Juniperus (jałowiec)

Zimozielone krzewy lub niewysokie drzewa. Żywiczne. Pędy pokryte łuskami są w przekroju obłe.

Ulistnienie łuskowate lub igiełkowate naprzeciwległe nakrzyżległe lub igiełkowate w okółkach po 3. Dojrzałe formy z liśćmi igiełkowatymi lub łuskowatymi (u tych liście igiełkowate pojawiają się na pędach w miejscach ocienionych). Liście igiełkowate zbiegające nasadą po pędzie; u jałowca pospolitego (Juniperus communis) wyraźnie „odcięte” od pędu.

Jednopienne lub dwupienne, czasem początkowo męskie, potem żeńskie. Kwiaty żeńskie z 3-8 łusek, każda z nich z 1-2 zalążkami; łuski zrastają się po zapyleniu, w efekcie powstaje mięsista szyszkojagoda, która nie otwiera się po po dojrzeniu; ±kulista, przed dojrzałością zwykle owoszczona i przez to „niebieska”.

Nasiona nieoskrzydlone, ziarnkowate, z żywicznymi kieszonkami.

Ogółem rodzaj liczy 40-60 gatunków z czego w Polsce występują dwa (pospolity jałowiec pospolity (Juniperus communis) i w Pieninach jałowiec sabiński (Juniperus sabina)).
Spora liczba gatunków, w odmianach (w tym mieszańcowych), jest używana jako krzewy ozdobne.

w kluczu: góra chinensis communis procumbens sabina squamata virginiana ×pfitzeriana dół

⇑ skok do węzła klucza nadrzędnego [na stronie: Cupressaceae (cyprysowate)]
⇒ zwarta wersja klucza

(p) liście wyłącznie iglaste, w okółkach po 3, wyraźnie odcięte od pędu (↓nie) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakładania konta ... ⇒ Juniperus communis (jałowiec pospolity) takson rodzimy lub trwale zadomowiony Pospolity na terenie całego kraju. Na glebach suchych, jałowych, piaszczystych

(p) liście nasadą zbiegające po pędzie, iglaste lub łuskowate (↑nie) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakładania konta dostępu znajduje się prawym górnym rogu strony, różne ...

	(p) liście wyłącznie iglaste (↓nie)
	(p) liście wyłącznie iglaste (↓nie)
		(p) bez białych plam u nasady liści (↓nie) cv. 'Blue Carpet' - igły · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowani ... ⇒ Juniperus squamata (jałowiec łuskowaty) takson uprawiany Uprawiany krzew ozdobny.

		(p) z białymi plamami u nasady liści (↑nie) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcj ... · Krzewy płożący się. ⇒ Juniperus procumbens (jałowiec rozesłany) takson uprawiany, nie ujęty w czekliście 2002 Uprawiany krzew ozdobny.

	(p) liście łuskowate i iglaste na tej samej roślinie (↑nie) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakładania konta dostępu ...

		(p) liście łuskowate tępe, igiełkowate zwykle po 3 w okółku (↓nie) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakładania konta dostępu znajduje się prawym górnym rogu strony ... · Pędy nieco grubsze niż u jałowca sabińskiego (Juniperus sabina). ⇒ Juniperus chinensis (jałowiec chiński) syn. Juniperus davurica · takson uprawiany Uprawiany krzew ozdobny.

		(p) liście łuskowate ostre, iglaste zwykle naprzeciwległe nakrzyżległe (↑nie) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakładania konta dostępu znajduje się prawym górnym rogu str ...

			(p) drzewa bez nieprzyjemnego zapachu (↓nie) · ta cecha diagnostyczna jest widoczn ... · Gałązki z liśćmi łuskowatymi ±graniaste. Roztarte bez przykrego zapachu, o przyjemnym żywicznym. · ta cecha diagnostyczna jest ... ⇒ Juniperus virginiana (jałowiec wirginijski) takson uprawiany

			(p) rozłożyste krzewy o nieprzyjemnym zapachu (↑nie) · ta cecha diagnostyczna jest wi ... · Gałązki z liśćmi łuskowatymi obłe. Roztarte o nieprzyjemnym zapachu.

				(p) liście igiełkowate do 4 mm długości (↓nie) ⇒ Juniperus sabina (jałowiec sabiński) jałowiec sawina, sawina · takson rodzimy lub trwale zadomowiony Dziko w Pieninach. Poza tym w uprawie jako krzew ozdobny, w odmianach.

				(p) liście igiełkowate ok. 10 mm długości (↑nie) XL XL 3D RL LR \|\| XL 3D RL LR \|\| · ta cecha diagnostyczna jest widoczna ... · Najpopularniejsza odmiana ‘Pfitzeriana’ jest klonem męskim z licznymi pączkami kwiatowymi. ⇒ Juniperus ×pfitzeriana (jałowiec pośredni) jałowiec Pfitzera · syn. Juniperus chinensis × sabina · Juniperus ×media · takson uprawiany Popularne krzewy ozdobne w różnych odmianach. Wynik krzyżówki jałowca chińskiego (Juniperus chinensis) i jałowca sabińskiego (Juniperus sabina).

w pełnej wersji atlasu jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu

Juniperus communis · jałowiec pospolity »2

takson rodzimy lub trwale zadomowiony [24]

Pospolity, rodzimy krzew terenów suchych i jalówych lub niewysokie drzewo (rzadko do kilkunastu metrów) o bardzo zmiennym pokroju, szerokim, wąskim lub nieregularnym.

space

Szyszkojagody początkowo zielone, dojrzewają po 2-3 latach i są wtedy ciemnogranatowe.

space

Juniperus communis ssp. communis (jałowiec pospolity typowy)

Juniperus communis ssp. alpina (jałowiec pospolity halny)

Grupy użytkowe: krzewy iglaste • zimozielone (wiecznie zielone) • do ogrodu skalnego • na żywopłot • roślina lecznicza • roślina trująca

Juniperus sabina · jałowiec sabiński

jałowiec sawina, sawina
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [24]
Czerwona Księga — EN–zagrożony
Czerwona Lista — EN–zagrożony

Niski i bardzo szeroko rozpościerający się krzew. Gałęzie miotlaste, skośnie odstające, pokładające się i zakorzeniające. Roztarte gałązki o charakterystycznym, duszącym, nieprzyjemnym zapachu.

space

W Polsce naturalnie na wapiennych skałach w Pieninach, o wystawie południowo-wschodniej, na dwóch stanowiskach Na Facimiechu i skałach Piecki; stanowiska te mają charakter reliktu z okresu przedlodowcowego. Od dawna sadzony krzew ozdobny w kilku odmianach.

Grupy użytkowe: krzewy iglaste • krzewy iglaste okrywowe • zimozielone (wiecznie zielone)

właściwości i zastosowanie

Walorem ozdobnym jałowców jest zimozieloność, zróżnicowany pokrój (od niskich, płożących się lub rozłożystych krzewów po wysokie o wąskokolumnowym pokroju).

space

Sadzone pojedynczo lub w grupach, te rozłożyste, płożące lub karłowate także jako rośliny okrywowe lub na skalniakach. Często stosowane na szpalery lub żywopłoty, w tym na formowane z racji dobrego znoszenia strzyżenia.

wymagania i uprawa

Wiele gatunków ma bardzo niskie wymagania glebowe i tak jak jałowiec pospolity (Juniperus communis) może rosnąć na „szczerym piachu”, na glebach suchych, lekkich, piaszczystych; dobrze znoszą suszę. Dobrze znoszą zanieczyszczenie powietrza, mogą być uprawiane w miastach. Wszystkie jałowce wymagają pełnego nasłonecznienia.

space

Starsze bardzo źle znoszą przesadzanie (jałowce mają szeroki i płytki system korzeniowy). Najlepiej sadzić z uprawy w pojemnikach.

space

Jałowce często cierpią od grzybowej choroby (Phomopsis juniperovora) wywołującej zamieranie pędów; najbardziej na nią jest odporny jałowiec chiński (Juniperus chinensis).