oznaczanie

Poszczególne gatunki macierzanek są dość podobne do siebie. Ponadto charakteryzują się dużą zmiennością w obrębie jednej populacji i w zależności od warunków siedliskowych; znacznie różnią się też egzemplarze ze znacznie drobniejszymi kwiatami żeńskimi i egzemplarze z większymi kwiatami obupłciowymi.
Przy oznaczaniu macierzanek szczególnie istotne są: sposób rozgałęziania się pędów, nerwacja liści i owłosienie łodygi.

space

Nerwacja liści (najlepiej oznaczana na egzemplarzach zielnikowych, na spodniej stronie liścia) może być:
• kamptodromowa — na spodzie liścia nerwy boczne łukowato zakrzywiają się ku wierzchołkowi blaszki, ku brzegowi cienieją i zanikają nie łącząc się w okrężny nerw brzeżny;
• pseudomarginalna (pseudobrachydromowa) — na spodzie liścia nerwy boczne ±jednakowej grubości na swej długości, przy brzegu cienieją i łukowato zakrzywiają się ku wierzchołkowi blaszki, ale nie łącząc się w nerw brzeżny, poza kilkoma najwyższymi nerwami które tak się łączą, tworząc zgrubiałe obrzeżenie szczytu blaszki liściowej;
• marginalna, brzeżna (brachydromowa) — na spodzie liścia nerwy boczne początkowo cienkie, grubieją i przy brzegu łącząc się w ±ciągły nerw brzeżny.

space

↓nie(z) liście na brzegu silnie podwinięte
Thymus vulgaris (macierzanka tymianek)
Thymus vulgaris (macierzanka tymianek)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Thymus vulgaris L. (macierzanka tymianek)
tymianek pospolity · (potocznie: "tymianek właściwy") · takson uprawiany, nie ujęty w czekliście [491]
  Uprawiana roślina przyprawowa; krzewinka.
↑nie (z) liście brzegiem niepodwinięte lub słabo (i po wyschnięciu)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Przeważnie dziko rosnące gatunki rodzime.
↓nie(z) rośliny rozgałęziające się monopodialnie
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) łodygi owłosione wyraźnie na 4 kantach (owłosienie goniotrichowe)
Thymus alpestris
pokrój
Thymus alpestris
pokrój
↑nie (z) łodygi owłosione dookoła lub umiarkowanie dwubocznie-przemiennie (owłosienie holotrichowe lub alelotrichowe)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) nerwacja kamptodromowa (nerwy boczne nie łączą się w obwodowy)
Thymus serpyllum
pokrój
Thymus serpyllum (macierzanka piaskowa)
Thymus serpyllum (macierzanka piaskowa)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Górne ząbki kielicha krótkie i szerokie, tak długie jak szerokie w nasadzie.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Thymus serpyllum L. (macierzanka piaskowa)
wystepowanie - Thymus serpyllum (macierzanka piaskowa)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Piaski, suche bory sosnowe i skały.
↑nie (z) nerwacja marginalna lub pseudomarginalna
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Górne ząbki kielicha węższe, 1.5-3.5× dłuższe niż szersze.
↓nie(z) nerwacja pseudomarginalna
Thymus praecox (macierzanka wczesna)
Thymus praecox (macierzanka wczesna)
Thymus praecox (macierzanka wczesna)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Thymus praecox Opiz (macierzanka wczesna)
wystepowanie - Thymus praecox (macierzanka wczesna)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Skały i murawy nawapienne.
↑nie (z) nerwacja brachydromowa
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) łodyga z wybitnym owłosieniem alelotrichowym (przemiennie na dwóch przeciwległych bokach), wybitnie 4-kanciasta
Thymus pulcherrimus (macierzanka nadobna)
Thymus pulcherrimus (macierzanka nadobna)
3D
Thymus pulcherrimus (macierzanka nadobna)
▶ Thymus pulcherrimus Schur (macierzanka nadobna)
wystepowanie - Thymus pulcherrimus (macierzanka nadobna)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
↑nie (z) łodyga owłosiona holotrichowo (± dookoła), słabo 4-kanciasta lub prawie obła
Thymus carpaticus
Thymus carpaticus (macierzanka karpacka)
▶ Thymus carpaticus Čelak. (macierzanka karpacka)
wystepowanie - Thymus carpaticus (macierzanka karpacka)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
↑nie (z) rośliny rozgałęziające się sympodialnie
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) owłosienie goniotrichowe lub alelotrichowe (na 4 kantach lub dwóch naprzemiennie); łodygi 4-kanciaste
Thymus pulegioides (macierzanka zwyczajna)
kwiatostan
Thymus pulegioides (macierzanka zwyczajna)
▶ Thymus pulegioides L. (macierzanka zwyczajna)
wystepowanie - Thymus pulegioides (macierzanka zwyczajna)
syn. Thymus montanus Waldst. et Kit. non Crantz · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Murawy, zarośla, miejsca kamieniste.
↑nie (z) owłosienie łodygi holotrichowe (± dookoła)
  Skały (głównie wapienne), zbocza, suche murawy.
↓nie(z) dolne i górne liście ± siedzące, podobnej wielkości i formy
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich (1.5) 2-3.5 (5) mm długości, równomiernie owłosiony.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) liście obustronnie, gęsto owłosione
Thymus kosteleckyanus (macierzanka pannońska)
Thymus kosteleckyanus (macierzanka pannońska)
▶ Thymus kosteleckyanus Opiz (macierzanka pannońska)
wystepowanie - Thymus kosteleckyanus (macierzanka pannońska)
syn. Thymus pannonicus All. p.p. (1) · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Thymus pannonicus s.str. ≡ Thymus kosteleckyanus Opiz
↑nie (z) liście nagie, tylko na brzegu orzęsione
Thymus marschallianus (macierzanka Marschalla)
▶ Thymus marschallianus Willd. (macierzanka Marschalla)
wystepowanie - Thymus marschallianus (macierzanka Marschalla)
syn. Thymus pannonicus All. p.p. (2) · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
↑nie (z) dolne liście drobne, wyraźnie ogonkowe, górne większe, ± siedzące
Thymus glabrescens
Thymus glabrescens
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich 3-5 mm długości, na grzbiecie często łysiejący.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) liście obustronnie nagie
  Thymus glabrescens s.str.
↑nie (z) liście obustronnie gęsto owłosione
Thymus austriacus (macierzanka austriacka)
Thymus austriacus (macierzanka austriacka)
  Thymus glabrescens ssp. austriacus (Bernh. ex Rchb.) Soó ≡ Thymus austriacus Bernh. ≡ Thymus glabrescens ssp. austriacus (Bernh. ex Rchb.) Soó — macierzanka austriacka
po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Thymus (macierzanka)
🌱
Rodzaj liczy około 300 gatunków. Są to krzewy, krzewinki i podkrzewy (byliny z drewniejącymi u nasady pędami). Około 10 gatunków należy do flory Polski.

space

💠 rabata bylinowa • ⛰ ogród skalny • 🧱 na murki skalne • 🟪 ogród wrzosowy • ogród naturalistyczny • 🟩 okrywowe lub zadarniające
👌 uprawa łatwa • trwała • 🌿 ozdobne liście • pachnąca • 🐝 pożytek pszczeli (miododajna)
wysokość: 3 – 40 cm
kwitnienie: od czerwca do lipca (września)

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ciepłe • ↭ ekspansywna
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • znosi suszę
☷ gleba: przepuszczalna • przeciętna ogrodowa • uboga • mineralna • lekka (piaszczysto-pylasta/gliniasta)
Większość gatunków preferuje gleby lekkie, piaszczyste, stosunkowo suche, niekiedy ubogie.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

16 szt./m2 • rozstawa: 25 cm
z nasion
przez podział [kwiecień-lipiec]
przez sadzonki pędowe odrywane [(z piętką) wrzesień-listopad, b. łatwo ukorzeniają się]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#8) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany
Bertram Anderson (‘E.B. Anderson’) — 10 cm; liście intensywnie żółte, niepachnące miętą; kwiaty liliowe
‘Doone Valley’ — okrywowa, 10 cm; liście żółtozielone; kwiaty różowe w krótkich kłosach; kwitnie w lipcu · odmiana ujmowana też w ramach Thymus ×citriodorus (macierzanka cytrynowad)
‘E.B. Anderson’ (Bertram Anderson) — 10 cm; liście intensywnie żółte, niepachnące miętą; kwiaty liliowe
‘Elfin’ — 5-6 cm wysokości; kwiaty różowe, lipiec-sierpień · odmiana ujmowana też w ramach Thymus praecox (macierzanki wczesnej)
‘Highland Cream’ — liście kremowo obrzeżone; 5-8 cm; podawana za odmianę różnych gatunków: macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum), macierzanka cytrynowa (Thymus ×citriodorus) lub macierzanka wczesna (Thymus praecox)
‘Rasta’
‘Ruby Glow’
‘Spicy Orange’ — 15 cm wysokości
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji