atlas-roslin.pl

kierunki, położenie względem ziemi

ku górze

lat. sursum; slo. hore;

ku dołowi

lat. deorsum; slo. dolu;
Kierunek ku górze (w górę) oznacza kierunek ku wierzchołkowi organu lub rośliny np. łodyga ku górze zwężająca się (lat. caulis sursum attenuatus).

space

ortotropowy

lat. orthotropicus; slo. ortotropický;

geotropowy (geotropizm)

lat. geotropicus; slo. geotropický;

pionowy

lat. verticalis; slo. zvislý, vertikálny;
Orotropowy to rosnący pionowo, prostopadle tj. pod kątem prostym do powierzchni gleby. Tak rosną łodygi większości roślin i korzeń główny.

space

plagiotropowy

slo. plagiotropický;

poziomy

lat. horizontalis; slo. vodorovný, horizontálny;
Plagiotropowy to rosnący lub położony ±równolegle (także gdy odchodzący ukośnie) w stosunku do powierzchni gleby; prostopadły do położenia ortotropowego; plagiotropowo odchodzą organy boczne, np. odstające liście, rozłogi lub kłącza, ostające konary.

space

wzniesiony (wyprostowany)

lat. erectus; ang. upright, erect; niem. aufrecht; ros. прямой, прямостоящий; cz. přimý; slo. vzpriamený;

prosto wzniesiony (sztywno wyprostowany)

lat. strictus; ros. совершенно прямой, торчащий; slo. tuho vzpriamený, tuho priamy;

prosty

lat. rectus; slo. rovný;
kierunki, strony
Organ prosty na całej długości nie zmienia kierunku.

space

W botanicznej łacinie jest jeszcze określenie strictus ("wyprężony", zwarty) dla łodyg roślin zielnych, sztywnych, prostych i wzniesionych np. u czyśca prostego (Stachys recta); zwykle tłumaczymy je jako prosto wzniesiony lub sztywno wyprostowany.

ērctus, -a, -um (lat., adj.) — wzniesiony (prosto wznoszący się), wyprostowany, prostopadły, tak ustawiony; od erigo, erigere - wznosić, podnosić, wyprostować; porównaj rectus - prosty

ukośny

lat. obliquus; niem. abstehend; slo. šikmý;

pochylony

lat. declinatus; ros. наклоненный;

wygięty

lat. curvatus; ros. изогнутый; slo. ohnutý, zakrivený;
kierunki, strony
Ukośny to organ prosty i rosnący (lub ustawiony) w kierunku który tworzy z powierzchnią innego organu kąt mniejszy od kąta prostego (<90°).

space

Wygięty to mniej lub bardziej płynnie zakrzywiony ale nie w takim stopniu aby koniec dotykał gruntu (jeśli dotyka to łukowaty); częsta forma gałęzi krzewów.

podnoszący się

lat. ascendens; ang. ascending; niem. aufsteigend, bogig aufsteigend; ros. восходящий, приподнимающийся; cz. vystoupavý; slo. vystúpavý;

kolankowato podnoszący się, kolankowaty, załamany

lat. geniculatus, infractus; ang. geniculate; ros. коленчато-восходящий, коленчатый, изломанный; slo. kolienkato vystúpavý;
kierunki, strony
Podnoszący się to organ który w swoim biegu płynnym łukiem przechodzi od położenia poziomego lub plagiotropowego do położenia pionowego.

space

Jeśli międzywęźla są proste a kierunek łuku zmienia się tylko w węzłach to mamy do czynienia z podnoszącymi się kolankowato. Tego rodzaju pokrój łodyg spotyka się często u traw np. wyczyniec kolankowy (Alopecurus geniculatus).

łukowaty

lat. arcuatus; ang. arching, low-arching, high-arching; ros. дуговидный; slo. lúkovitý;

zstępujący

lat. descendens; ang. descending; slo. zostúpavý;
kierunki, strony
Zstępujący w początkowym biegu może być krótko wzniesiony lub poziomy ale szybko jest zagięty łukiem w dół.

space

Pędy łukowato wygięte są częste u krzewów, w szczególności w rodzaju malina, jeżyna (Rubus).

rozesłany (rozpostarty, leżący)

lat. prostratus, procumbens; ang. prostrate, procumbent; niem. liegend, niedergestreckt, niederliegend; ros. лежачий, стелющийся, распростертый;

płożący się (pełzający)

lat. repens, reptans; ang. creeping; niem. kriechend; ros. ползучий; cz. plazivý;

pokładający się

lat. decumbens; ang. decumbent; niem. aufsteigend, aufstrebend; cz. poléhavý (stonek);
kierunki, strony
Rozesłany lub rozpostarty albo leżący to pokrój pędów leżących lub zbliżonych do powierzchni gleby ale nie zakorzeniający się w węzłach. W epitetach gatunków używa się też terminu humifusus.

space

Pokładające się (oparte) pędy na większej części swojego biegu kładą się na glebie (opierają się o nią) jedynie przy końcu podnoszą się i są wzniesione; mogą zakorzeniać się w węzłach lub nie.

wijący się

lat. volubilis

czepiający się

lat. alligatus

wpełzający

lat. erepentus

wplatający się

lat. implexis

wspinający się

lat. scandens

zwisły

lat. nutans; ang. nodding, nutant; niem. nickend; ros. поникающий; cz. nicí; slo. ovisnutý;
Pulsatilla pratensis (sasanka łąkowa)
kwiaty zwieszone
kierunki, strony
Koniec wzniesionego organu przegięty szerokim łukiem i zwisający w dół (o kwiatach, kwiatostanach, owocach, itd.).

space

zwieszony (zwisający)

lat. pendulus; ang. pendulous, pendant, pendent, hanging; niem. hängend; ros. свисающий; slo. previsnutý;
kierunki, strony
Zwieszone to przy nasadzie lub w niewielkiej od niej odległości wąskim łukiem przegięte w dół i długim końcem zwisające.

space

pogięty (zygzakowaty)

lat. flexuosus; ang. flexuous, flexuose; ros. извилистый; slo. sprehýbaný;

esowaty

lat. sigmoideus; ang. sinuous, wavy; slo. esovito sprehýbaný;
Pogięty to powyginany, także w różnych kierunkach, z zagięciami ±ostrymi tj. zbliżonymi do litery Z. Np. oś i gałązki kwiatostanu śmiałka pogiętego (Deschampsia flexuosa).

space

Termin flexuosus bywa rozmaicie interpretowany ale praktyki użycia, że bliżej mu opisanemu wyżej "± kanciasto pogiętemu". Termin sigmoideus, z praktyki użycia, niewątpliwie dotyczy obłych, wężowatych wygięć jak w sinusoidzie.

pływający

lat. natans

płynący

lat. fluitans

wynurzony

lat. emersus

zanurzony

lat. submersus, demersus
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji