![Salix caprea vs. S. cinerea vs. S. aurita vs. S. silesiaca (porównanie wierzby iwy, szarej, uszatej i śląskiej)](/foto/icon/jkr-2013-DSCN2821c-dokument-8823-1-icon.jpg)
![Salix ×dasyclados (wierzba długokończysta)](/foto/icon/ap-Salix_x_dasyclados_Wimm-dokument-1729-1-icon.jpg)
wierz. długokończyst.
cinerea × viminalis
![Salix ×wimmeriana (wierzba Wimmera)](/foto/icon/js-wierzba.Wimmera_Salix.x.wimmeriana._Wojsl._.DSC03042-dokument-14882-1-icon.jpg)
wierzba Wimmera
purpurea × caprea
![Salix gmelinii (wierzba Smitha)](/foto/icon/jkr-2018_6-DSCN6173c-dokument-9084-1-icon.jpg)
wierzba Smitha
caprea × viminalis
wskazówki do oznaczania
Z tego też wynika, że dla stworzenia kompletnej dokumentacji zielnikowej należy zbierać dwukrotnie: w czasie pełni kwitnienia i latem, gdy liście są całkowicie ukształtowane. Aby pobrać gałązki z tego samego egzemplarza, w odstępie kilkumiesięcznym, należy w przy zbiorze wiosennym oznaczyć daną gałązkę w sposób nierzucający się w oczy np. przywiązując sznurek lub wstążkę do gałęzi. Oznaczenie konkretnej gałęzi z której pobrano próbkę wiosną jest szczególnie istotne dla gatunków krzaczastych, często rosnących w zwarciu przeplecionych okazów różnych gatunków.
krzewinki i krzewy w górach, w piętrze subalpejskim (z) *klucz dla egzemplarzy męskich w czasie kwitnienia**klucz dla egzemplarzy żeńskich w czasie kwitnienia***"wierzby płaczące" lub o poskręcanych gałązkach****inne, drzewa lub krzewy występujące także na nizinach· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
"wierzby płaczące" lub o poskręcanych gałązkach (z) *klucz dla egzemplarzy męskich w czasie kwitnienia**klucz dla egzemplarzy żeńskich w czasie kwitnienia***krzewinki i krzewy w górach, w piętrze subalpejskim****inne, drzewa lub krzewy występujące także na nizinach· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
inne, drzewa lub krzewy występujące także na nizinach (z) *klucz dla egzemplarzy męskich w czasie kwitnienia**klucz dla egzemplarzy żeńskich w czasie kwitnienia***krzewinki i krzewy w górach, w piętrze subalpejskim****"wierzby płaczące" lub o poskręcanych gałązkach | ||||||||||||||||||||||||||
dwuletnie pędy owoszczone, przylistki zrośnięte z ogonkiem (z) *gałązki nie owoszczone, przylistki nie zrośnięte z ogonkiem· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki przyrośnięte do ogonka liściowego, opadają razem z liściem. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ogonki liściowe w kątach których znajdują się pączki generatywne, jesienią są wyraźnie rozszerzone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Brzegi potoków, kamieńce, wód, wydmy nadmorskie.
Na glebach przepuszczalnych, zasobnych, zwykle zasadowych, znosi suszę. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ogonki liściowe przy pączkach generatywnych nie są rozszerzone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Salix acutifolia (wierzba ostrolistna) ![]() wierzba kaspijska ·
syn. Salix daphnoides var. acutifolia · antropofit zadomowiony we florze Polski [491] Klony męskie sadzone na piaskach, dla ich umocnienia. | ||||||||||||||||||||||||||
gałązki nie owoszczone, przylistki nie zrośnięte z ogonkiem (z) *dwuletnie pędy owoszczone, przylistki zrośnięte z ogonkiem· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki niezrośnięte z ogonkiem liściowym; zwykle szybko opadają. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszka liściowa odwrotnie lancetowata. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Brzegi i kamieniste inicjalne terasy górskich potoków, rowy melioracyjne, brzegi mokradeł, nasypy. Na zasobnych glebach szkieletowych o różnym odczynie, znosi zalewy. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszka liściowa nie jest odwrotnie lancetowata. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście podługowate, blaszka w części środkowej z równoległymi krawędziami. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Salix triandra (wierzba trójpręcikowa) ![]() wierzba migdałowa · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Zarośla nadwodne, rowy, brzegi rzek i potoków, odporna na okresowe zalewanie i działanie kry; także sadzona.
Na glebach żyznych, gliniastych, głębokich, ze zmiennym poziomem wód gruntowych; światłolubna. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście lancetowate, blaszka w części środkowej bez równoległych krawędzi. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony W przybrzeżnych zadrzewieniach i zaroślach przy potokach i rzekach oraz przy rożnego rodzaju ciekach i zbiornikach wodnych.
Na glebach przepuszczalnych, także kamienistych, wilgotnych, znosi krótkotrwałe zalewy. Światłożądna, nie znosi zacienienia. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście na początku rozwoju czerwone. Znajdujący się w uprawie klon męski niewiadomego pochodzenia. Prawdopodobnie krzyżówka północnoamerykańskich gatunków S. cordata Michx i S. gracilis N.J. Andersson. Do Europy wprowadzony w 1885r. dla upraw wikliniarskich (elastyczne czerwono zabarwione pędy) i umacniania brzegów rzek. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście na początku rozwoju nie są czerwone. | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
liście przynajmniej 7× dłuższe niż szersze; wysoki krzew lub drzewo (z) *liście do 4× dłuższe niż szersze, niskie krzewy· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
Brzegi rzek i potoków górskich, wilgotne zbocza wąwozów, żwirowiska, pobrzeżne zarośla.
W uprawie znajduje się odmiana wąskolistna o wybitnie podwiniętych krawędziach liści. | ||||||||||||||||||||||||||
liście do 4× dłuższe niż szersze, niskie krzewy (z) *liście przynajmniej 7× dłuższe niż szersze; wysoki krzew lub drzewo | ||||||||||||||||||||||||||
liście w połowie długości najszersze, wybitnie zaostrzone na szczycie (z) *liście najszersze powyżej połowy, na szczycie tępe lub zaokrąglone· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pędy proste, wzniesione. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Salix lapponum (wierzba lapońska) ![]()
syn. Salix marrubifolia · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W górach w subalpejskich zaroślach, w miejscach wilgotnych, w piętrze kosówki.
Na niżu na wschodzie Polski, błotniste łąki, podmokłe brzegi jezior i strumieni, obrzeża torfowisk. | ||||||||||||||||||||||||||
liście najszersze powyżej połowy, na szczycie tępe lub zaokrąglone (z) *liście w połowie długości najszersze, wybitnie zaostrzone na szczycie· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pąki tępe. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Tatry w piętrze kosodrzewiny i alpejskim, wilgotne skały, doliny potoków, tylko na granicie. | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Włoski na spodzie liści ułożone równolegle do nerwów bocznych. Dorosłe liście górą wyłysiałe, dołem gęsto przylegająco owłosione, całobrzegie. Nerwów bocznych 25-30 par. ▶ Salix viminalis (wierzba wiciowa) ![]() wierzba energetyczna · witwa · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Pospolita na niżu, na terenach zalewowych i silnie podmokłych, także narażonych na działanie kry, wzdłuż rzek i potoków, na żyznych, zasobnych w wapń madach nadrzecznych.
Od wieków użytkowana dla giętkich młodych pędów, wikliny. Współcześnie także sadzona w uprawach na biomasę jako tzw. wierzba energetyczna. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Włoski na spodzie liści ułożone równolegle do nerwu głównego. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszka liściowa 1.5-3.5 cm długości i 4-6 mm szerokości; całobrzega. ▶ Salix repens ssp. rosmarinifolia (wierzba rokita)
syn. Salix rosmarinifolia · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] odmokłe łąki, torfowiska niskie, łozowiska, gleby piaszczyste, rzadziej widne bory sosnowe. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Salix triandra (wierzba trójpręcikowa) ![]() wierzba migdałowa · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Zarośla nadwodne, rowy, brzegi rzek i potoków, odporna na okresowe zalewanie i działanie kry; także sadzona. Na glebach żyznych, gliniastych, głębokich, ze zmiennym poziomem wód gruntowych; światłolubna. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki przyrośnięte do ogonka liściowego; opadają razem z liśćmi. Brzegi potoków, kamieńce, wód, wydmy nadmorskie. Na glebach przepuszczalnych, zasobnych, zwykle zasadowych, znosi suszę. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki niezrośnięte z ogonkiem liściowym, opadają przed liśćmi. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Drzewo, rzadziej krzew. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Salix pentandra (wierzba pięciopręcikowa) ![]() wierzba laurowa · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Łozowiska, olszyny, podmokłe łąki, brzegi torfowisk, szuwarów, obrzeża lasów.
Przeważnie na glebach kwaśnych, torfowych. Drzewo światłożądne. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszka liściowa zwykle 3-5 cm długości. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście podczas suszenia wyraźnie ciemnieją (stają się ciemnobrązowe). · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Salix myrsinifolia (wierzba czarniawa) ![]() wierzba czerniejąca ·
syn. Salix nigricans · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Miejsca wilgotne, podmokłe łąki, obrzeża torfowisk, moczary źródliskowe, rowy odwadniają, łozowiska.
Częściej na żyźniejszych glebach piaszczysto-gliniastych. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście podczas suszenia nie ciemnieją. Jeśli są spodem owoszczone to na całej powierzchni, łącznie z wierzchołkiem. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Salix triandra ssp. discolor (wierzba migdałowa)
syn. Salix amygdalina · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Zarośla nadwodne, rowy, brzegi rzek i potoków, odporna na okresowe zalewanie i działanie kry; także sadzona. Na glebach żyznych, gliniastych, głębokich, ze zmiennym poziomem wód gruntowych; światłolubna. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszka spodem szara. ▶ Salix bicolor (wierzba dwubarwna) ![]()
syn. Salix phylicifolia · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W piętrze kosodrzewiny Sudetów i Karpat, na granicie, podmokłe dolinki, brzegi potoków, miejsca nasłonecznione. | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
▶ Salix repens ssp. repens (wierzba płożąca) takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
Tutaj także wierzba płożąca typowa odm. piaskowa (Salix repens ssp. repens var. arenaria). | ||||||||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||||||||
liście podczas suszenia ciemnieją, spodem owoszczone (z) *liście podczas suszenia nie ciemnieją, spodem nieowoszczone· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Salix myrsinifolia (wierzba czarniawa) ![]() wierzba czerniejąca ·
syn. Salix nigricans · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Miejsca wilgotne, podmokłe łąki, obrzeża torfowisk, moczary źródliskowe, rowy odwadniają, łozowiska. Częściej na żyźniejszych glebach piaszczysto-gliniastych. | ||||||||||||||||||||||||||
liście podczas suszenia nie ciemnieją, spodem nieowoszczone (z) *liście podczas suszenia ciemnieją, spodem owoszczone | ||||||||||||||||||||||||||
liście drobne, całobrzegie (z) *liście większe, piłkowane**pędy początkowo gęsto, krótko, odstająco, białosrebrzyście owłosione· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki drobne, szybko opadają. ▶ Salix lapponum (wierzba lapońska) ![]()
syn. Salix marrubifolia · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W górach w subalpejskich zaroślach, w miejscach wilgotnych, w piętrze kosówki. Na niżu na wschodzie Polski, błotniste łąki, podmokłe brzegi jezior i strumieni, obrzeża torfowisk. | ||||||||||||||||||||||||||
liście większe, piłkowane (z) *liście drobne, całobrzegie**pędy początkowo gęsto, krótko, odstająco, białosrebrzyście owłosione· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki duże, trwałe. | ||||||||||||||||||||||||||
pędy początkowo gęsto, krótko, odstająco, białosrebrzyście owłosione (z) *liście drobne, całobrzegie**liście większe, piłkowane· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pędy z listewkami drzewnymi. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Salix ×dasyclados (wierzba długokończysta)
syn. Salix dasyclados · Salix cinerea × viminalis · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W uprawie jako wierzba koszykarska znajduje się klon żeński.
Spontaniczne mieszańce są rzadkie.
Brzegi wód, szczególnie rzek. | ||||||||||||||||||||||||||
właściwości i zastosowanie
![wymagania uprawowe Salix (wierzba)](/foto/_pu/1673.png)
listwy drzewne
![Salix cinerea (wierzba szara)](/foto/psk/psk-Salix_cinerea_3is.jpg)
Zaznaczają się też na przekroju poprzecznym gałęzi jako formy nieco wybiegające poza obwód pierścieni przyrostu.