| ||||
| ||||
|
opis
W uprawie znajduje się duża liczba odmian, znacznie różniących się pokrojem, w tym wąskie kolumnowe, karłowate, ścielące się lub płożące się.Pospolity na terenie całego kraju. Poza tym na całej półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego i chłodnego. Na glebach suchych, jałowych, piaszczystych, często w towarzystwie sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris) i brzozy brodawkowatej (Betula pendula).
Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.
Juniperus communis ssp. alpina · jałowiec pospolity halny
Takson rodzimy lub trwale zadomowiony.[491]
Igły pazurkowato zagięte, gęsto ukośnie do pędu ułożone (bardziej przylegające niż u typu), całkowice go zasłaniają, krótkie (4-10 mm długości), dość szerokie i krótko zaostrzone.
Relikt glacjalny, zasadniczo rośnie w chłodniejszym arktycznym klimacie; w Polsce naturalnie w Sudetach i Karpatach w piętrze kosodrzewiny oraz na kilku torfowiskach nad Bałtykiem. Tutaj opisano płożące się formy ozdobne jałowca pospolitego.Niski płożący się krzew do 20-30 (50) cm wysokości i do 2 metrów szerokości. Gałązki krótkie, gęsto ułożone.
Relikt glacjalny, zasadniczo rośnie w chłodniejszym arktycznym klimacie; w Polsce naturalnie w Sudetach i Karpatach w piętrze kosodrzewiny oraz na kilku torfowiskach nad Bałtykiem. Tutaj opisano płożące się formy ozdobne jałowca pospolitego.
wybrane okazy · selected collections⇈
właściwości i zastosowanie
Pewną ozdobę stanowią wyróżniające się granatowe szyszkojagody.
Dobrze znosi strzyżenie i formowanie. Stosowany na żywopłoty formowane (0.5-1.5 m wysokości) lub nieformowane (1-2 m wysokości); żywopłot z uwagi na kłujące igły i gęstość krzewu ma charakter obronny, jest bardzo trudny do przejścia. Niskie, zwarte odmiany polecane jako okrywowe i do kobierców w miejscach nasłonecznionych.Zaletą są bardzo niskie wymagania siedliskowe; można stosować w warunkach gdy inne iglaki nie wchodzą w grę.
Dobrze znosi strzyżenie i formowanie. Stosowany na żywopłoty formowane (0.5-1.5 m wysokości) lub nieformowane (1-2 m wysokości); żywopłot z uwagi na kłujące igły i gęstość krzewu ma charakter obronny, jest bardzo trudny do przejścia. Niskie, zwarte odmiany polecane jako okrywowe i do kobierców w miejscach nasłonecznionych.
Owoce i igły słabo trujące. Działa moczopędnie, żółciopędnie, pobudza łaknienie. Działa drażniąco na skórę, błony śluzowe i narządy wewnętrzne, może wywołać stany zapalne układu moczowego. Szczególnie drażniący jest olejek eteryczny.
Trujący dla zwierząt gospodarskich (zatrucia rzadkie, bo tylko silnie wygłodzone zwierzęta sięgają po ten pokarm).
Dojrzałe, wysuszone szyszkojagody są używane jako przyprawa o swoistym, korzennym aromacie. Stosowane do dań ciężkich, tłustych, z kapusty, do potraw z dziczyzny, w produkcji wędlin. Używane też do produkcji wódek. W medycynie wykorzystuje się Juniperi galbulus (syn. Iuniperi pseudo-fructus, Fructus juniperi) (szyszkojagoda jałowca) — wysuszone szyszkojagody, zbierane jesienią w pełnej dojrzałości oraz pozyskany z nich przez destylację z parą wodną Juniperi (Iuniperi) aetheroleum (olejek eteryczny jałowcowy).
Trujący dla zwierząt gospodarskich (zatrucia rzadkie, bo tylko silnie wygłodzone zwierzęta sięgają po ten pokarm).
wymagania i uprawa
Wymaga pełnego nasłonecznienia ale (co jest wyjątkiem u jałowców) typowa forma (taka jak dziko rosnące w lasach sosnowych) toleruje niewielkie ocienienie.
W pełni odporny na mróz (z wyjątkiem niektórych odmian). Starsze egzemplarze kolumnowe mogą zimą, po ciężarem śniegu deformować się, rozszczepiać i rozłamywać. Można sobie radzić z tym problemem związując korony przed zimą.
System korzeniowym płytki i rozległy; starsze rośliny nie znoszą przesadzania.Może rosnąć na jałowych, piaszczystych i suchych glebach, także kwaśnych; byle nie podmokłych. Bardzo odporny na suszę.
W pełni odporny na mróz (z wyjątkiem niektórych odmian). Starsze egzemplarze kolumnowe mogą zimą, po ciężarem śniegu deformować się, rozszczepiać i rozłamywać. Można sobie radzić z tym problemem związując korony przed zimą.
⇈🌱🌸 opcje Bazaru
A · Anna Maria · · Arnold · B · Barton · · Bruns · C · Columnaris · · Compressa · Constance Franklin · D · Depressa · · Depressa Aurea · E · Effusa · · F · Fontin · · G · Gold Cone · · Golden Showers · Goldschatz · Green Carpet · Greenmantle · H · Hemson · · Hibernica · Homibrookii · Horstmann · M · Meyer · · R · Repanda · · S · Schneverdinger Goldmachangel · · Sentinel · Spotty Spreader · Sterling Silver · Stricta · Suecica · Suecica Meyer · Suecica Nana · W · Wilseder Berg · odmiany (form i odmian #29) analiza dostępności roślin
- ○ Stricta → ‘Hibernica’ — stara odmiana naturalna z Irlandii o bardzo ładnym zwartym pokroju, szybko rosnąca, niska kolumnowa lub wrzecionowata, 2 m po 10 latach, docelowo 3-5 m wysokości i 1-1.5 m szerokości; forma bezprzewodnikowa, z wieloma pionowo, gęsto ułożonymi gałęziami, te przylegające do siebie, bez przewisłych końców; z niebieskozielonym odcieniem; może przemarzać już w środkowej Polsce, do miejsc osłoniętych, strefa 5b [1858] #2
- ▫ Suecica Meyer → ‘Meyer’ — kolumnowa, krzew dość luźny, o szybkim wroście (3 m w 10 lat), z uwagi na szerokie pasy owoszczenia igieł ogólnie ma srebrzystozieloną barwę; bardzo kłująca; strefa 4
- ▫ ‘Anna Maria’
- ○ ‘Arnold’ — wąskokolumnowa (25-30 cm średnicy przy 1.2-2 m wysokości) o powolnym wzroście, 1.5 m w 10 lat; igły stalowoniebieskie; strefa 5b #2
- ▫ ‘Barton’
- ▫ ‘Bruns’ — naturalna odmiana ze Szwecji, jajowato-kolumnowa o szybkim wzroście, końce gałązek przewieszają się
- ‘Columnaris’
- ▫ ‘Compressa’ — wybitnie gęsta i wąskokolumnowa, o powolnym wzroście (1 m po 10 latach, 25-30 cm średnicy); igły stalowoniebieskie; słabo mrozoodporna (strefa 6b), dla miejsc osłoniętych
- ▫ ‘Constance Franklin’
- ‘Effusa’
- ▫ ‘Fontin’
- ○ ‘Gold Cone’ — wolnorosnąca, początkowo jajowata, potem kolumnowa; 150 cm wysokości i 40-50 cm szerokości po 10 latach, docelowo 2-3 m; igły intensywnie żółtozłociste przez cały sezon, zimą bardziej brązowożółte; bezprzewodnikowa, wielopędowa, wierzchołek zaokrąglony, zwarta, odporna na śnieg; mniej mrozoodporna, strefa 6a #2
- ▫ ‘Golden Showers’
- ▫ ‘Hemson’
- ○ ‘Hibernica’ (Stricta) — stara odmiana naturalna z Irlandii o bardzo ładnym zwartym pokroju, szybko rosnąca, niska kolumnowa lub wrzecionowata, 2 m po 10 latach, docelowo 3-5 m wysokości i 1-1.5 m szerokości; forma bezprzewodnikowa, z wieloma pionowo, gęsto ułożonymi gałęziami, te przylegające do siebie, bez przewisłych końców; z niebieskozielonym odcieniem; może przemarzać już w środkowej Polsce, do miejsc osłoniętych, strefa 5b [1858] #2
- ▫ ‘Horstmann’ — umiarkowanie rosnący krzew (1.5 m w 10 lat) o bardzo nietypowym u jałowców „płaczącym” pokroju — główne gałęzie odchodzą ±prostopadle od pnia, gałązki kolejnych rzędów zwieszone; (strefa 5b).
- ▫ ‘Meyer’ (Suecica Meyer) — kolumnowa, krzew dość luźny, o szybkim wroście (3 m w 10 lat), z uwagi na szerokie pasy owoszczenia igieł ogólnie ma srebrzystozieloną barwę; bardzo kłująca; strefa 4
- ▫ ‘Schneverdinger Goldmachangel’ — kolumnowa o silnym wzroście (2 m w 10 lat), zwykle z kilkoma przewodnikami, gałęzie boczne odstające a ich końcowe odcinki gałęzi są złocistożółte (strefa 5b);
- ‘Sentinel’ — wąskokolumnowa (25-30 cm średnicy) o powolnym wzroście, 1-1.5 m w 10 lat; igły stalowoniebieskie; strefa 5b
- ○ ‘Suecica’ — forma dziko występuje głównie w Skandynawii, bardzo gęste krzewy, kolumnowy, o szybkim wzroście, 2 m po 10 latach, docelowo 3-5 m wysokości i 100-120 cm średnicy; forma bezprzewodnikowa, wielopędowa, z szeroko kolumnowym pokrojem, wierzchołek zaokrąglony, gałązki są pionowo wzniesione a ich końce lekko przewisają; szyszkojagody jajowate; igły stosunkowo szerokie, bardzo sztywne i kłujące; mrozoodporna, strefa 4 #2
- ▫ ‘Suecica Nana’ — karłowata forma Suecica, tworząca jednak często pędy rewersyjne, o normalnym, szybkim wzroście
- ▫ ‘Wilseder Berg’ — pokrój szeroki, podobny do 'Horstmann', luźny, gałęzie wzniesione, poziome i pokładające się na jednym krzewie; docelowo 3.5 m wysokości i 4.5 m szerokości; pędy boczne poziome, przewieszające się, słabo rozgałęzione, z gałązkami formy płaczącej; igły jasnozielone, sztywne, silnie kłujące i odstające; szyszkojagody liczne [Günter Horstmann, Niemcy, 1972]
- ▫ ‘Depressa’
- ▫ ‘Depressa Aurea’ — nisko rozpostarta; po 10 latach 30 cm wysokości przy średnicy 1.5-2 m; gałęzie lekko uniesione, starsze krzewy z zagłębieniem w centrum; młode przyrosty przewieszone, igły dłuższe, do 15 mm, sztywne, kłujące, młode intensywnie żółte, zimą rudobrązowe [1887]
- ▫ ‘Goldschatz’ — żółtolistna mutacja odmiany Repanda, karłowa, szeroko płożąca się, jeszcze wolniej rosnąca, 20 cm wysokości i 150 cm szerokości po 10 latach; igły wiosną pomarańczowożółte, latem jasnożółte [Fryderyk Sämann, Niemcy, Bautzen, 2000]
- ○ ‘Green Carpet’ — płożąca się, wolno rosnąca, zwarta; po 10 latach do 10 cm wysokości i 150 cm szerokości; igły 10 mm długości, jasnozielono-srebrzyste, latem żywozielone, zimą ciemnozielone; gałązki liczne, krępe, krótkie, płaskie, gęsto, naprzemiennie ułożone na gałązkach niższego rzędu; stara kora wiśniowobrązowa [znaleziona w fiordach Stavanger przez Arne Bryne'a, Norwegia, 1984; Bressingham Nurs., Wielka Brytania] #2
- ▫ ‘Greenmantle’ — rozpostarta, ścieląca się, zwarta, karłowa; zbliżona do 'Green Carpet' ale z ciemniejszymi, nie kłującymi igłami; po 10 latach do 20 cm wysokości i 150 cm szerokości [Wielka Brytania, ok. 1980]
- ‘Homibrookii’ — karłowa, płożąca się
- ◔ ‘Repanda’ — płożąca się, wolno rosnąca, 20 cm wysokości i 250 cm średnicy po 10 latach; pędy łagodnie unoszące się i dachówkowato zachodzące na siebie; w ofercie także formy szczepione, pienne; wybitnie mrozoodporna, strefa 4 (3) #3
- ▫ ‘Spotty Spreader’ — rozpostarta, ścieląca się, wolnorosnąca; po 10 latach do 20 cm wysokości i 120 cm szerokości; młode przyrosty nieco uniesione, część przyrostów odbarwiona, kremowobiała, niektóre igły biało-zielone, te części zwykle wymarzają; igły nie kłujące, nieco łódeczkowato wygięte, ciemnozielono-srebrzyste [M. Droogh, Holandia]
- ▫ ‘Sterling Silver’ — pokrój płożący się, wolnorosnąca, po 10 latach do 30 cm wysokości i 100 cm średnicy; końce pędów przeważnie zwieszone,; gałązki ułożone nieregularnie we wszystkich kierunkach; igły grube, odstające, miękkie; igły ciemnozielono-srebrzyste, zimą nieco brązowieją