Centaurea cyanus L. [🔉 cen·ta͡u·re·a *]

Roślina jednoroczna. Gatunek pospolity na przydrożach, w miejscach ruderalnych, także jako chwast w uprawach (zwłaszcza w zbożowych).

Rodzima roślina jednoroczna, 20 – 50 (90) cm wysokości, krótko owłosiona, szarozielona. Znajduje zastosowanie ozdobne, uprawiana jako ozimy lub jary kwiat jednoroczny wysiewany wprost do gruntu.

Efektowny dzięki koszyczkom kwiatowym o pięknej niebieskofioletowej (chabrowej) barwie (w odmianach także o kwiatach białych, różowych, czerwonych). U odmian uprawnych koszyczki są większe i przeważnie pełne a rośliny niższe — wysokie łatwo wylegają. Kwitnie od lipca do września; a przy siewie jesiennym kwitnienie zaczyna się w końcu maja lub w czerwcu.

Do wysadzania na rabatach kwiatowych. Pasuje do ogrodów wiejskich i ogrodów naturalistycznych. Można używać jako kwiat cięty i zasuszać do zimowych bukietów. Płatki można dodawać jako ozdobę do potraw.

W ziołolecznictwie (nie ma w farmakopei) stosuje Cyani flos (kwiat bławatka).

Wymaga stanowiska nasłonecznionego. Gleba powinna być przepuszczalna, dobrze rośnie także na lekkich i ciepłych, słabo na ciężkich. W razie suszy należy podlewać bo rośliny karłowacieją i słabo kwitną. Usuwanie przekwitających koszyczków wydłuża okres kwitnienia, z natury dość krótki u tego gatunku.

Nasiona dość duże (200 – 350 szt./g) wysiewa się wprost do gruntu w końcu marca lub w kwietniu. Możliwy jest siew jesienny, we wrześniu, najlepiej z okryciem młodych roślin na zimę (np. gałązkami iglaków). Jeśli wysiew jesienny był przeprowadzony na rozsadniku, to jeszcze jesienią lub wczesną wiosną przenosi się sadzonki na rabatę. Należy starać się aby jak najmniej uszkodzić korzenie bo chabry bardzo źle znoszą przesadzanie. Docelowa rozstawa roślin 15 – 20 cm w rzędzie i 20 – 30 cm między rzędami.

Łatwo odnawia się z samosiewu.

Jedna z milszych niespodzianek sezonu 2012r. Uprawiałem z siewu wprost do gruntu na początku kwietnia, odmianę wg torebki karłową i pełnokwiatową. Wyszła pełnokwiatowa i pełnego wzrostu.

Siewki wschodzą szybko i rozwijają się bez problemu (jak to u chwastów); silnie przy tym się krzewiąc. Przed kwitnieniem wygląda nieciekawie. W drugiej połowie czerwca ta masa ziela zaczyna kwitnąć. Im dalej tym lepiej. Kwiatów coraz więcej. Jako że uprawiałem mix odmian pełnokwiatowych miałem różne barwy. Trzeba przyznać że najlepiej wyglądają jednak w typowej dla siebie, chabrowoniebieskiej barwie. Choć i całkiem interesujące były ciemne fioletowopurpurowe. Z braku miejsca na rabacie, musiałem przerwać ten pokaz piękności przed finałem.

Mogę pewnie polecić wszystkim, bo jest to kwiat z grupy idealnych. Łatwo się uprawia, z siewu wprost do gruntu. Nie jest wymagający co do gleby i dość odporny na niedobór wody. Kwitnie spektakularnie.