Malva neglecta Wallr. [🔉 mal·wa *]

Byliny, rzadziej rośliny dwuletnie lub roczne. Na różnych częściach rośliny w mniejszej lub większej liczbie występują włoski gwiazdkowate. Korzeń wrzecionowaty, cienki, długi do ponad 50 cm, z bardzo nielicznymi korzeniami bocznymi.

Pęd rozgałęziony u nasady i na swoim biegu, pokładający się, płożący się lub podnoszący się, 10 – 50 (100) cm długości. Łodyga ±drewniejąca w nasadzie, przeważnie z rozproszonymi włoskami, pojedynczymi, dwudzielnymi i gwiazdkowatymi w różnej proporcji.

Liście długoogonkowe. Blaszka liściowa okrągła do okrągławo nerkowatej, nasada sercowata, (8) 18 – 28 (34) mm długości i (14) 30 – 48 (60) mm szerokości, dłoniasto płytko podzielona na siedem łatek (dwie skrajne mniejsze, słabiej zaznaczone), odcinki półkoliste, brzegiem nierówno ząbkowane lub karbowane. Górna powierzchnia blaszki liściowej wyłysiała lub z odlegle owłosiona, spodem zwykle gęsto owłosiona włoskami pojedynczymi, dwudzielnymi i gwiazdkowatymi w różnej proporcji, często z dodatkiem włosków gruczołowatych (zwłaszcza u nasady blaszki). Ogonek liściowy (4) 6 – 12 (23) cm długości, rzadko lub gęsto owłosiony. Przylistki podługowato trójkątne, 4 – 8 mm długości i 2 – 3 mm szerokości, nietrwałe.

Kwiaty w pachwinach liści, w luźnych pęczkach po (1) 2 – 4 (8) sztuk. Szypułki w pęczku nierównej długości, dość długie (4) 8 – 20 (50) mm, ale znacznie krótsze od przyległych liści, gęsto owłosione włoskami gwiazdkowatymi z nieznaczną przymieszką prostych; perykladium niewyraźne, 2 – 4 mm długości; bez przysadek; podczas owocowania ±odgięte w dół i 2 (3)× wydłużone.

Kieliszek (2) 3-listkowy, listki równowąskie do podługowato jajowatych, 3 – 4 (5) mm długości, nagie lub owłosione.

Kielich o działkach zrośniętych do połowy, ich brzeg niepofalowany, równy; działki szeroko trójkątne, zaostrzone, 4 – 7 mm długości, przeważnie owłosione włoskami gwiazdkowatymi.

Płatki korony odwrotniejajowate, o klinowato zwężonej w paznokieć nasadzie, koniec głęboko, tępo wykrojone; 8 – 16 mm długości i (3) 4 – 7 mm szerokości, 2 (3)× dłuższe od kielicha (kwiaty późnojesienne o płatkach zbliżonej długości jak kielich, takie egzemplarze podawane jako var. brachypetala, mogą być też mylnie brane za ślaz drobnokwiatowy (Malva pusilla)); na brzegu paznokcia orzęsione; różowe do purpurowych, fioletowawe, rzadko białawe, o ciemniejszych żyłkach i na szczycie.

Rurka pręcikowa pokryta włoskami prostymi i dwudzielnymi, skośnie odstającymi ku podstawie rurki.

Rozłupnie (5) 6 – 7 mm szerokości, z (11)13 – 15(17) rozłupkami mocno spojonymi z trwałym stylopodium, to u nasady (2.0) 2.5 – 3.0 mm średnicy, płaskie do nieco wklęsłego. Rozłupki dość gładkie, krawędzie styku zaokrąglone, krótko, gęsto kutnerowato owłosione, jasnobrązowe do ciemnobrązowych.

Nasiona nerkowate, ciemnobrunatne, o łupinie bardzo drobno przerywano-faliście, podłużnie pomarszczonej, bez silnego powiększenia zdaje się niemal gładka.

Kwitnienie od czerwca do września(października).

Pospolity na całym niżu, w wyższych położeniach rzadszy.

Przydroża, miejsca ruderalne, skraje upraw. Zwykle w miejscach bogatych w azot, w okolicach tradycyjnych chlewów, obór, przy kompostnikach; na osiedlach czasem na skrajach trawników, w miejscach gdzie psy najczęściej załatwiają swoje potrzeby fizjologiczne. Nie znosi większego zacienienia; preferuje gleby umiarkowanie wilgotne.

Roślina dwuletnia lub bylina.

W medycynie używa się liści Malvae folium (liść ślazu) oraz Malvae flos [nie ujęte w farmakopei] — całe lub rozdrobnione, wysuszone odpowiednie części roślin. Jest to surowiec o wysokiej zawartości substancji śluzowatych, używany w stanach zapalnych gardła i dla osłony błon śluzowych przewodu pokarmowego. Liść wchodzi w skład Species antibechicae (zioła przeciwkaszlowe).

W starożytności i w późniejszych czasach był używany jako roślina jadalna (młode liście na sałatę) i lecznicza (z racji dużej zawartości śluzu we wszystkich częściach rośliny). Młode liście zawierają obok śluzu sporo witaminy C i karotenu. Jadalne są też nasiona z wysoką zawartością tłuszczu (18%). Uprawa przyczyniała się do rozszerzenia obszaru jej występowania z pierwotnych rejonów Azji Środkowej i Mniejszej.