| ||||||
| ||||||
|
cechy charakterystyczne
Drzewo. Przy swobodnym wzroście korona szeroka, kopulasta z potężnymi bocznymi konarami.
Pień zwykle niski; kora gruba, głęboko bruzdowana, ciemnobrązowa.
Ogonki liściowe krótkie ok. 5 mm lub liście siedzące; nasada blaszki sercowata lub z uszkami. Żyłki boczne dochodzą zarówno do końca klap jak i wcięć między nimi Liście rozwijają się wiosną wcześniej niż u dębu bezszypułkowego (Quercus petraea)
występowanie


Pospolicie na terenie całego kraju. Tworzy dąbrowy, występuje w grądach i łęgach.
Gatunek wyróżniający (D.) dla:
Stałość w zdjęciach fitosocjologicznych dla wybranych syntaksonów [7]:
Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.
wybrane okazy · selected collections⇈

leg. Marek Snowarski
/okolice Wrocławia, Las Ratyński/ #2

leg. Marek Snowarski
/Wrocław, dolina Bystrzycy/ #2

leg. Marek Snowarski
/Park Zdrojowy, Kołobrzeg/ #3

leg. Barbara Łotocka #3

leg. Jacek Soboń
/Okolice Wlenia. Pogórze Kaczawskie/ #1

leg. Marek Snowarski
/Zdbice, k. Wałcza/ #3

leg. Jacek Soboń
/Pogórze Kaczawskie, okolice Wlenia/ #3

leg. Barbara Łotocka #7
właściwości i zastosowanie

⇈🌱
Gatunek rodzimy; wolno rosnąca ale długowieczne, monumentalne drzew.
Walorem ozdobnym jest przede wszystkim silny pokrój, najlepiej eksponowany u drzew rosnących samotnie. Nadają się też do tworzenie dużych grup z innymi liściastymi.
Charakterystyczne dla tego gatunku jest pozostawanie na gałęziach suchych liści przez zimę (częste zwłaszcza u młodych egzemplarzy).
wymagania i uprawa
Jeden z podstawowych gatunków parkowych.
Wymaga gleby dostatecznie wilgotnej i żyznej, głębokiej; dobrze znosi okresowe zalewanie.
W nieodpowiednich warunkach (gleby lekkie i słabe) tworzy formy krzaczaste, pokrzywione.
Jedynie młode drzewa znoszą częściowe zacienienie; poza tym światłożądny.
Wytrzymały na zanieczyszczenia w warunkach miejskich.
⇈🌱🌸 opcje Bazaru
odmiany (form i odmian #37) analiza dostępności roślin
- ▫ ‘Argenteomarginata’ — liście wąsko biało obrzeżone
- ▫ ‘Argenteomarmorata’ — liście biało plamiste
- ▫ ‘Atropurpurea’ — liście ciemne purpurowoczerwone, później w sezonie bardziej brunatne; wolno rosnąca, 7 – 10 m wysokości [1864]
- ▫ ‘Blue Gnome’ — karłowa, zwarta, po 10 latach 1.5 m wysokości i 90 cm szerokości; liście szarawe, do 8 cm długości; przyrosty wyraźnie czerwonawe [2005]
- ▫ ‘Castle Howard’ — młode pędy czerwone; liście duże, biało plamiste
- ▫ ‘Compacta’ — zwarta, karłowa
- ▫ ‘Concordia’ — liście żółtawe, latem tylko nieco zieleniejące, w pełnym słońcu ulegają oparzeniom, poza tym jak u typu; wolnorosnąca, 10 – 15 m wysokości, korona początkowo szeroko stożkowata, z wiekiem okrągława [1843]
- ▫ ‘Cristata’ — liście drobne, skupione na końcach pędów, asymetryczne, pokręcone [1917]
- ▫ ‘Cucullata’ — liście wydłużone, łyżeczkowato wklęsłe, klapy dość płaskie, nasada klinowata [1864]
- ▫ ‘Facrist’ — liście pokręcone; kolumnowa
- ○ ‘Fastigiata’ — kolumnowa, stare drzewa o koronie wąskostożkowatej lub wrzecionowatej; pokrój zbliżony do topoli włoskiej (Populus nigra ‘Italica’), 15 – 20 m wysokości, do 3 – 4 m szerokości; długopędy wzniesione, górne pofalowane, krótkopędy bardzo liczne, tworzące gęsta koronę nawet w okresie bezlistnym; w znacznym stopniu cechy pokroju są powtarzalne przy mnożeniu z nasion; liście jak u typu; wybrane linie, o szczególnie wąskim pokroju są mnożone wegetatywnie, z własnym nazwami odmiany [1789] #2
- ○ Fastigiata Koster → ‘Koster’ — wąskokolumnowa, jeden z klonów typu 'Fastigiata' [1993] #2
- ‘Filicifolia’ — wolnorosnąca, po 40 latach 5 m wysokości; liście głęboko porozcinane na równowąskie, stosunkowo płaskie odcinki [1838]
- ▫ ‘Fürst Schwarzenberg’ — liście na pędach letnich (świętojańskich) początkowo zupełnie białe, później zielone i biało plamiste; wolnorosnąca [1884]
- ○ ‘Gnome’ — zwarta, karłowa, nieregularna; nerwy zielonożółte #2
- ▫ ‘Heterophylla Cucullata’ — liście łyżeczkowato powyginane, różnokształtne
- ○ ‘Irtha’ — liście 4 – 6 cm długości, nieregularne, poskręcane, skupione, głęboko porozcinane na wąskie (3 – 4mm) płaty, z silnie, aż rurkowato, zagiętymi brzegami; odmiana wolnorosnąca #2
- ▫ ‘Jan Kiepura’ — wąskostożkowata, gęsta, regularna
- ▫ ‘Jan Zamoyski’ — liście wąskie, do 20 cm długości, biało-żółto plamiste
- ▫ ‘Kesseler Rakete’ — klon o wybitnie wąskiej wrzecionowatej koronie, także w starszym wieku; roślina mateczna w wieku 80 lat miała 27 m wysokości i tylko 2 m szerokości [2005]
- ○ ‘Koster’ (Fastigiata Koster) — wąskokolumnowa, jeden z klonów typu 'Fastigiata' [1993] #2
- ▫ ‘Menhir’ — korona bardzo zwarta, wrzecionowata; odmiana karłowa, roczne przyrosty 6 – 8 cm; po 10 latach 1.5 m wysokości i 60 cm szerokości [2007]
- ▫ ‘Miky’ — liście głęboko powcinane, prawie do nerwu głównego, z wąskimi, ostro trójkątnymi odcinkami, długie do 15 cm (nieco przypominające te u dębu czerwonego (Quercus rubra); odmiana wolnorosnąca [2005]
- ○ ‘Pectinata’ — liście głęboko, nieregularnie, "grzebianiasto" powcinane na równowąskie odcinki, ich brzeg nieregularny; odmiana karłowa, w wieku 30 lat ok. 4 m wysokości [1864] #2
- ▫ ‘Pendula’ — forma płacząca, silnie rosnąca; korona szeroka [1788]
- ▫ ‘Posnania’ — liście bardzo długie, do 30 cm, zwisające, głęboko powcinane
- ▫ ‘Rita's Gold’ — liście żółtawozielone
- ○ ‘Rzepin’ — liści jajowate, prawie bez klap [Polska] #2
- ▫ ‘Salfast’ — pokrój wąski, wzniesiony, kolumnowy, do 13 m wysokości; liście całobrzegie, podobne jak u wierzb lub z 2 – 6 krótkimi klapami; pochodzi od 'Fastigiata' × 'Salicifolia' [1977]
- ▫ ‘Salicifolia’ — liście całobrzegie, podobne jak u wierzb
- ▫ ‘Scolopendrifolia’ — liście wydłużone, łyżeczkowato wklęsłe
- ▫ ‘Siedlec’ — wąskokolumnowa
- ▫ ‘Strypemonde’ — liście b. długie, zwisające, nieregularnie postrzępione, końce klap silnie zwężone i skierowane do przodu, na pędach świętojańskich szczególnie wąskie; pąki wyróżniająco się grube; pokrój i wzrost jak u typu [1957]
- ○ ‘Timuki’ — liście czerwonopurpurowe, duże; silnie rosnąca, żywotna, odporniejsza na mączniaka [Litwa, 1995] #2
- ▫ ‘Tortuosa’ — pędy poskręcane
- ▫ ‘Tromp Dwarf’ — bardzo wolno rosnąca, o pokroju drzewiastym, korona półkulista, bardzo gęsta; pędy i liście mocno poskręcane, międzywęźla silnie skrócone [1990]
- ▫ ‘Variegata’ — liście nieregularnie żółto plamiste
- ▫ ‘Zeeland’ — wąskokolumnowa
nomenklatura, etymologia
ℹ️
⇈
poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Quercus robur [🔉 kwer·kus *] • Quercus pedunculata Ehrh. [🔉 kwer·kus pe·dun·ku·la·ta] • (pl) dąb szypułkowy • (de) Stiel-Eiche
mieszańce Quercus robur ⇈Quercus ×rosacea · dąb Bechsteina
Quercus petraea × robur
takson rodzimy lub trwale zadom. (w czkl. 2002 inaczej lub brak) [24]
=×Quercus petraea · dąb bezszypułkowy
Quercus sessiliflora · Quercus sessilis
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [24]
=×=×Quercus ×turneri · dąb Turnera
Quercus ×pseudoturneri
takson uprawiany, nie ujęty w czekliście 2002 lub 2020 [24]
=×
Quercus ×rosacea · dąb Bechsteina
Quercus petraea × robur
takson rodzimy lub trwale zadom. (w czkl. 2002 inaczej lub brak) [24]
Quercus petraea × robur
takson rodzimy lub trwale zadom. (w czkl. 2002 inaczej lub brak) [24]
=×
Quercus petraea · dąb bezszypułkowy
Quercus sessiliflora · Quercus sessilis
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [24]
Quercus sessiliflora · Quercus sessilis
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [24]
=×
=×
Quercus ×turneri · dąb Turnera
Quercus ×pseudoturneri
takson uprawiany, nie ujęty w czekliście 2002 lub 2020 [24]
Quercus ×pseudoturneri
takson uprawiany, nie ujęty w czekliście 2002 lub 2020 [24]
=×