| ||||||||
| ||||||||
opis
W uprawie jako krzew ozdobny znajduje się odmiana var. laevigatus (Fern.) Blake ≡ Symphoricarpos rivularis Suksd. o liściach spodem nagich i kulistych owocach (typ ma liście spodem owłosione i gruszkowate owoce).
Krzew 1-2.5 m wysokości, z podziemnymi rozłogami. Pędy jednoroczne cienkie, 2 mm średnicy, wewnątrz puste; nagie; starsze z szarą korą pękająca na cienkie białawe pasy.
Liście jajowate, jajowato podługowate lub okrągławe; całobrzegie do nieco wrębnych lub klapowanych na długopędach; 2-8 cm długości; obustronnie nagie.
Kwiaty zebrane w gęste kwiatostany, tworzą się głównie na końcach gałązek bocznych, białawe, różowawe, 5-6 mm długości. Pręciki ± tak długi jak korona lub krótsze. Zalążnia i szyjka słupka nagie.
Owoce kuliste do jajowatych, białe, 7-12 (15) cm średnicy; wnętrze gąbczaste, z dwoma nasionami.
Kwitnie od czerwca do września. Owoce utrzymują się do sierpnia, także po opadnięciu owoców, zimą.
Krzew ze wschodu Ameryki Północnej. U nas często uprawiany krzew ozdobny o białych owocach; w uprawie prawdopodobnie do końca XVIII w. Łatwo dziczejąc, rozsiewający się samodzielnie i zadomowiony zwłaszcza w dolinach rzecznych.
• zadomowiony
• kenofit (Kn)
• Pochodzenie: zachód Ameryki Północnej.
• Czas przybycia na teren Polski: 1824 r. (XVIIIw.?) (introdukcja), XX w.
• Wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym.
• Zagrożenie dla różnorodności biologicznej w przypadku zadomowienia na obszarach cennych przyrodniczo:
- gdzie stwarza zagrożenie: Lasy i mezofilne zarośla oraz obszary chronione.
- powód uprawy: Krzew ozdobny (owoce) i miododajny, od dawna i powszechnie uprawiany w parkach, cienioznośny. Ma niskie wymagania glebowe, jest odporny na suszę, mróz i zanieczyszczenia powietrza.
- przypadki spontanicznego rozprzestrzeniania się: Od kilkudziesięciu lat, przynajmniej w kilku regionach.
- zalecenia: Zaniechanie uprawy na terenach leśnych.
właściwości i zastosowanie
Popularny, uprawiany krzew ozdobny. Atrakcyjny z uwagi na duże białe owoce, zachowujące się do zimy.
Może być stosowany na niskie żywopłoty formowane (50-100 cm wysokości) lub nieformowane (100-150 cm wysokości) oraz jako krzew okrywowy, także do przeciwerozyjnego umacniania skarp.
Z uwagi na rozłogi ekspansywny, z czasem tworzy zwarte zarośla. Miododajny. Owoce zjadane przez ptaki.
Owoce słabo trujące. Czynnikiem toksycznym są alkaloidy o działaniu drażniącym na przewód pokarmowy, skórę i spojówki. W większych ilościach działają także na ośrodkowy układ nerwowy, a w zatruciach masywnych doprowadzają do zaburzeń świadomości.
wymagania i uprawa
Cechuje się niskimi wymaganiami siedliskowymi. Rośnie także na słabszych glebach, w pobliżu drzew, w pełnym zacienieniu; odporny na suszę, zanieczyszczenia powietrza i w pełni mrozoodporny.
Cięcie prowadzi się w końcu lutego lub na początku marca. W starszych krzewach prowadzi się cięcie prześwietlające usuwając 3-4 najstarsze gałęzie lub odmładzające przez przycięcie do 2/3-1/2 długości pędów. Cięcia formujące dla żywopłotów ponawia się w pełni wegetacji latem i wczesną jesienią.
⇈ 🌱 🌸
odmiany uprawne (#1) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion
| ▫ | ‘var. laevigatus’ — (odm. naga) owoce białe, do 1 cm średnicy |
wybrane okazy · selected collections ⇈
leg. Jarosław Makowski
/Niemcy, Sigmaringen/
leg. Bartosz Melzer
/Wejherowo/
leg. Jacek Soboń
/okolice Wlenia, Pogórze Kaczawskie/