cechy charakterystyczne
Bylina. Łodyga wiotka, 10-25 cm wysokości, z jednym kwiatem. Kłącze prawie poziome, długie, walcowate, mięsiste. Części nadziemne zamierają latem lub wczesną jesienią.
Liścia odziomkowego zwykle brak. Podsadki podobne do liści, podczas kwitnienia z oskrzydlonym, krótkim ogonkiem, 2-8 mm długości.
Płatków 5, żółte, z otwartą nerwacją.
Niełupki owłosione, włoski krótsze od szerokości niełupki.
Kwitnienie (luty)marzec-maj.
Lasy liściaste, zarośla, rzadziej na łąkach i brzegach rzek. Na glebach żyznych, zasobnych w azot, umiarkowanie kwaśnych do umiarkowanie zasadowych, wilgotnych. Na stanowiskach nasłonecznionych lub w półcieniu.
wybrane okazy · selected collections ⇈
leg. Błażej Gierczyk
/park dworski w Radojewie/
leg. Błażej Gierczyk
/Las Taczanowski, woj. wielkopolskie/
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Niepołomice; Szarów [Polana Błoto; Puszcza Niepołomicka]/
leg. Szymon Jusik
/park przy Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie, gm. Żerków/
właściwości i zastosowanie
Krajowa bylina z wydłużonymi poziomymi kłączami. Występuje w wilgotnych lasach i zaroślach, nieco mniej często niż zawilec gajowy (Anemone nemorosa). Kwitnie w czasie, krótkiego wiosennego okresu wegetacji, z początkiem lata części nadziemne zamierają. Kwiaty w pełni rozwijają się w czasie słonecznej pogody.
W ogrodnictwie używana jako wybitnie trwała bylina okrywowa efemeroidalna, dla miejsc cienistych, wilgotnych, pod drzewami. Także do półcienistych miejsc w ogrodzie skalnym. Efekt ozdobny uzyskuje się wiosną, w czasie kwitnienia i do początku lata, gdy tę funkcję mogą zastąpić byliny później rozpoczynające wegetację. Do sadzenia w płatach lub masowo, także współrzędowo z później rozwijającymi się bylinami.
Cała roślina słabo trująca. Czynnikiem toksycznym jest protoanemonina. Działa drażniąco na błony śluzowe przewodu pokarmowego, skórę i spojówki. Po spożyciu znacznych ilości rośliny mogą wystąpić objawy nieżytu żołądkowo-jelitowego.
wymagania i uprawa
Bylina łatwa w uprawie. Stanowisko powinno być półcieniste. Gleba próchniczna.
Rozmnażanie przeprowadza się w okresie letniego spoczynku, po zaniknięciu liści, przez podział rozrośniętych egzemplarzy, przez wysiew nasion wprost do gruntu jesienią lub przez sadzonki kłączowe w okresie zimy.
Odmiany ozdobne (o ± pełnych kwiatach) rozmnaża się wyłącznie na drodze wegetatywnej. Stanowisko nie może być zimą podmokłe, wskazana gleba przepuszczalna.
⇈ 🌱 🌸
odmiany uprawne (#6) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion
| ▫ | bez odmiany |
| ‘Flore Pleno’ — pełnokwiatowa | |
| ‘Grandiflora’ — większe kwiaty, 4-5 cm | |
| ‘Pleniflora’ | |
| ▫ | ‘Semi Plena’ — kwiat ze zwiększoną ilością płatków |
| ‘Superba’ — liście brązowe |
