Solidago gigantea Aiton [🔉 so·li·da·go *]

Wieloletnia bylina z kłączami. Kłącza 2.5-5 mm grubości, płytko zagłębione, ± proste, silnie rozgałęziające się, z licznymi korzeniami i pąkami.

Łodyga wzniesiona, (50) 80-200 (230) cm wysokości, nierozgałęziona (poza gałązkami kwiatostanu), obła, gładka, niewyraźnie bruzdowana, pełna, naga, białawo owoszczona, ± połyskująca, jasnozielona lub często niemal cała wiśniowoczerwono nabiegła.

Ulistnienie skrętoległe, gęste. Liście lancetowate, klinowato zwężone u nasady i siedzące, 7-18 cm długości i 1.2-3 cm szerokości, zaostrzone, ± całobrzegie lub częściej w górnej części blaszki odlegle ostro piłkowane; brzeg z wygiętymi ku szczytowi liścia kilkukomórkowymi włoskami; górna powierzchnia naga, ciemnozielona; spód nagi lub co najwyżej z owłosionymi żyłkami, szarozielony, z wyraźną siatką żyłek.

Koszyczki liczne zebrane w szczytową ± jednostronną, piramidalną wiechę, w czasie kwitnienia 10-20 cm długą, podczas owocowania do 40 cm długości; gałązki wiechy rzadziej lub gęściej krótko owłosione, łukowato zwieszone, z ± jednostronnie rozmieszczonymi koszyczkami; podsadki podobne do liści łodygowych.

Koszyczki ok. 4 mm długości; ich szypułki gęsto, odstająco owłosione, 2-5 mm długości; listki okrywy 3.2-4.8 mm długości, podługowato lancetowate, bez wyraźnie zaznaczonego grzbietu ale z wyraźną zieloną żyłką środkową, szpiczaste, nagie lub z pojedynczymi włoskami, listków 13-16 w 2-3 szeregach, dachówkowato zachodzących na siebie, zewnętrzne krótsze, wewnętrzne dłuższe; dno koszyczka bez plewinek, nagie.

Brzeżnych kwiatów języczkowych (8) 12-13 (15), żółte, wyraźnie dłuższych od listków okrywy i dłuższych od kwiatów rurkowych, języczek 3.5-4.0 mm długości i 0.5-1 mm szerokości, na szczycie niewyraźnie wycięty; słupek o znamieniu ± tej samej długości co korona. Kwiatów rurkowych 8-9, żółte, korona rurkowata, 3.2-3.5 mm długości, ząbki korony długie; pylniki żółte.

Niełupki wąsko elipsoidalne, zwężone ku nasadzie, żebrowane, ok. 1 mm długości, ± przylegająco owłosione, rzadziej wyłysiałe, jasnobrązowe; pappus w jednym szeregu, włoski krótkie, pierzaste, 3-4 mm długości, ([40]: w liczbie 32-44).

Kwitnienie od (lipca)sierpnia do września(października).

Europejskie populacje (prawdopodobnie wszystkie) należą do tetraploidalnego (2n=36) podgatunku ssp./var. sertoina [71.7]; starsze źródła najpewniej mylnie podają jako występujący u nas ssp./var. gigantea (diploidalny, 2n=18), który jest gatunkiem nieekspansywnym o niewielkim rodzimym areale występowania w Ameryce Północnej.

Gatunek na terenie całego kraju poza górami. Gatunek inwazyjny od XIX wieku pochodzący z USA i Kanady, który odniósł już sukces i zadomowił się w Polsce.

Brzegi cieków wodnych, lasy łęgowe i zarośla, tereny ruderalne, wzdłuż dróg i torów kolejowych; w swojej ojczyźnie preferuje gleby wilgotne i zasobne, u nas ma szersze spektrum ekologiczne.

Uprawiana jako roślina ozdobna kwitnąca jesienią. Pyłkodajna.

W medycynie stosuje się Solidaginis herba (ziele nawłoci) — całe lub pocięte, wysuszone, kwitnące nadziemne części tego gatunku, nawłoci kanadyjskiej (Solidago canadensis) lub ich mieszańców.

W kwestii ewentualnej uprawy jako byliny ogrodowej zobacz informacje na stronie nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis).