wskazówki do oznaczania jeżyn

Bardzo liczny w gatunki rodzaj. Przyczyną jest to, że obok kilku "normalnych" gatunków jest duża liczba populacji rozmnażających się bezpłciowo, apomiktycznie. Przyjęto, ze względów praktycznych, opisywać je w randze gatunku, jeśli dany klon "udowodnił" swoją witalność poprzez zajęcie stanowisk w odległości ponad 20km (tzw. gatunki regionalne) lub ponad 350km (gatunki o szerokim zasięgu). Klony o skrajnych stanowiskach w odległości poniżej 20km to lokalne biotypy, nie opisywane w randze gatunków. W ten sposób w Polsce mamy około setki gatunków jeżyn.

Z powyższego wynika też, że tylko dla pewnej części znalezisk jest możliwe oznaczenie gatunku. W wielu przypadkach można mieć do czynienia z lokalnym biotypem, czy nawet pojedynczą kolonią lub egzemplarzem nowego biotypu, z definicji nieoznaczalnym do gatunku.

Maliny i jeżyny, z reguły, w pierwszym roku tworzą silne pędy wegetatywne. W drugim roku, na tych pędach, w kątach liści wyrastają pędy kwiatostanowe. Po owocowaniu pędy zamierają.

space

Potencjalnie oznaczalny materiał zielnikowy musi być zebrany:
· na początku owocowania (liście wtedy są w pełni wykształcone a jeszcze są dostępne kwiaty),
· z egzemplarza rosnącego w dobrych warunkach, w miejscu nasłonecznionym, najlepiej izolowanego (trzeba szczególnie uważać aby zbiór nie był "miksem" różnych biotypów, w przypadku gdy osobniki rosną obok siebie przeplecone)
i musi zawierać:
· przynajmniej dwa liście wycięte ze środkowe odcinek pędu płonnego (tj. jednorocznego) z pędem długości międzywęźla, w zielniku należy ułożyć je tak aby był pokazany na jednym wierzch, na drugimi spód liści,
· pęd kwiatostanowy wyrastający w środkowej części pędu ubiegłorocznego,
· osobno zachować pewną liczbę płatków korony,
· należy zanotować "cechy niezielnikowalne", między innymi pokrój krzewu - ułożenie pędów, wysokość tworzonych przez nie łuków; wysoce pożądane jest wykonanie fotografii pokroju.

space

W przypadku jeżyn nie każde znalezisko można oznaczyć co do gatunku. Klasyczny klucz może często prowadzić na manowce i nie należy stosować go czysto mechanicznie; liczy się zespół cech. Zobacz też uwagi na marginesie.

liście pojedyncze
*liście złożone
Rubus chamaemorus (malina moroszka)
Rubus chamaemorus (malina moroszka)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście pojedyncze, zwykle 5-klapowe, sercowato-nerkowate.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
pędy ponad 1 m wysokości, zdrewniałe, dwuletnie
*pędy zielne, do 30 cm wysokości
Rubus odoratus (jeżyna pachnąca)
Rubus odoratus (jeżyna pachnąca)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty purpurowe, 3-5 cm średnicy, pachnące.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Uprawiana ozdobna i rzadko dziczejąca.
liście złożone
*liście pojedyncze
końcowy listek ≤2× dłuższy niż szerszy; owocki (1) 2-6, czerwone
*końcowy listek >2× dłuższy niż szerszy; owocki liczne, żółte
Rubus saxatilis (malina kamionka)
Rubus saxatilis (malina kamionka)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pędy pokryte delikatnymi kolcami, płonne, długie, zakorzeniające się w węzłach. Kwiaty obupłciowe. Owoce pozorne czerwone, mało spójne, złożone z (1) 2-6 pestkowców.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
końcowy listek >2× dłuższy niż szerszy; owocki liczne, żółte
*końcowy listek ≤2× dłuższy niż szerszy; owocki (1) 2-6, czerwone
Rubus xanthocarpus (jeżyna żółtoowockowa)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Owocki liczne, żółte.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Rubus xanthocarpus BUREAU et FRANCH. (jeżyna żółtoowockowa)
wystepowanie - Rubus xanthocarpus (jeżyna żółtoowockowa)
malina żółtoowocowa · antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
  Rzadko uprawiana, zdziczała koło Kielc.
pędy ± zdrewniałe, część z nich dwuletnia z pędami kwiatowymi
*pędy zielne, niezdrewniałe, tylko jednoroczne
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
Rubus idaeus (malina właściwa)
Rubus idaeus
Rubus idaeus
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pedy bez kolców lub z drobnymi, igiełkowatymi kolcami.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Występuje pospolicie na terenie całego kraju, w świetlistych lasach, na ich skrajach, polanach, zaroślach. Od tego gatunku wywodzi się większość uprawianych odmian maliny.
inna kombinacja cech
*
liście głęboko powcinane
*inne**
Rubus laciniatus (jeżyna wcinanolistna)
Rubus laciniatus (jeżyna wcinanolistna)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Rubus laciniatus Willd. (jeżyna wcinanolistna)
wystepowanie - Rubus laciniatus (jeżyna wcinanolistna)
jerzyna strzępolistna · antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
  Często uprawiana ogrodowa jeżyna.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
subgenus Chamaerubus
subgenus Cylactis
series Saxatiles
series Xanthocarpi
subgenus Anoplobatus
subgenus Idaeobatus
Rubus ×areschoughi
Rubus ×areschoughi
caesius × saxatilis
nothosubgenus ×Idaeorubus
subgenus Rubus
section Caesii
section Rubus subsection Rubus
series Nessenses
series Rubus
series Canadenses
series Alleghenienses
series Mucronati
section Rubus · subsection Hiemales
series Discolores
series Rhamnifolii
series Sylvatici
series Sprengeliani
series Vestiti
series Micantes
series Radulae
series Pallidi
series Hystrix
series Glandulosi
objaśnienie skrótów

występowanie

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
space_elw

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Rubus [🔉 ru·bus](pl) malina, jeżyna • Brombeere, Himbeere /de/
rubus, -i (lat., subst., m) — jeżyna (kolczasty krzew i owoc), słowo obecne już w starożytnej łacinie
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji