Anemonoides nemorosa (L.) Holub gł. w POWO (23.3.3)] [🔉 a·ne·mo·no·i·des ne·mo·rō·sa]

Bylina kłączowa z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Kłącze walcowate, równowąskie, poziome. Części nadziemne zamierają latem lub wczesną jesienią. Łodyga kwiatostanowa (6) 10-30 cm wysokości, dość wiotka, z jednym kwiatem.

Liść odziomkowy pojedynczy, zwykle trójlistkowy (może mieć do 5 listków), poszczególne listki potrójnie-wrębne o brzegach łatek ząbkowanych.

Liście łodygowe, pod kwiatostanem, w trójlistkowym okółku, z nieoskrzydlonymi ogonkami liściowymi 1-2 cm długimi, 3-wrębne.

Płatków korony 6(-8), białe lub mniej lub bardziej różowo nabiegłe, nerwacja z łącznikami (anastemozująca). maja.

Owocem jest niełupka owłosiona włoskami krótszymi od szerokości niełupki.

Kwitnienie wiosną, w zależności od przebiegu pogody, w okresie od marca do początku

Wszystkie części zawilca gajowego są trujące, zawierają toksyczny glikozyd - ranunkulinę.

Zawilec gajowy jest gatunkiem pospolitym, masowo występującym. Lasy liściaste i mieszane, , zarośla, polany, pastwiska, ekstensywne łąki, sady, parki. Na glebach różnego rodzaju ale raczej żyznych, w miejscach słonecznych i ocienionych.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:

Krajowa bylina z wydłużonymi poziomymi kłączami. Występuje masowo w wilgotnych lasach i zaroślach. Masowo kwitnie w czasie, krótkiego wiosennego okresu wegetacji, z początkiem lata części nadziemne zamierają. Kwiaty w pełni rozwijają się w czasie słonecznej pogody.

W ogrodnictwie używana jako wybitnie trwała bylina okrywowa efemeroidalna, dla miejsc cienistych, pod drzewami. Także w ocienionych miejscach ogrodu skalnego. Efekt ozdobny powstaje wiosną, w czasie kwitnienia i do początku lata, gdy jej funkcję mogą zastąpić byliny później rozpoczynające wegetację. Do sadzenia w płatach lub masowo, także współrzędowo z później rozwijającymi się bylinami.

Bylina łatwa w uprawie. Stanowisko powinno być półcieniste. Gleba próchniczna.

Rozmnażanie przeprowadza się w okresie letniego spoczynku, po zaniknięciu liści, przez podział rozrośniętych egzemplarzy, przez wysiew nasion wprost do gruntu jesienią lub przez sadzonki kłączowe w okresie zimy.

Odmiany ozdobne zawilca gajowego (o pełnych lub barwnych kwiatach) rozmnaża się wyłącznie na drodze wegetatywnej. W przypadku cennych odmian należy zapewnić stanowisko zabezpieczone zimą przed nadmiarem wilgoci (przepuszczalna, zdrenowana gleba).