atlas-roslin.pl

Thymus vulgaris L. [🔉 ty·mus wul·ga·ris]

macierzanka tymianek, tymianek pospolity, "tymianek właściwy"
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Thymus vulgaris (macierzanka tymianek)
Thymus vulgaris (macierzanka tymianek)
Thymus vulgaris (macierzanka tymianek)

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Thymus vulgaris (macierzanka tymianek)
takson uprawiany, nie ujęty w czekliście [491]
W medycynie stosuje się Thymi herba (ziele tymianku) — całe liście i kwiaty oddzielone od łodygi wcześniej wysuszonego ziela tego gatunku lub Thymus zygi oraz Thymi aetheroleum (olejek eteryczny tymiankowy) — olejek eteryczny otrzymany przez destylację z parą wodną świeżych kwitnących części nadziemnych tych gatunków.
Thymi herba (ziele tymianku) wchodzi w skład: Species ad gargarisma (zioła do płukania gardła), Species antibechicae (zioła przeciwkaszlowe), Species expectorantes (zioła wykrztuśne) i Thymi extractum fluidum (wyciąg tymiankowy płynny) i pochodnego Thymi sirupus compositus (syrop tymiankowy złożony).
Olejek wchodzi w skład słynnego z opowiadań o Szwejku opodeldoka — Spiritus saponato-comphoratus (opodeldok płynny, spirytus mydlano-kamforowy), stosowany do zewnętrznych nacierań [332].

W przemyśle kosmetycznym surowiec w preparatach do higieny jamy ustnej i kosmetykach dla skóry tłustej.

🌱
Krzewinka dziko występująca w rejonie śródziemnomorskim. Od głębokiej starożytności używana jako roślina przyprawowa.

U nas głównie jest to uprawiana, bylinowa roślina przyprawowa, o charakterze niskiej krzewinki. Tworzy kępy 30-40 cm wysokości. Może być uprawiana jako roczna, z rozsady lub bylina wieloletnia. W tym przypadku może skutecznie zimować na korzystnych stanowiskach, w cieplejszych rejonach Polski.

Ziele ma przyjemny, charakterystyczny aromat, jest w smaku ostre. Tymianek jest używany przyprawa do zup, mięs, sosów i temu podobnych potraw; do aromatyzowania octu; surowiec zielarski. Roślina miododajna.

Można też uprawiać na rabatach ziołowych, używać do obwódek lub aromatycznych zadarnień.

wymagania i uprawa

Jako amatorską przyprawę można używać inne gatunki macierzanek (Thymus) o przyjemnym aromacie. W tym pospolitą, krajową macierzankę piaskową (Thymus serpyllum). Jednak w jej przypadku zbiór i użycie jest utrudnione przez niski, płożący się pokrój rośliny.
🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ciepłe • osłonięte (przed wiatrami)
💧 woda: gleba dostatecznie wilgotna
☷ gleba: przeciętna ogrodowa • odczyn zbliżony do obojętnego
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 7
ekologiczne liczby wskaźnikowe Thymus vulgaris (macierzanka tymianek)
Stanowisko słoneczne. Gleba nie nazbyt lekka, dostatecznie wilgotna, nie podmokła. Przeważnie dobrze zimuje.

Uprawia się jako roślinę jednoroczną lub wieloletnią bylinę. Rozmnaża się z siewu nasion lub wegetatywnie przez podział bardziej rozrośniętych egzemplarzy.

Nasiona drobne (ok. 3.5 tyś. szt./g) na rozsadę wysiewa się w początkach kwietnia; płytko zagłębiając w ziemię. Sadzonki na miejsce docelowe sadzi się w sierpniu i na początku września, w rozstawie co 20-25 cm (16-25 szt./m2) dla uprawy jednorocznej lub co 33 cm dla uprawy wieloletniej.

Ziele zbierać najlepiej w początkach kwitnienia, przez ścięcie niezdrewniałych pędów wraz liśćmi i kwiatostanami. Suszyć należy szybko i w ciemności.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

9 szt./m2 • rozstawa: 33 × 33 cm
wysiew nasion na rozsadę [początek kwietnia, płytko przykryte; wysadzanie po przymrozkach majowych]
przez podział [wiosną]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#4) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany — kwiaty białe, różowe, czerwone lub fioletowe
‘Compactus’ — karłowa, zwarta, 10 cm
‘Faustini’ — kwiaty białe, liście zielone; 15 cm wysokości
‘Porlock’ — kwiaty liliowe; niska, 25-30 cm
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

ten gatunek tworzy mieszańca:

literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji