Calluna vulgaris (wrzos pospolity)

opis

Calluna vulgaris — torebki w zaschniętym okwiecie

Zimozielona krzewinka lub niski krzew, (15) 20-40 (100-200) cm wysokości, silnie rozgałęziająca się, dolne odgałęzienia często rozesłane (i zakorzeniające się) lub podnoszące się, odgałęzienia w górze pędu wzniesione, ± nagie do gęsto przylegająco omszonych. Korzenie sznurowate, często wrzecionowato zgrubiałe. Poszczególne egzemplarze żyją ok. 25 lat.

Liście igiełkowate, wąskolancetowate, łódeczkowate, 2-3 (4) mm długości, brzegiem orzęsione, z dwoma wydłużonymi ostrymi uszkami skierowanymi w dół. Na bocznych, płonnych gałązkach nieco drobniejsze, gęsto (nakładają się na siebie dachówkowato), skrętolegle, ułożone; nasadą obejmujące trzon i wyciągnięte w dół dwoma ostrymi uszkami. Na głównych pędach ulistnienie jest rzadkie, naprzeciwległe, nakrzyżległe.

Kwiatostanem jest ± jednostronne grono na szczycie pędu lub na bocznych gałązkach. Kwiaty 4-krotne, na krótkich omszonych szypułkach, wyrastają z kątów liści; przykwiatki w liczbie 4 (6), skupione pod kwiatem tworzą pozorny kielich (kieliszek).

Kielich z czteroma wolnymi działkami barwy takiej jak korona; listki kielicha odwrotniejajowate, 3-4 mm długości (nieco dłuższe od korony).

Korona dzwonkowata, zrośnięta w dole, o czterech ząbkach ± 2 mm długości, fioletoworóżowa lub rzadziej biała.

Pręcików osiem; nitka króciutka, pylniki u podstawy z przydatkiem, razem z nim ± 2 mm długości, otwierają się podłużną szczeliną. Słupek górny; szyjka słupka prosta lub nieco wygięta, niewiele wystaje z kwiatu, znamię główkowate.

Torebki kuliste, 1.5-2.0 mm średnicy, owłosione, z zaschniętym kielichem i koroną, pękają wzdłuż ścian na łączeniu komór. Nasiona jajowate, brązowe, ok. 0.1-0.3 mm długości.

Kwitnienie od lipca do września; owocuje we wrześniu i październiku.

Do rodzaju Calluna należy tylko ten jeden euroazjatycki gatunek.

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony.^[491]

wystepowanie - Calluna vulgaris (wrzos pospolity)

ekologiczne liczby wskaźnikowe Calluna vulgaris (wrzos pospolity)

Pospolity na terenie całego kraju we właściwych dla siebie siedliskach, w górach aż do piętra subalpejskiego.

Preferuje gleby kwaśne, światłolubny. Często zarasta duże obszary tworząc tzw. wrzosowiska, poza tym w jasnych lasach (zarówno suchych jak i wilgotnych), na piaskach, pastwiskach, skałach.

W uprawie znajdują się liczne odmiany ozdobne.

Ważna jesienna roślina miododajna.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:

Gatunek wyróżniający (D.) dla:

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

wybrane okazy · selected collections ⇈

10 09 11 - 12
leg. Marek Snowarski
/ok. Milicza/

02 09 02 - 1
leg. Marek Snowarski
/okolice Kołobrzegu/

m.am_2
leg. Adam Makowski
/Feldberg, Niemcy/

jmak.10_11_4
leg. Jarosław Makowski
/Degerfeld Niemcy /

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Calluna vulgaris (wrzos pospolity)

⇈ 🌱

Rodzima krzewinka lub krzew. Dość krótkowieczna, żyje do 25 lat. Pędy w nasadzie pokładające i zakorzeniające się.

Uprawiana w ogrodach na glebach kwaśnych, piaszczystych ale dostatecznie wilgotnych. Efektowne, szczególnie w czasie kwitnienia, gdy posadzone w większych grupach i jako składnik tzw. ogrodów wrzosowych. Sprawdza się też w obwódkach. Gdy nie mamy kwaśnej gleby w ogrodzie, można ją uprawiać w odpowiednim podłożu w pojemnikach.

Ważna roślina miododajna.

Oprócz roślin typowych uprawia się liczne odmiany, rodem z zachodu Europy, różniące się barwą kwiatów, wczesnością kwitnienia i barwą liści - często są one niedostatecznie mrozoodporne i podatne na choroby.

W ziołolecznictwie (nie ma w farmakopei) stosuje się Ericae flos (kwiat wrzosu) i Ericae herba (ziele wrzosu).

wymagania i uprawa

⇈ 🌸

🔆 miejsce: ☀ słoneczne

💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża)

☷ gleba: uboga • wymaga kwaśnej (niskie pH)

❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 4

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — umiarkowane słońce • woda — gleba sucha lub gleba przeciętnie wilgotna lub gleba wilgotna • próchnica — gleba mineralna, uboga w humus lub gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus lub gleba organiczna, humusowa, torfowa • ciepło — miejsce najzimniejsze lub miejsce umiarkowanie zimne lub miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba lekka, piaszczysta lub gleba średnio zwięzła • żyzność — podłoże ubogie

Tylko stanowiska dobrze nasłonecznione. Gleba musi być kwaśna, wskazana piaszczysto-próchniczna lub torfiasta, możliwie równomiernie umiarkowanie wilgotna (bardzo pomocne jest ściółkowanie korą iglastą).

Odmiany mogą wymagać okrywania w surowe zimy.

Warto przycinać wiosną poniżej zeszłorocznych kwiatostanów (wrzosy kwitną na krótkotrwałych pędach bocznych).

⇈ 🌱 🌸
opcje Bazaru

opcje ×

+chcę to +oferuję to

odmiany (form i odmian #75) analiza dostępności roślin

‘Alba’ — silnie rosnąca, pędy wyprostowane, zwarta; kwiaty białe +chcę to +oferuję to
‘Alba Plena’ — kwiaty białe; pędy wyprostowane +chcę to +oferuję to
‘Alba Praecox’ — silnie rosnąca, zwarta; kwiaty białe, wczesne +chcę to +oferuję to
▫ ‘Alexandra’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Allegretto’ +chcę to +oferuję to
○  ‘Allegro’ #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Amethyst PBR’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Annabel’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Anne Marie’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Annemarie’ +chcę to +oferuję to
○  ‘Aphrodite’ #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Athene PBR’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Beoley Gold’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Bonita’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Bonita PBR’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Boskoop’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Boskoop Sel.’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Carmen’ — kwiaty różowoczerwone; silnie rosnąca, zwarta, pędy wyprostowane; b. dobrze zimująca +chcę to +oferuję to
▫ ‘Con Brio’ +chcę to +oferuję to
‘Cuprea’ — pędy wyprostowane, 40 cm; liście brązowożółte, zimą czerwonobrunatne; kwiaty jasnopurpurowe, późne, wrzesień-październik +chcę to +oferuję to
▫ ‘Dark Beautty’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Dark Star’ +chcę to +oferuję to
○  ‘Darkness’ #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Darts Parrot’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘David Hagenaars’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Dirry’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Eckart Miessner’ +chcę to +oferuję to
○  ‘Elsie Purnell’ — pędy wyprostowane, 50 cm; liście szarozielone; kwiaty różowe, pełne, późne, wrzesień #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Firefly’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Gold Haze’ — liście żółte także zimą; pędy wyprostowane, 50 cm; kwiaty białe, sierpień-wrzesień; niedostatecznie mrozoodporna +chcę to +oferuję to
▫ ‘Gold Spronk’ +chcę to +oferuję to
‘Goldsworth Crimson’ — pędy wyprostowane, 60 cm; liście ciemnozielone; kwiaty ciemnoczerwone, sierpien-wrzesień +chcę to +oferuję to
▫ ‘Hammondii’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Helena PBR’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Herbstfeuer’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Highland Rose’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Jana’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Jette PBR’ +chcę to +oferuję to
○  ‘J.H. Hamilton’ — zwarta, niska, 25 cm; liście ciemnozielone, zimą brązowozielone; kwiaty pełne, łososioworóżowe, wczesne, sierpień-wrzesień; polecana #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Josefine’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Josi’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Juliane PBR’ +chcę to +oferuję to
○  ‘Kinlochruel’ — kwiaty białe, lipiec-listopad #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Larissa PBR’ +chcę to +oferuję to
‘Long White’ — silnie rosnąca, pędy wyprostowane, 60 cm; kwiaty białe, grona długie, wrzesień +chcę to +oferuję to
○  ‘Marleen’ #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Marlies’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Mazurka’ +chcę to +oferuję to
‘Melanie’ — biała odmiana pączkowa, zachowuje je do grudnia +chcę to +oferuję to
‘Minima’ — zwarta, karłowa, 10 cm, pędy rozpostarte; kwiaty fioletoworóżowe w krótkich gronach, wczesne, lipiec-sierpień +chcę to +oferuję to
▫ ‘Mullion’ — niska, 20 cm, pędy płożące się; kwiaty różowopurpurowe, wczesne, lipiec-sierpień; dość mrozoodporna +chcę to +oferuję to
○  ‘Radnor’ #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Red Favorite’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Red Pimpernel’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Red Star’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Reini’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Robert Chapman’ — pędy wyprostowane, 40 cm; liście brązowożółte, zimą brązowoczerwone; kwiaty różowe; wrażliwa na choroby, niedostatecznie mrozoodporna +chcę to +oferuję to
▫ ‘Rosita PBR’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Ross Hutton’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Roter Oktober’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Sandy PBR’ +chcę to +oferuję to
○  ‘Schneewittchen’ #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Scholjes Rubin’ +chcę to +oferuję to
○  ‘Silver Knight’ — 60 cm; liście srebrzystoszare; kwiaty różowe #2 +chcę to +oferuję to
▫ ‘Snow White’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Spring Cream’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Spring Torch’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Stefanie’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Susanne PBR’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Theresa PBR’ +chcę to +oferuję to
‘Tib’ — niska, pędy wyprostowane, 30 cm; kwiaty fioletowoczerwone, pełne +chcę to +oferuję to
▫ ‘Velvet Fascination’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘White Lawn’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Wickwar Flame’ +chcę to +oferuję to
▫ ‘Winter Red’ +chcę to +oferuję to

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Hejný, S., Slavík, B., 1990 — Květena České Republiky 2 p.498 [71.2]
Flora Polska. Rośliny naczyniowe, 1963 — Tom X p.101 [16.10]
Seneta W., Dolatowsk J., 2000 — Dendrologia. p.450 [12]
Rothmaler W., 2005 — Exkursionsflora von Deutschland, Band 4. Gefäßpflanzen: Kritischer Band. p.320 [40]
Haeupler, H., Muer, T., 2000 — Bildatlas der Farn- und Blütenpflanzen Deutshlands. p.192 [9]
Mowszowicz, J., 1987 — Flora wiosenna. p.167 [56]
Rutkowski L., 1998 — Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. p.349+67k+348k [15]
Sokolov S.Ja., 1960 — Djerjevja i kustarniki SSSR. T.5 p.347 [119.5]
Fedorov A., Kamelin R.V., 1981 — Flora Partis Europaeae URSS. T.5 p.49 [86.5]
Rothmaler W., 1995 — Exkursionsflora von Deutschland, Band 3. Gefäßpflanzen: Atlasband. p.216 [11]
Schischkin B.K., Bobrov E.G., 1952 — Flora URSS. T.18 p.88 [85.18]
Bugała, W., 2000 — Drzewa i krzewy. p.196 [38]
Tutin T.G. et al., 1972 — Flora Europaea. Volume 3. Diapensiaceae to Myoporaceae p.8 [150.3]
Szafer, Wł., Kulczyński, St., Pawłowski, B., 1988 — Rośliny polskie, cz. I i II. p.484 [3]
Kwaśniewska J., Mikołajczyk K., 1983 — Wszyscy zbieramy zioła p.148 [331]
Dubin J., 2018 — Rośliny ogrodów skalnych. Poradnik ogrodnika amatora. [426]
Cullen J., Knees S.G., Cubey, H.S., 2011 — The European Garden Flora Flowering Plants Vol. IV p.344 [447]
Mirek Z. et al., 2020 — Vascular plants of Poland. An annotated checklist. Rośliny naczyniowe Polski. Adnotowany wykaz gatunków. [491]
Zając, A., Zając, M. (Eds.), 2001 — Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. - Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland. [25]
Matuszkiewicz W., 2001 — Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. [14]