Liczni przedstawiciele we florze Polski. Niektóre są uprawianymi bylinami ozdobnymi.
f2 § fu4/5
◐ 50-100 VII-VIII
Aconitum firmumtojad mocny
A. napellus t. niebieski
§ En f
tojad kosmaty
A. firmum v. m.
§ f
tojad Paxa
A. firmum nssp. p.
§ Vu f
tojad Kluzjusza
A. plicatum ssp. c.
nazwa pozycji klucza
*alternatywy dla tej pozycji
· do pozycji w szablonie klucza:
(z)
· powrót z szablonu klucza:
(p)
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hełmy ok. 2.5-3× wyższe niż szersze, cylindryczno-stożkowate. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
W lasach liściastych z rzędu O. Fagetalia sylvaticae, w górach po piętro alpejskie. | ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum moldavicum ssp. moldavicum (tojad mołdawski typowy)  takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Stosunkowo często w Karpatach i na pogórzu.
W lasach liściastych z rzędu O. Fagetalia sylvaticae (gatunek regionalnie charakterystyczny). | ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum moldavicum ssp. hosteanum (tojad mołdawski Hosta)  takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Takson piętra subalpejskiego. Rośnie w zaroślach olchy kosej Ass. Pulmonario-Alnetum viridis, w wysokich ziołoroślach i trawach. | ||||||||||||||||||||
|
Mieszaniec dwóch powyższych podgatunków. | ||||||||||||||||||||
▶ Aconitum lycoctonum ssp. lycoctonum (tojad lisi typowy) 
syn. Aconitum vulparia · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Występuje w Beskidzie Żywieckim.
Takson górski i podgórski. W Polsce występuje w grądach Ass. Tilio cordatae-Carpinetum betuli i w ciepłolubnych zaroślach na terenach dawnej eksploatacji kruszywa. Poza granicami Polski głównie na pogórzu w zespołach ziołorośli związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· lub szerokich i wtedy pociętych do nasady blaszki. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ostrogi miodników haczykowato zgięte lub półspiralnie skręcone. | ||||||||||||||||||||
|
słupków 3-5, owłosione na szwie wewnętrznym (z) *słupków 3(-5), dookoła owłosione (patrz też następna alternatywa)**słupków 2-3(-5) nagich lub niewiele na stronie grzbietowej (zewnętrznej) owłosionych | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hełmy wyraźnie wyższe niż szersze. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Aconitum variegatum ssp. variegatum (tojad dzióbaty typowy)
syn. Aconitum gracile · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] (mapka występowania gatunku)
W Polsce występuje podgatunek typowy tego taksonu.
W wilgotnych lasach liściastych i zaroślach, wzdłuż strumieni i rzek;
w górskich olszynach Ass. Alnetum incanae (gatunek charakterystyczny zespołu) i ziołoroślach Ass. Arunco-Doronicetum austriaci, w Tatrach do 1500m n.p.m. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hełmy nieco wyższe niż szersze. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Aconitum ×berdaui nssp. berdaui (tojad Berdaua typowy) 
syn. Aconitum firmum ssp. firmum × variegatum · Aconitum firmum ssp. firmum × variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] (mapka występowania gatunku) | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
hełmy na zewnątrz gruczołowato owłosione (z) *hełmy na zewnątrz nagie lub rzadko przylegająco, niegruczołowato owłosione· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Szypułki kwiatów gruczołowato owłosione. ▶ Aconitum ×pawlowskii (tojad Pawłowskiego) 
syn. Aconitum lasiocarpum × variegatum · Aconitum lasiocarpum × variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Zarośla i lasy liściaste, głównie Ass. Tilio cordatae-Carpinetum betuli lub Ass. Carici remotae-Fraxinetum, w górach wzdłuż potoków w olszynach Ass. Alnetum incanae. | ||||||||||||||||||||
|
hełmy na zewnątrz nagie lub rzadko przylegająco, niegruczołowato owłosione (z) *hełmy na zewnątrz gruczołowato owłosione
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Szypułki kwiatów niegruczołowato przylegająco owłosione. ▶ Aconitum ×berdaui nssp. walasii (tojad Berdaua Walasa) 
syn. Aconitum firmum ssp. moravicum × variegatum ssp. v. · Aconitum firmum ssp. moravicum × variegatum ssp. variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W Zachodnich Karpatach i Wschodnich Sudetach.
Wzdłuż strumieni w niższych położeniach górskich i na pogórzu, na źródliskach i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
słupków 3(-5), dookoła owłosione (patrz też następna alternatywa) (z) *słupków 3-5, owłosione na szwie wewnętrznym**słupków 2-3(-5) nagich lub niewiele na stronie grzbietowej (zewnętrznej) owłosionych | ||||||||||||||||||||
▶ Aconitum degenii ssp. degenii var. intermedium (tojad kosmatoowockowy)  tojad wiechowaty typowy ogm. kosmatoowockowa ·
syn. Aconitum ×hebegynum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Takson górski, czasami sięga piętra subalpejskiego, w wilgotnych zaroślach Ass. Pulmonario-Alnetum viridis na wysokości ok. 1100m n.p.m.
Jego spektrum ekologiczne jest szerokie: olszyny Ass. Alnetum incanae, ziołorośla na kamieńcach ze związku All. Adenostylion alliariae, wilgotne łąki All. Calthion palustris, z optimum na wyższych terasach i w strefach przejściowych pomiędzy buczynami Ass. Dentario glandulosae-Fagetum i olszynami Ass. Alnetum incanae. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· i/lub niegruczołowato przylegająco owłosiona. Podgatunek głównie podgórski, w niższych położeniach górskich spotykany w lasach związku All. Carpinion betuli, szczególnie w Ass. Carici remotae-Fraxinetum.
W wyższych położeniach górskich występuje razem z tojadem wschodniokarpackim typowym (Aconitum lasiocarpum ssp. lasiocarpum) w kwiecistych ziołoroślach połoninowych Trollio-Knautietum, na krawędziach zarośli Ass. Pulmonario-Alnetum viridis i w zaroślach maliny właściwej (Rubus idaeus). | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
▶ Aconitum lasiocarpum ssp. lasiocarpum (tojad wschodniokarpacki typowy)  takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Podgatunek górski, spotykany w kwiecistych ziołoroślach połoninowych Trollio-Knautietum, na krawędziach zarośli Ass. Pulmonario-Alnetum viridis i w zaroślach maliny właściwej (Rubus idaeus), na wysokościach 1020-1150m n.p.m.
Najczęściej występuje wzdłuż potoków, na wyższych terasach, na wysokości (400)500-600(800)m n.p.m. w strefie przejściowej pomiędzy Ass. Petasitetum kablikiani i Ass. Alnetum incanae oraz w strefach przejściowych pomiędzy buczynami Ass. Dentario glandulosae-Fagetum i olszynami Ass. Alnetum incanae. Czasem na wilgotnych łąkach All. Calthion palustris blisko krawędzi lasu. | ||||||||||||||||||||
▶ Aconitum ×gayeri (tojad Gayera) 
syn. Aconitum degenii × lasiocarpum · Aconitum degenii ssp. degenii × lasiocarpum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Na pogórzu od 300 do 600m n.p.m. w dolinach rzecznych z łęgach Ass. Carici remotae-Fraxinetum, rzadziej na wilgotnych łąkach związku All. Calthion palustris. W niższych położeniach górskich, (400)600-910m n.p.m. wzdłuż potoków w olszynach Ass. Alnetum incanae.
Rzadko w wyższych górach, do 1700m n.p.m., na źródliskach z ziołoroślami związku All. Adenostylion alliariae | ||||||||||||||||||||
|
słupków 2-3(-5) nagich lub niewiele na stronie grzbietowej (zewnętrznej) owłosionych (z) *słupków 3-5, owłosione na szwie wewnętrznym**słupków 3(-5), dookoła owłosione (patrz też następna alternatywa) | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Nasiona w pełni wykształcone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Aconitum ×hebegynum
syn. Aconitum degenii × variegatum · Aconitum degenii ssp. degenii × variegatum Takson górski, czasami sięga piętra subalpejskiego, w wilgotnych zaroślach Ass. Pulmonario-Alnetum viridis na wysokości ok. 1100m n.p.m.
Jego spektrum ekologiczne jest szerokie: olszyny Ass. Alnetum incanae, ziołorośla na kamieńcach ze związku All. Adenostylion alliariae, wilgotne łąki All. Calthion palustris, z optimum na wyższych terasach i w strefach przejściowych pomiędzy buczynami Ass. Dentario glandulosae-Fagetum i olszynami Ass. Alnetum incanae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Słupki najczęściej płonne. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum ×berdaui nssp. berdaui (tojad Berdaua typowy)
syn. Aconitum firmum ssp. firmum × variegatum · Aconitum firmum ssp. firmum × variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] | ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum ×berdaui nssp. walasii (tojad Berdaua Walasa)
syn. Aconitum firmum ssp. moravicum × variegatum ssp. v. · Aconitum firmum ssp. moravicum × variegatum ssp. variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W Zachodnich Karpatach i Wschodnich Sudetach.
Wzdłuż strumieni w niższych położeniach górskich i na pogórzu, na źródliskach i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Szypułki kwiatowe nagie lub owłosione. ▶ Aconitum ×exaltatum (tojad wyniosły) 
syn. Aconitum plicatum ssp. p. × variegatum ssp. v. · Aconitum plicatum ssp. plicatum var. plicatum × variegatum ssp. variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Sudety.
W górskich lasach na źródliskach, wzdłuż strumieni i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Szypułki kwiatowe tylko pod kwiatem ± przylegająco owłosione. ▶ Aconitum ×cammarum (tojad ogrodowy)
syn. Aconitum ×intermedium · Aconitum firmum × variegatum · takson uprawiany [491] Uprawiana bylina ozdobna. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· lub niewiele wyższe niż szersze (1-1.5×) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Miodniki przynajmniej części kwiatów nie sięgają szczytu hełmu. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum ×exaltatum (tojad wyniosły)
syn. Aconitum plicatum ssp. p. × variegatum ssp. v. · Aconitum plicatum ssp. plicatum var. plicatum × variegatum ssp. variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Sudety.
W górskich lasach na źródliskach, wzdłuż strumieni i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum ×berdaui nssp. berdaui (tojad Berdaua typowy)
syn. Aconitum firmum ssp. firmum × variegatum · Aconitum firmum ssp. firmum × variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] (mapka występowania gatunku) | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Miodniki sięgają szczytu hełmu. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum clusianum (tojad Kluzjusza)  tojad sudecki Kluzjusza ·
syn. Aconitum plicatum ssp. sudeticum var. clusianum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
| ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum firmum ssp. firmum (tojad mocny typowy) 
syn. Aconitum callibotryon var. firmum · Aconitum nepellus ssp. firmum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Słupki najczęściej płonne. | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum ×cammarum (tojad ogrodowy)
syn. Aconitum ×intermedium · Aconitum firmum × variegatum · takson uprawiany [491] Uprawiana bylina ozdobna. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum ×berdaui nssp. walasii (tojad Berdaua Walasa)
syn. Aconitum firmum ssp. moravicum × variegatum ssp. v. · Aconitum firmum ssp. moravicum × variegatum ssp. variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
| ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum ×exaltatum (tojad wyniosły)
syn. Aconitum plicatum ssp. p. × variegatum ssp. v. · Aconitum plicatum ssp. plicatum var. plicatum × variegatum ssp. variegatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Sudety.
W górskich lasach na źródliskach, wzdłuż strumieni i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Nasiona w pełni wykształcone. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum ×zapalowiczii (tojad Zapałowicza) 
syn. Aconitum firmum Rchb. ssp. firmum × ×mariae Rottensteiner, Mitka et Novikov nssp. paxii (Starmühl.) Mitka · Aconitum firmum × ×mariae ssp. paxii · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Piętro alpejskie (w Tatrach do 2400m n.p.m.) i subalpejskie, gdzie jest częsty, schodzi dolinami Czarnego Dunajca i Białki do 750m n.p.m.
Często w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae i wysoko-trawiastych zespołach związku All. Calamagrostion, zwłaszcza w zespole Ass. Aconitetum firmi.
Poza tym w lasach i zaroślach, wzdłuż strumieni i halach. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum plicatum ssp. plicatum var. plicatum (tojad sudecki typowy) 
syn. Aconitum callibotryon Rchb. = A. plicatum ssp. plicatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W ziołoroślach ze związku All. Adenostylion alliariae, źródliska, sąsiedztwo górskich torfowisk w piętrze alpejskim i subalpejskim, wzdłuż potoków schodzi do piętra górskich lasów. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum ×czarnohorense (tojad czarnohorski) 
syn. Aconitum firmum × ×nanum · Aconitum firmum × ×nanum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Alpejskie i subalpejskie siedliska o "reliktowym" charakterze, wśród skał, w zespołach ziołorośli ze związku All. Adenostylion alliariae i w strefie brzegowej zarośli olchy kosej Ass. Pulmonario-Alnetum viridis lub w wilgotnych miejscach w kosodrzewiną (Pinus mugo). | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum ×nanum (tojad karłowaty)  tojad taurycki ·
syn. Aconitum tauricum ssp. nanum · Aconitum firmum × bucovinense · Aconitum bucovinense × firmum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Endemit Karpat Wschodnich i Południowych; w Polsce jedno stanowisko w Bieszczadach Zachodnich.
Alpejskie i subalpejskie siedliska wśród skał, źródliska, na połoninach w zespołach ziołorośli ze związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hełmy na zewnątrz gruczołowato owłosione. ▶ Aconitum ×hebegynum
syn. Aconitum degenii × variegatum · Aconitum degenii ssp. degenii × variegatum Takson górski, czasami sięga piętra subalpejskiego, w wilgotnych zaroślach Ass. Pulmonario-Alnetum viridis na wysokości ok. 1100m n.p.m.
Jego spektrum ekologiczne jest szerokie: olszyny Ass. Alnetum incanae, ziołorośla na kamieńcach ze związku All. Adenostylion alliariae, wilgotne łąki All. Calthion palustris, z optimum na wyższych terasach i w strefach przejściowych pomiędzy buczynami Ass. Dentario glandulosae-Fagetum i olszynami Ass. Alnetum incanae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ściany boczne nasion gładkie lub pomarszczone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Aconitum maninense (tojad kosmaty)  tojad mocny kosmaty ·
syn. Aconitum firmum ssp. maninense · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Takson górski, w buczynach O. Fagetalia sylvaticae, rzadko w świerczynach O. Piceetalia abietis w miejscach wysięku wody lub na źródliskach, wzdłuż strumieni na kamieńcach i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ściany boczne nasion z 4-6 poprzecznymi fałdami. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
▶ Aconitum degenii ssp. degenii (tojad wiechowaty typowy) 
syn. Aconitum paniculatum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Na wysokościach (500)700-800(1100)m n.p.m. na kamieńcach w zespołach Ass. Petasitetum kablikiani, w olszynach Ass. Caltho laetae-Alnetum oraz w żyznych i wilgotnych lasach bukowych Ass. Dentario glandulosae-Fagetum. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum ×gayeri (tojad Gayera)
syn. Aconitum degenii × lasiocarpum · Aconitum degenii ssp. degenii × lasiocarpum · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Na pogórzu od 300 do 600m n.p.m. w dolinach rzecznych z łęgach Ass. Carici remotae-Fraxinetum, rzadziej na wilgotnych łąkach związku All. Calthion palustris. W niższych położeniach górskich, (400)600-910m n.p.m. wzdłuż potoków w olszynach Ass. Alnetum incanae.
