Spiraea (tawuła)

Wszystkie gatunki tawuł — krajowe i obce — są uprawiane jako krzewy ozdobne.

kolory kwiatów — ☼ ◐ ⬤ 1.5-2m VI-VII
Spiraea salicifolia
tawuła wierzbolistna

§ Vu fu

Spiraea media
tawuła średnia

Spira. chamaedryfoli.
tawuła ożankolistna

gatunki spoza flory Polski

u/1

120

Spiraea bella
tawuła nadobna

u/1

Spiraea splendens
tawuł. gęstokwiatow.

u/1

Spiraea trilobata
tawuła trójłatkowa

u/1

Spiraea douglasii
tawuła Douglasa

Spiraea hypericifolia
tawu. dziurawcolistn.

Spiraea fritschiana
tawuła Fritscha

Spir. douglasii menzi.
tawuła Menziesa

Spiraea prunifolia
tawuła śliwolistna

Spiraea tomentosa
tawuła kutnerowata

Spiraea decumbens
tawuła rozpostarta

Spiraea alba
tawuła biała

Spiraea cantoniensis

u/1

różowate (Rosaceae) krzewy i drzewa ogrodowe

Spiraea nervosa

Spiraea crenata
tawuła karbowana

Spiraea ×concinna

objaśnienie skrótów

właściwości i zastosowanie

⇈ 🌱

Często uprawiane krzewy ozdobne, różnej wysokości, o liściach sezonowych.

space

Sekcja Chamaedryon Ser. — grupa gatunków kwitnących wiosną lub na początku lata, na ulistnionych krótkopędach wyrastających na pędach ubiegłorocznych; kwiatostany w formie drobnych baldachów lub baldachogroniaste; krzewy z tej grupy okwitają bardzo obficie, całe krzewy potrafią być pokryte kwiatami np. tawuła wczesna (Spiraea ‘Arguta’), tawuła szara (Spiraea ×cinerea), tawuła ożankolistna (Spiraea chamaedryfolia), tawuła dziurawcolistna (Spiraea hypericifolia), tawuła średnia (Spiraea media), tawuła śliwolistna (Spiraea prunifolia), tawuła Thunberga (Spiraea thunbergii), tawuła trójłatkowa (Spiraea trilobata), tawuła van Houtte'a (Spiraea ×vanhouttei).

space

Sekcja Spiraea — kwitnące latem do jesieni, na szczytach pędów jednorocznych, ze stożkowatymi wydłużonymi, gęstymi wiechami np. tawuła wierzbolistna (Spiraea salicifolia) i tawuła Menziesa (Spiraea douglasii var. menziesii) oraz liczne mieszańce.

space

wymagania i uprawa

Większość gatunków o niskich wymaganiach glebowych i wodnych, znacznej sile wzrostu, dobrze radzą sobie w warunkach miejskich. Do bardziej wymagających należy często oferowana w handlu tawuła japońska (Spiraea japonica).

space

Dobrze znoszą cięcie; co kilka lat zaleca się przeprowadzać silne cięcie odmładzające. Część gatunków kwitnie na krótkopędach na pędach ubiegłorocznych (np. tawuła van Houtte'a (Spiraea ×vanhouttei)), inne na szczytach pędów tegorocznych (te zaleca się co roku, wczesną wiosną, nisko przycinać, tj. traktować jak byliny) np. tawuła japońska (Spiraea japonica).

space

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

2 – 4 szt./m² • rozstawa: 50 – 70 cm

z nasion [rzadko, bo prościej jest przez sadzonki pędowe]

przez podział [gatunki kępiaste np. tawuła Thunberga (Spiraea thunbergii)]

przez sadzonki pędowe zielne [z ukorzeniaczem stosunkowo łatwo ukorzeniają się w 2-4 tygodnie]

przez sadzonki pędowe częściowo zdrewniałe [trudniej ukorzeniają się]

przez sadzonki pędowe zdrewniałe [gatunki silnie rosnące i kwitnące na pędach dwuletnich oraz Spiraea ×bumalda]

przez odkłady [(kopczykowanie) tawuła wczesna (Spiraea ‘Arguta’) i Spiraea ×bumalda]

⇈ 🌱 🌸

odmiany uprawne (#2) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

Arguta

tawuła wczesna

▫	‘Arguta’ (tawuła wczesna)
▫	Lonspi (‘Sparkling Champagne’) — młode pędy czerwone; kwiaty jasnoróżowe; do 1.5 m wysokości
▫	‘Sparkling Champagne’ (Lonspi) — młode pędy czerwone; kwiaty jasnoróżowe; do 1.5 m wysokości
▫	tawuła wczesna (‘Arguta’)

symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

w kluczu:⇈alba chamaedryfolia douglasii douglasii var. menziesii hypericifolia japonica media salicifolia thunbergii tomentosa ×bumalda ×cinerea ×pseudosalicifolia ×vanhouttei ‘Arguta’⇊

⇒ zwarta wersja klucza

⇑ kl 4497 "ogonki liściowe krótkie, liście ± całobrzegie " w "Spiraeaceae (tawułowate)"

⇑ kl 3066 "dno kwiatowe wgłębione" w "dwuliścienne - słupki dwa lub więcej, niezrośnięte"

nazwa pozycji klucza *alternatywy dla tej pozycji · do pozycji w szablonie klucza: (z) · powrót z szablonu klucza: (p)

kwiaty białe w siedzących baldaszkach lub baldachogronach na końcach bocznych krótkopędów na ubiegłorocznych gałązkach

(z) *kwiaty w złożonych kwiatostanach wiechowatych lub baldachogroniastych na szczycie ulistnionych tegorocznych długopędów

kwiatostany prawie siedzące baldaszki na bokach ubiegłorocznych gałązek, z rozetką liści w nasadzie

(z) *kwiatostany baldaszki lub baldachogrona na szczycie tegorocznych ulistnionych krótkopędów na ubiegłorocznych gałązkach

liście ostro piłkowane

(z) *liście całobrzegie, rzadko z kilkoma ząbkami na szczycie

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty 8-10 mm średnicy.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

kwiaty proste; krzewy do 1.5 m wysokości

(z) *kwiaty duże, pełne; krzewy do 3 m wysokości

▶ Spiraea thunbergii Siebold ex Blume (tawuła Thunberga)

takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

kwiaty duże, pełne; krzewy do 3 m wysokości

(z) *kwiaty proste; krzewy do 1.5 m wysokości

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

Spiraea prunifolia Sieb. et Zucc.

liście całobrzegie, rzadko z kilkoma ząbkami na szczycie

(z) *liście ostro piłkowane

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty 5-8 mm średnicy.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea hypericifolia L. (tawuła dziurawcolistna)

takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

Często sadzony krzew, do 1m wysokości.

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście na pędach kwiatowych eliptyczne, do 2 cm długości, w nasadzie klinowate, całobrzegie (bardzo rzadko z kilkoma ząbkami na szczycie).

▶ Spiraea ‘Arguta’ (tawuła wczesna)

tawuła ostrolistna · syn. Spiraea ×arguta Zabel · Spiraea crenata × hypericifolia × thunbergii · takson uprawiany ^[491]

Często sadzony krzew ozdobny, 1-2m wysokości.

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea ×cinerea Zabel (tawuła szara)

tawuła norweska · syn. Spiraea cana × hypericifolia · Spiraea cana × hypericifolia · takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

kwiatostany baldaszki lub baldachogrona na szczycie tegorocznych ulistnionych krótkopędów na ubiegłorocznych gałązkach

(z) *kwiatostany prawie siedzące baldaszki na bokach ubiegłorocznych gałązek, z rozetką liści w nasadzie

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście rombowate lub eliptyczno-jajowate.

liście w nasadzie z 3 (5) równoległymi nerwami; na silnych pędach dłoniasto klapowane

(z) *nerwacja pierzasta, także na silnych długopędach nie ma liści dłoniasto klapowanych

Spiraea ×vanhouttei (tawuła van Houtte'a)

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Działki na owocach proste.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea ×vanhouttei (Briot) Zabel (tawuła van Houtte'a)

Spiraea cantoniensis × trilobata · takson uprawiany ^[491]

Często uprawiany krzew do 2m wysokości.

nerwacja pierzasta, także na silnych długopędach nie ma liści dłoniasto klapowanych

(z) *liście w nasadzie z 3 (5) równoległymi nerwami; na silnych pędach dłoniasto klapowane

gałązki obłe; płatki 2-4 mm długości

(z) *gałązki kanciaste; płatki 4-6 mm długości

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty poniżej 1 cm średnicy (płatki korony 2-4 mm długości); nitki pręcików krótsze lub co najwyżej długości płatków.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea media Schmidt (tawuła średnia)

wystepowanie - Spiraea media (tawuła średnia)

rodzimy takson flory Polski ^[491]

Dziko rosnący w Bieszczadach i Pieninach, poza tym uprawiany krzew 0.5-2m wysokości.

gałązki kanciaste; płatki 4-6 mm długości

(z) *gałązki obłe; płatki 2-4 mm długości

Spiraea chamaedryfolia (tawuła ożankolistna)

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty 1-1.5 cm średnicy (płatki 4-6 mm długości); nitki pręcików wyraźnie dłuższe od płatków.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea chamaedryfolia L. em. Jacq. (tawuła ożankolistna)

tawuła wiązolistna · syn. Spiraea ulmifolia Scop. · antropofit zadomowiony we florze Polski ^[491]

Sadzony i dziczejący krzew 1-1.5(2)m wysokości.

kwiaty w złożonych kwiatostanach wiechowatych lub baldachogroniastych na szczycie ulistnionych tegorocznych długopędów

(z) *kwiaty białe w siedzących baldaszkach lub baldachogronach na końcach bocznych krótkopędów na ubiegłorocznych gałązkach

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty różowe, czerwono-liliowe lub białe.

kwiatostan szerszy niż długi, baldachowata wiecha

(z) *kwiatostan wydłużony, piramidalny lub walcowaty, wiecha

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Gałązki niewyraźnie rowkowane do prawie obłych, w młodości omszone.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea japonica L. f. (tawuła japońska)

tawuła Bumalda · tawuła drobna · syn. Spiraea ×bumalda Burv. · takson uprawiany ^[491]

Uprawiany krzew ozdobny.

niski krzew o gałązkach wyraźnie rowkowanych, nagich, liście spodem nagie

(z) *

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Gałązki wyraźnie rowkowane, nagie.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea ×bumalda Burv.

syn. Spiraea japonica L. f. ‘Anthony Waterer’ · takson wyłączony z flory Polski [synonimizowane z S. japonica] ^[491]

kwiatostan wydłużony, piramidalny lub walcowaty, wiecha

(z) *kwiatostan szerszy niż długi, baldachowata wiecha

rośliny żółtawo lub rdzawo filcowato owłosione

(z) *rośliny nagie lub szaro owłosione; mieszki nagie

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Mieszki gęsto kłaczkowato omszone (wyglądają jak zapleśniałe).
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea tomentosa L. (tawuła kutnerowata)

wystepowanie - Spiraea tomentosa (tawuła kutnerowata)

antropofit zadomowiony we florze Polski ^[491]

Rzadko sadzony krzew do 3m wysokości.

rośliny nagie lub szaro owłosione; mieszki nagie

(z) *rośliny żółtawo lub rdzawo filcowato owłosione

działki w czasie owocowania odgięte

(z) *działki w czasie owocowania wzniesione

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty od purpurowo różowych do jasnoróżowych.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

liście prawie nagie

(z) *spód liści i tegoroczne pędy białawo do szarozielono pilśniowato owłosione lub omszone

Spiraea douglasii var. menziesii (tawuła Menziesa)

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszka liściowa jedynie w górnej połowie grubo piłkowana.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea douglasii Hook. var. menziesii (Hook.) C. Presl (tawuła Menziesa)

syn. Spiraea menziesii Hook. · takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

Uprawiany krzew ozdobny, 1-1.5m wysokości.

spód liści i tegoroczne pędy białawo do szarozielono pilśniowato owłosione lub omszone

(z) *liście prawie nagie

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Dno kwiatowe bez tarczki miodnikowej.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

liście tuż pod kwiatostanem całobrzegie, pozostałe jedynie w górnej połowie piłkowane

(z) *wszystkie liście piłkowane, najwyżej w dolnej 1/3 całobrzegie

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea douglasii Hook (tawuła Douglasa)

takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

Uprawiany krzew do 2.5m wysokości.

wszystkie liście piłkowane, najwyżej w dolnej 1/3 całobrzegie

(z) *liście tuż pod kwiatostanem całobrzegie, pozostałe jedynie w górnej połowie piłkowane

Spiraea ×pseudosalicifolia (tawuła nibywierzbolistna)

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Spiraea ×pseudosalicifolia Silverside (tawuła nibywierzbolistna)

syn. Spiraea ×billardii auct. non Hérincq · Spiraea douglasii × salicifolia · antropofit zadomowiony we florze Polski ^[491]

działki w czasie owocowania wzniesione

(z) *działki w czasie owocowania odgięte

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty od białych do jasnoróżowych. Dno kwiatowe zwykle z wyraźną tarczką miodnikową.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

gałązki kwiatostanu pilśniowato owłosione lub omszone, szypułki kwiatów omszone

(z) *gałązki kwiatostanu i szypułki kwiatów zupełnie nagie

kwiaty różowe; kwiatostan wąsko cylindryczny

(z) *kwiaty białe; kwiatostan szeroko stożkowaty

Spiraea salicifolia (tawuła wierzbolistna)

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście nagie.

▶ Spiraea salicifolia L. (tawuła wierzbolistna)

wystepowanie - Spiraea salicifolia (tawuła wierzbolistna)

bawolina · rodzimy takson flory Polski ^[491]

Wilgotne lasy, brzegi wód, także sadzona i dziczejąca.

kwiaty białe; kwiatostan szeroko stożkowaty

(z) *kwiaty różowe; kwiatostan wąsko cylindryczny

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście przynajmniej początkowo na brzegu i ogonku omszone.

▶ Spiraea alba Du Roi (tawuła biała)

antropofit zadomowiony we florze Polski ^[491]

Uprawiany krzew ozdobny.

gałązki kwiatostanu i szypułki kwiatów zupełnie nagie

(z) *gałązki kwiatostanu pilśniowato owłosione lub omszone, szypułki kwiatów omszone

liście eliptyczne, do 3.5 cm szerokości

(z) *liście lancetowate, do 2.5 cm szerokości

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty białe do jasnoróżowych.

Spiraea latifolia (Ait.) Borkh.

liście lancetowate, do 2.5 cm szerokości

(z) *liście eliptyczne, do 3.5 cm szerokości

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty jasnoróżowe.

Spiraea ×rubella Dippel ≡ S. latifolia × salicifolia

po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony