| ||||||
| ||||||
| ||||||
opis
Kora pnia ciemnoszara, drobno, płytko, podłużnie spękana, nie łuszczy się w płatach; pąki czerwonobrązowe.
Gałązki nigdy nie tworzą listew korkowych.
Blaszka liściowa delikatna, duża, z 5 – 7 klapami wyciągniętymi w długie, ostre końce, brzegiem odlegle, ostro ząbkowane; wcięcia między klapami łukowate, zaokrąglone; spodem czysto zielona, lekko błyszcząca, z kępkami włosków w kątach żyłek. Młode ogonki liściowe z sokiem mlecznym.
Kwiatostany na końcu tegorocznych ulistnionych pędów, wzniesione baldachogrono. Kwitnie wcześnie, w kwietniu lub na początku maja, tuż przed listnieniem i w jego trakcie.
Kwiaty rozdzielnopłciowe na jednym okazie (roślina jednopienna). Kwiaty i szypułki nagie.
Skrzydlaki o płaskiej komorze nasiennej, ustawione pod kątem szeroko rozwartym, czasem prawie naprzeciwlegle.
Najczęstszy z gatunków rodzimych, występuje na terenie całego kraju do niższych położeń górskich.
Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
Gatunek wyróżniający (D.) dla:
Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.
wybrane okazy · selected collections⇈
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/ #10, 7.3D
leg. Marek Snowarski
/Kołobrzeg, park zdrojowy/ #3
leg. Maciej Romański
/Suwalszczyzna/ #6
leg. Jacek Soboń
/okolice Wlenia, Pogórze Kaczawskie/ #7
leg. Michał Smoczyk, msmoczyk at wp pl
/Kudowa-Zdrój, Góra Parkowa/ #1
leg. Jacek Soboń
/Arboretum Wojsławice/
/cv. Lorbergii/ #2
leg. Barbara Łotocka #18
leg. Barbara Łotocka #13
leg. Barbara Łotocka
/Warszawa, Lasek Bielański/ #1
leg. Barbara Łotocka
/Warszawa Grochów/ #1
leg. Barbara Łotocka
/Warszawa, kampus SGGW/ #4
leg. Jarosław Makowski
/Sigmaringen Niemcy/ #1
![znalezisko 20160414.1.wm - Acer platanoides (klon pospolity); Kraków; ul. Architektów [wodociągi]](/foto/icon/wm-02aaE414161355-icon.jpg){kind=icon}
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Kraków; ul. Architektów [wodociągi]/ #9
![znalezisko 20150625.1.wm - Acer platanoides (klon pospolity); Kraków; Kurdwanów [hałdy Solvaju]](/foto/icon/wm-04aaE625151764-icon.jpg){kind=icon}
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Kraków; Kurdwanów [hałdy Solvaju]/ #6
![znalezisko 20050422.1.wm - Acer platanoides (klon pospolity); Kraków; Bonarka [glinianki]](/foto/icon/wm-04aaP422051699-icon.jpg){kind=icon}
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Kraków; Bonarka [glinianki]/ #11
właściwości i zastosowanie
⇈🌱
Gatunek rodzimy, okazałe drzewo liściaste o regularnej, szerokiej koronie; u okazów rosnących samotnie w otwartej przestrzeni, szeroka, kopulasta, nisko osadzona; u odmian uprawnych rozmaitej formy.
Kora na starszych pniach ciemnoszara, drobno, płytko, podłużnie spękana.
Kwitnie najwcześniej z krajowych klonów, tuż przed listnieniem i w jego trakcie, w kwietniu lub na początku maja; w tym okresie drzewa mają jasny, żółtozielony wygląd. Zaletą jest wczesny rozwój liści; w sezonie wegetacyjnym ozdobę stanowi bujne ulistnienie, jesienią przebarwiające się żółto, rzadziej pomarańczowo lub czerwono. W uprawie bardzo duża liczba odmian różniących się pokrojem korony, rosłością i siłą wzrostu, kształtem i barwą liści.
Bardzo często sadzone w zieleni miejskiej, w parkach, w zadrzewieniach przydrożnych.
wymagania i uprawa
Rośnie na glebach przeciętnie żyznych i umiarkowanie wilgotnych, tolerancyjny w stosunku do różnych, nie znosi podmokłych i bardzo suchych, nie znosi zasolenia. Dość dobrze toleruje częściowe ocienienie, młode egzemplarze mogą rosnąć pod koronami innych drzew.
Na liściach często występują dość duże, okrągłe plamy, początkowo żółte, potem czerniejące i żółto obrzeżone; są spowodowane przez grzyb Rhytisma acerinum.
⇈🌱🌸 opcje Bazaru
odmiany (form i odmian #39) analiza dostępności roślin
- ◔ ‘bez odmiany’ #3
- ▫ Beskid → ‘Marylka’ — pokrój wyprostowany; liście poskręcane, karbowane
- ▫ ‘Charles Joly’ — liście czerwonawe, głęboko wcinane
- ○ ‘Columnare’ — szerokokolumnowa, gęsto ugałęziona; do 12 m wysokości i 8 m szerokości #2
- ▫ ‘Crimson King’ — liście rozwijające się czarnopurpurowe, potem ciemnoczerwone/ciemnopurpurowe przez cały okres wegetacji; odmiana podobna do "Faassen's Black"; wolno rosnąca [1946]
- ▫ ‘Crimson King Globe’ — kulista; liście ciemoczerwone
- ◑ ‘Crimson Sentry’ — kolumnowa, gęsta; liście ciemnopurpurowe, błyszczące #4
- ▫ ‘Deborah’
- ○ ‘Dissectum’ — liście rozcięte do nasady blaszki, młode czerwone, potem zielone #2
- ◑ ‘Drummondii’ — rozwijające się liście na brzegu różowe, potem jasnozielone, szeroko kremowo-biało obrzeżone, z jasnozielonymi plamami; korona nieregularna, drzewo docelowo 10 – 12 m wysokości i 7 – 9 m szerokości; odmiana jest chimerą, należy usuwać gałęzie z normalnymi liśćmi aby nie zdominowały korony [dawna odmiana] #4
- ▫ ‘Faassen's Black’ — liście początkowo matowe, brązowoczarne, potem trwale ciemnoczerwone/ciemnopurpurowe przez cały okres wegetacji, jesienią jaskrawoczerwone/jaskrawopurpurowe, sztywne, błyszczące, z silnie podniesionymi brzegami; kwiatostan i kwiaty ±czerwonopurpurowo nabiegłe; drzewo wolno rosnące, z szeroką, regularną koroną, docelowo do 30 m wysokości [dawna odmiana]
- ▫ ‘Fairview’
- ▫ ‘Frisine’ — liście nieregularnie żółto obrzeżone
- ◔ ‘Globosum’ — odmiana kulista; z natury krzaczasta, zwykle oferowana w formie piennej, szczepiona na ok. 2 m; korona spłaszczona, bardzo gęsta, kulista, po kilku latach 3 – 4 m średnicy, docelowo 8 m wysokości i 10 m średnicy, szeroka i spłaszczona; młode liście czerwonawe lub oliwkowobrązowe, potem zielone; polecana do zadrzewień przy ulicach i na placach w mieście #3
- ▫ ‘Globosum Select’ — korona spłaszczona już u młodych egzemplarzy
- ◔ ‘Golden Globe’ — korona kulista, regularna; liście złotożółte #3
- ▫ ‘Gurba’ — karłowa, gęsta kulista korona
- ○ ‘Laciniatum’ — liście głęboko powcinane, odcinki pozwijane #2
- ▫ ‘Lorbergii’ (Palmatifidum) — niskie, wolno rosnące drzewo, korona nieregularna, zaokrąglona; liście głęboko sieczne, prawie do nasady blaszki, klapy także silnie powcinane, zachodzące na siebie; imituje klon palmowy (Acer palmatum)
- ▫ ‘Maculatum’ — liście początkowo białożółte, później biało plamiste
- ○ ‘Marit’ — b. wolno rosnąca, krótkie międzywęźla, mało gałęzi bocznych; liście ciemnozielone, pomarszczone #2
- ▫ ‘Marylka’ (Beskid) — pokrój wyprostowany; liście poskręcane, karbowane
- ‘Pacific Sunset Warrenred’
- ◔ ‘Paldiski’ — liście głęboko powcinane, klapy wydłużone i bardzo wąskie, blaszka "szponiasta" #3
- ▫ Palmatifidum → ‘Lorbergii’ — niskie, wolno rosnące drzewo, korona nieregularna, zaokrąglona; liście głęboko sieczne, prawie do nasady blaszki, klapy także silnie powcinane, zachodzące na siebie; imituje klon palmowy (Acer palmatum)
- ◔ Prigo → ‘Princeton Gold’ — korona owalna, 10 – 12 m; liście początkowo złotożółte, zielonkawocytrynowe #3
- ◔ ‘Princeton Gold’ (Prigo) — korona owalna, 10 – 12 m; liście początkowo złotożółte, zielonkawocytrynowe #3
- ‘Prof. Tadeusz Szczęsny’ — liście początkowo żółte; odmiana podobna do klon jawor (Acer pseudoplatanus) 'Worley' [Jerzy Wojtatowicz]
- ▫ ‘Purple Globe’ — pokrój kulisty; liście purpurowoczerwone
- ▫ ‘Pyramidale Nanum’ — niskie drzewko o wyprostowanym pokroju, 4 – 5 m wysokości
- ‘Reitenbachii’ — rozwijające się liście brązowoczerwone, czerwono plamiste; latem zielone z zaczerwionymi ogonkami i głównymi żyłkami, jesienią stopniowo i nierówno na górnej stronie czarniawopurpurowe i z brzegiem uniesionym ku górze; kwiaty żółtawe, tylko łopatkowate liście u nasady krótkopędu kwiatowego czerwone; rozmnażana z nasion, duży procent siewek powtarza cechę [dawna odmiana]
- ▫ ‘Rezek’ — silnie karłowa, kolumnowy pokrój; liście karbowane
- ◑ ‘Royal Red’ — liście ciemnoczerwone, prawie czarne; drzewo do 20 m #4
- ○ ‘Rubrum’ — liście jesienią czerwone #2
- ▫ ‘Ruby's Joy’ — zwarta [JC Raulston Arboretum, USA]
- ‘Schwedleri’ — kwiaty czerwonawe; liście i duże muszelkowate przylistki początkowo intensywnie czerwone, później brunatnawe i latem zielone z czerwonymi ogonkami liściowymi i głównymi żyłkami, blaszka liściowa wtedy o brzegu podwiniętym w dół; polecana jako efektowna, dla zadrzewień parkowych i osiedlowych; rozmnażana z nasion, duży procent siewek powtarza cechę [dawna odmiana]
- ○ ‘Stollii’ — blaszka liściowa zdeformowana, czasem skrajne klapy zrośnięte w kieszeń #2
- ▫ ‘Tharandt’ — liście z zaokrąglonymi, obłymi klapami lub liście okrągłe, bez klap
- ▫ ‘Tosia’ — korona kulista, zwarta [Mirosław Lewandowski]
- ▫ ‘Ulmer's Sensation’ — liście biało obrzeżone, rzadko dochodzi do rewersji tej cechy
- ▫ ‘Walderseei’ — liście początkowo kremowożółte, potem zielone
- ▫ ‘Warmia’ — korona wąskokolumnowa, regularna