Tx: 7188
atlas-roslin.pl

Asplenium scolopendrium L. [🔉 as·ple·ni·um *]

języcznik zwyczajny
Phyllitis scolopendrium (L.) Newman [🔉 fyl·li·tis *] • Scolopendrium vulgare Sm. [🔉 * wul·ga·re]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Asplenium scolopendrium (języcznik zwyczajny)
pokazana po zalogowaniu
osobnik; widziana z boku pojedyncza kępa zarodnikującej paproci; widoczne dolne powierzchnie liści z widocznymi zarodniami skupionymi w skośne pasy
Phyllitis scolopendrium
pokrój
Phyllitis scolopendrium
pokrój
Phyllitis scolopendrium
pokrój
Phyllitis scolopendrium
pokrój
Asplenium scolopendrium Sagittata
pokazana po zalogowaniu
cv. Sagittatum

cechy charakterystyczne

Phyllitis scolopendrium
pokazana po zalogowaniu
liście języcznika są pojedyncze i niepodzielone, kształtem przypominają języki (stąd nazwa!). W dotyku są skórzaste, z wierzchu połyskujące. Charakterystyczną cechą są kupki zarodni na spodzie liści ustawione liniowo w równoległych szeregach; zbiorowisko: jaworzyna z języcznikiem Ass.Phyllitido-Aceretum

Bylina z zimotrwałymi liśćmi. Rdzawe łuski ±gęsto pokrywają górę kłącza, młode liście, ogonki liściowe i nerw główny dojrzałych liści.

space

Kupki na spodzie liścia są ustawione wzdłuż nerwów bocznych, parami, w dwóch przylegających rzędach, tworząc linie. Zarodniki dojrzewają lipiec-październik.

występowanie, ekologia

rodzimy takson flory Polski [491]
Gatunek podlega ochronie ścisłej (poz. 1.141 wg aktualnego rozporządzenia). Do ustawowej ochrony został włączony w 1957 roku.
wystepowanie - Asplenium scolopendrium (języcznik zwyczajny)

ekologiczne liczby wskaźnikowe Asplenium scolopendrium (języcznik zwyczajny)

Skały, zbocza, w miejscach zacienionych i o wysokiej wilgotności powietrza. Preferuje podłoże wapienne, bogate w próchnicę.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
space_elw
Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.
Na aktualnej czerwonej liście (2016r.) takson nie jest ujęty. Na liście z 2006r. miał status — [E] – wymierający - krytycznie zagrożony, na izolowanych stanowiskach
Parametry dotyczące m.in. elementu geograficznego są podane po zalogowaniu.
Parametry rozsiewu wg /Lososová et al. (2023) [601]/:
- klasa 3: 2-15m dla 50-99% diaspor · efektywny sposób rozsiewu: anemochoria
- nasiona bardzo drobne (jak pył) · średnia wysokość rośliny: 41cm · preferuje leśne siedliska

wybrane okazy · selected collections

#3
jmak.09_1b27
leg. Jarosław Makowski
/Sigmaringen, Niemcy /
#13
wm.070811-1
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar MAZUR
/Cisna; Polanki [Zawój - przełom Wetliny]/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Asplenium scolopendrium (języcznik zwyczajny)
🌱

Rodzima paproć rosnąca na wapieniach, w wilgotnych i ocienionych siedliskach. W ogrodnictwie stosowana w analogicznych warunkach, w ogrodach skalnych, na murkach i jako trwała okrywowa pod koronami drzew i krzewów.

space

W uprawie znajdują się odmiany o odmiennie ukształtowanych liściach - podzielonych widlasto, w różnym stopniu podzielonych, z ±pofalowanym aż kędzierzawym brzegiem.

💠 rabata bylinowa • ⛰ ogród skalny • 🧱 na murki skalne • ogród japoński • 🟩 okrywowe lub zadarniające • "runa leśnego" • ▩ grupa/płat • uprawa w pojemnikach
byliny ogrodowepaprocie • zimozielona (wiecznie zielona) • o znaczeniu produkcyjnym
trwała • 🌿 ozdobne liście
wysokość: 10 – 40 cm • szerokość: 20 – 30 cm

wymagania i uprawa

Asplenium scolopendrium Angustifolia
pokazana po zalogowaniu
cv. Angustifolia
🌸
🔆 miejsce: ⛅ półcieniste • ☁ cieniste • z wilgotnym powietrzem • chłodne
💧 woda: gleba dostatecznie wilgotna • gleba stale wilgotna do podmokłej
☷ gleba: przepuszczalna • żyzna • próchniczna • odczyn zbliżony do obojętnego • preferuje zasadową
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 4 • wskazane lekkie okrycie

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — głęboki cień lub cień • woda — gleba przeciętnie wilgotna lub gleba wilgotna • próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba inicjalna - skały i szczeliny skalne lub gleba kamienista, żwirowa • żyzność — podłoże żyzne

W miejscach trwale wilgotnych, ocienionych lub półcienistych, na glebach próchnicznych, żyznych, obojętnych lub zasadowych; siedlisko powinno być stosunkowo chłodne a powietrze wilgotne - wtedy bez problemu rośnie w ogrodzie. Uprawiana na niżu Polski jest trudna z uwagi na zbyt wysokie temperatury latem i suche powietrze; możliwa tylko przy odpowiednim mikroklimacie w ogrodzie, w miejscu uprawy.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

25 – 16 szt./m2 • rozstawa: 20 – 25 cm
[(zarodniki) styczeń-marzec w szklarni]
przez podział [maj-czerwiec]
przez sadzonki liściowe [(ogonki liściowe) listopad-grudzień w szklarni]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#13) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany
‘Angustata’
‘Angustifolia’ — liście węższe (3-4 cm szerokości), do 50 cm długości
‘Crispa’ — liście zielone, głęboko pofałdowane, bez kupek zarodnionośnych
‘Crispum’
‘Cristata’ — wierzchołki liści grzebieniasto podzielone
‘Furcata’
‘Marginata’ — brzeg liścia ± wcinany
‘Marginata Angustissima’
‘Ramosa’
‘Ramosa Cristata’ — liść ± porozcinany, odcinki klapowane lub grzebieniaste
‘Sagittata’
‘Undulata’
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji