przedwiośnie, ± marzec/kwiecień

chętnie zbierany nektar i pyłek, kwitnie jednak bardzo wcześnie i tylko w najcieplejsze dni jest dostępny dla pszczół

nektar jest trudno dostępny, dobry bardzo wczesny kwiat pyłkodajny
wczesna wiosna, ± kwiecień

dostarcza głównie pyłku, mniej nektaru

wydajność miodowa 100kg z ha (1kg z dużego drzewa), kwietnie jednak zbyt wcześnie aby pszczoły mogły w pełni korzystać z tego pożytku

uprawiana w ogrodach i zdziczała po parkach i cmentarzach

dostarcza tylko pyłku

dostarcza tylko pyłku

kwitną w lasach liściastych, uprawiane w ogrodach, mają wydajność miodową do 40kg z ha

dostarcza tylko pyłku

różne gatunki; wydajność miodowa ±30kg z ha, pyłkowa do 45kg z ha

wydajność miodowa do 70kg z ha

wydajność miodowa do 30kg z ha, pyłkowa do 15kg z ha
wiosna, ± maj

występuje masowo, ma duża wydajność pyłkową powyżej 200kg/ha i niewielką wydajność miodową, do 20kg/ha

uprawiany na olbrzymich powierzchniach, wydajność miodowa ±100kg z ha a pyłkowa do 150kg/ha

bardzo duża wydajność miodowa, do 200kg z ha i spora pyłkowa ±50kg z ha

wydajność miodowa nieco powyżej 100kg z ha

wydajność miodowa do 40kg z ha

wydajność miodowa ±30kg z ha, pyłkowa do 15kg z ha

wydajność miodowa niska, kilka kg z ha, pyłkowa 5kg z ha

wydajność miodowa ±50kg z ha

wydajność miodowa ±120kg z ha

wydajność miodowa do 20kg z ha, pyłkowa ±8kg z ha

wydajność miodowa ±70kg z ha

wydajność miodowa ±50kg z ha, pyłkowa 25kg z ha

wydajność miodowa 20kg z ha, pyłkowa 50kg z ha

wydajność miodowa 50kg z ha

wydajność miodowa ±45kg z ha

inne gatunki przeważnie mają znaczną wydajność miodową

wydajność miodowa do 100kg z ha

wydajność miodowa do 100kg z ha

wydajność miodowa ±15kg z ha, u innych gatunków głogów jest zwykle wyższa
pełnia wiosny, początek lata, ±koniec maja/czerwiec

występuje na podmokłych łąkach, ma dużą wydajność miodową ±350kg z ha, wydajność pyłkowa ok 40kg z ha

rośnie dziko i uprawiana roślina pastewna, wydajność miodowa ±100kg z ha, pyłkowa 30kg z ha

rośnie dziko i uprawiana roślina pastewna, wydajność miodowa ±100kg z ha, pyłkowa 30kg z ha

wysoka wydajność miodowa do 400kg z ha, pyłkowa ±70kg z ha

uprawiana roślina pastewna, wydajność miodowa ±180kg z ha, pyłkowa 60kg z ha

uprawiana jako roślina oleista i na zielony nawóz, wydajność miodowa do 100kg z ha, pyłkowa do 200kg z ha

siana w poplonach ścierniskowych nie ma większej wartości pszczelarskiej, siana wiosną na poletkach dla pszczół jest bardzo wartościowa, wydajność miodowa to 300kg z ha a pyłkowa 180kg z ha, kwitnie ponad miesiąc

wydajność miodowa 10-20kg z ha

wydajność miodowa ±20kg z ha

wydajność miodowa 80kg z ha

wydajność miodowa ±190kg z ha

wydajność miodowa do 350kg z ha

wydajność miodowa powyżej 300kg z ha, pyłkowa 12kg z ha

wydajność miodowa do 200kg z ha, pyłkowa 15kg z ha

wydajność miodowa 65kg z ha, pyłkowa ±15kg z ha

wydajność miodowa 190kg z ha, pyłkowa ±10kg z ha

wydajność miodowa do 200kg/ha
lato, czerwiec/lipiec

uprawiana roślina pastewna, na plantacjach nasiennych gdzie dochodzi do pełnego kwitnięcia wydajność miodowa powyżej 100kg z ha

wysoka wydajność miodowa, ponad 300kg z ha i pyłkowa 60kg z ha

kwitnie na łąkach, wydajność miodowa 300kg z ha, pyłkowa 40kg z ha, wysoką wydajność mają też inne gatunki \gt-d Salvia

wydajność miodowa ±80kg z ha

na glebach piaszczystych, wydajność miodowa ±160kg z ha

wydajność miodowa 200kg z ha

wydajność miodowa powyżej 200kg z ha

wydajność miodowa do 600kg z ha

wydajność miodowa ponad 100kg z ha, pyłkowa 30kg z ha

wydajność miodowa do 600kg z ha

wydajność miodowa ponad 300kg z ha, pyłkowa 250kg z ha

wydajność miodowa na plantacji nasiennej ±100kg z ha

wydajność miodowa ±170kg z ha

wydajność miodowa ±170kg z ha

wydajność miodowa ±500kg z ha

wydajność miodowa powyżej 600kg z ha

wydajność miodowa powyżej 300kg z ha

wydajność miodowa powyżej 100kg z ha, pyłkowa 35kg z ha

wydajność miodowa ±300kg z ha, pyłkowa 25kg z ha

wydajność miodowa powyżej 100kg z ha

wydajność miodowa ±200kg z ha, pyłkowa 35kg z ha, podobną wysoką wydajność ma \gt Tilia cordata i inne gatunki z rodzaju lipa

wydajność miodowa około 100kg z ha

wydajność miodowa 140kg z ha

wydajność miodowa 50-150kg z ha
pełnia i koniec lata, ±lipiec/sierpień

wydajność miodowa 160kg z ha

wydajność miodowa bardzo duża, 300-600kg z ha, pyłkowa 40-170kg z ha

wydajność miodowa do 600kg z ha, pyłkowa do 260kg z ha, wysoką wydajność mają też inne gatunki chabrów

wydajność miodowa do 800kg z ha, pyłkowa ±230kg z ha, nieco niższą ale także znaczącą wydajność mają inne gatunki przegorzanów

wydajność miodowa do 700kg z ha, pyłkowa do 100kg z ha

wydajność miodowa kilkadziesiąt kg z ha

wydajność miodowa do 600kg z ha, nieco niższą ale także dobrą wydajność miodową mają inne gatunki z rodzaju mięta

wydajność miodowa do 50kg z ha, pyłkowa do 65kg z ha

wydajność miodowa do 700kg z ha, pyłkowa ±400kg z ha

wydajność miodowa ±400kg z ha, pyłkowa do 200kg z ha, podobną wysoką wydajność miodową mają inne gatunki nawłoci

wydajność miodowa w przeliczeniu na ha obrośniętej płaszczyzny wysoka — 200-300kg z ha

wydajność miodowa ±50kg z ha
koniec lata i wczesna jesień, ±wrzesień

wydajność miodowa do 700kg z ha, pyłkowa ±50kg z ha

wydajność miodowa do 800kg z ha

wydajność miodowa ±250kg z ha

wydajność miodowa wysoka ponad 300kg z ha — kwitną tylko stare egzemplarze, niezbyt licznie u nas spotykane
pożytek pszczeli
rośliny nektarodajne
rośliny pożytkowe
rośliny pyłkodajne
Nektar to słodki sok wydzielany w nektarnikach zlokalizowanych w lub przy kwiatach. Jest on bogaty w cukry, dostarcza energii dla podtrzymania procesów życiowych pszczoły. Miód to odwodniony nektar, jest on końcowym produktem przetwarzania przez pszczoły nektaru. W gniazdach pszczół - ulach, miód jest magazynowany w woskowych plastrach jako pokarm zapasowy na okres braku pożytków lub zimę.
Pyłek kwiatowy to drugi, równie ważny pożytek pszczeli. Zmieszany z miodem i przefermentowany w komórkach plastra tworzy pierzgę. Jest białkowy pokarm tych owadów, niezbędnego dla wzrostu i rozwoju ich larw.
W zależności od przewagi któregoś z tych pożytków można mówić o dobrych roślinach pyłkodajnych lub roślinach nektarodajnych.
Swego rodzaju pożytkiem dla pszczół są żywice i woski roślinne, zbierane głównie z pączków topoli i innych drzew, z których pszczoły tworzą kit pszczeli (propolis).
wydajność miodowa
spadź
wydajność pyłkowa
Wydajność pyłkową roślin określa się jako ilość kg pyłku jaka może być zebrana przez pszczoły z hektara zwartego łanu przez cały okres kwitnienia danego gatunku.
Wydajność miodowa i pyłkowa waha się od kilku do kilkuset kilogramów na hektar, w zależności od gatunku rośliny. Nie jest ona jedynym czynnikiem określającym wartość pszczelarską roślin. Jest ona jeszcze wypadkową okresu kwitnienia, długości kwitnienia, masowością występowania danego gatunku oraz zwartości łanu - co określa średni czas stracony na przeloty pomiędzy kwiatami i do ula, dostępności nektaru (budowa kwiatu może utrudniać lub uniemożliwiać dostęp pszczół), konkurencji z innymi owadami - zbyt łatwo dostępny nektar, np. w kwiatach rodziny selerowatych (Apiaceae) jest w znacznym stopniu zjadany przez inne owady np. muchówki.
Niemal wyłącznie w przypadku upraw polowych mamy do czynienia z łanowym występowaniem danego gatunku miododajnego na dużym obszarze (np. kapusta rzepak typowa (Brassica napus ssp. napus)). W przypadku roślin pastewnych i łąk mogą one być wydajniejsze w drugiej pełni lata, ponieważ aby uzyskać lepszą paszę dla zwierząt gospodarskich, pierwszy pokos rolnicy starają się wykonać przed kwitnięciem traw i roślin zielnych. W przypadku wielu roślin uprawianych nie dla nasion czy owoców, nie dopuszcza się do kwitnienia (np. czosnek cebula (Allium cepa)), chyba że na plantacjach nasiennych.
Dziko rosnące rośliny pożytkowe zwykle nie występują łanowo. Ich realną wydajność na jednostkę powierzchni jest więc niższa niż maksymalna możliwa do uzyskania tylko w uprawie w ogródkach pszczelich. Wreszcie realna "miododajność" zależy od przebiegu pogody w danym roku.
Pośrednim pożytkiem pszczelim pozyskiwanym z roślin jest spadź. Są to słodkie odchody mszyc, czerwców lub miodówek wysysających soki roślinne. Zebrane przez pszczoły są one zamieniane na wysoko ceniony miód spadziowy. Spadź jest, w znacznej ilości produkowane na niektórych gatunkach drzew silnie opanowywanych latem przez mszyce - np. zwykle corocznie na świerkach, jodłach, stosunkowo często na takich liściastych jak lipy, czasem dęby.
Do roślin miododajnych należą rośliny dziko rosnące, niektóre rośliny uprawne i gatunki specjalnie, o bardzo wysokiej wydajności pożytkowej, uprawiane przez pszczelarzy w tzw. ogródkach pszczelarskich.
Wartość pożytkowa różnych rodzin i rodzajów roślin
Zdolność dostarczania pożytku pszczelego jest zróżnicowana w różnych grupach systematycznych roślin. Zależy ona od budowy kwiatu i strategii zapylania. W szczególności:· większość przedstawicieli rodziny jasnotowate (Lamiaceae) cechuje się wysoką miododajnością, powyżej 100 kg, w nierzadkich rekordowych przypadkach nawet 600 kg z ha; u niektórych gatunków z tej rodziny budowa kwiatu utrudnia lub uniemożliwia pozyskiwanie nektaru pszczołom - np. u koniczyny łakowej (Trifolium pratense), wyki ptasiej (Vicia cracca)
· większość przedstawicieli rodziny ślazowate (Malvaceae) cechuje się wydajnością miodową w przedziale 100 – 200 kg z ha
· gatunki z rodziny selerowate (Apiaceae) cechuje zwykle wysoka miododajność - powyżej 100 kg z ha, otwarty dostęp do nektaru sprawia jednak, że silną konkurencję dla pszczół stanowią inne owady wykorzystujące nektar
· uprawiane gatunki z rodzaju trojeść (Asclepias) mają bardzo wysoką wydajność miodową, nieraz znacznie ponad 300 kg z ha
· wielu przedstawicieli rodziny astrowate s.l. (Asteraceae) ma przyzwoitą wydajność miodową powyżej 100 kg z ha i dobrą pyłkową, niektóre rodzaje są wybitnie miododajne np. chaber (Centaurea)