Rzadko w wyższych górach, do 1700m n.p.m., na źródliskach z ziołoroślami związku All. Adenostylion alliariae | ||||||||||||||||||||
|
▶ Aconitum lasiocarpum ssp. lasiocarpum (tojad wschodniokarpacki typowy) takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Podgatunek górski, spotykany w kwiecistych ziołoroślach połoninowych Trollio-Knautietum, na krawędziach zarośli Ass. Pulmonario-Alnetum viridis i w zaroślach maliny właściwej (Rubus idaeus), na wysokościach 1020-1150m n.p.m.
Najczęściej występuje wzdłuż potoków, na wyższych terasach, na wysokości (400)500-600(800)m n.p.m. w strefie przejściowej pomiędzy Ass. Petasitetum kablikiani i Ass. Alnetum incanae oraz w strefach przejściowych pomiędzy buczynami Ass. Dentario glandulosae-Fagetum i olszynami Ass. Alnetum incanae. Czasem na wilgotnych łąkach All. Calthion palustris blisko krawędzi lasu. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· i/lub przylegająco niegruczołowato owłosione. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
Takson górski, w buczynach O. Fagetalia sylvaticae, rzadko w świerczynach O. Piceetalia abietis w miejscach wysięku wody lub na źródliskach, wzdłuż strumieni na kamieńcach i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum ×mariae ssp. paxii (tojad Paxa)  tojad mocny Paxa ·
syn. Aconitum firmum nssp. paxii · Aconitum firmum Rchb. ssp. moravicum × maninense (Skalický) Mitka · Aconitum firmum ssp. moravicum × maninense · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Endemit Karpat Zachodnich.
Takson górski, w buczynach O. Fagetalia sylvaticae, rzadko w świerczynach O. Piceetalia abietis w miejscach wysięku wody lub na źródliskach, wzdłuż strumieni na kamieńcach i w ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Aconitum plicatum ssp. sudeticum (tojad sudecki gruczołowy)  takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] W alpejskich ziołoroślach ze związku All. Adenostylion alliariae i wzdłuż potoków w piętrze górskich lasów. | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
Endemit Karpat Zachodnich.
Alpejskie i subalpejskie siedliska o "reliktowym" charakterze, wśród skał, w zespołach ziołorośli ze związku All. Adenostylion alliariae i w strefie brzegowej zarośli olchy kosej Ass. Pulmonario-Alnetum viridis lub w wilgotnych miejscach w kosodrzewiną (Pinus mugo). | ||||||||||||||||||||
po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony
uwagi
Od 1983r. do 2014r. ochronie ścisłej podlegał cały rodzaj, osobno był wymieniony tojad dzióbaty (Aconitum variegatum) który znajdował się pod ochroną częściową.
Obecnie chronione gatunki są wyspecyfikowane w rozporządzeniu. Część jest pod ochroną ścisłą, inne pod częściową.
właściwości i zastosowanie
⇈
🌱
Byliny, zwykle z bulwiastymi korzeniami. Kilka z nich jest uprawianych w ogrodach jako okazałem byliny ozdobne, na rabaty, do ogrodów skalnych i naturalistycznych.
💠 rabata bylinowa • ⛰ ogród skalny • ogród naturalistyczny • ⁂ pojedynczo lub po kilka w grupie (soliter)
wysokość: 0.5 – 1.5 m
kwitnienie: od lipca do października
wymagania i uprawa
⇈
🌸
🔆 miejsce: ☀ słoneczne • ⛅ półcieniste • chłodne
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • nie znosi przesuszania • nie znosi gleby podmokłej
☷ gleba: żyzna • próchniczna
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 5
🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:
38 – 41 szt./m2 • rozstawa: 7 – 6 cmz nasion [po zbiorze lub wczesną wiosną po stratyfikacji, starsze nasiona przelegują]
przez podział [jesienią lub wczesną wiosną na pojedyncze bulwiaste korzenie]
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji