Galinsoga ciliata (Raf.) S.F. Blake [🔉 ga·lin·so·ga *]

Roślina zielna, jednoroczna. Korzeń cienki, wrzecionowaty, bogato rozgałęziony, z dolnej części łodygi często wyrastają liczne korzenie przybyszowe.

Liście łodygowe naprzeciwległe z ogonkami do 4 cm długości (wyższe łodygowe na krótkich ogonkach, prawie siedzące); blaszka liściowa do 6(9) cm długości i do 4.5(6) cm szerokości, u dolnych liści szerokojajowata, górnych liści węższa jajowatolancetowata, zaostrzona na końcu, brzegiem nierównie, dość gęsto piłkowano-ząbkowana, z ząbkami do 2 mm długości; powierzchnia blaszki z obu stron rzadko owłosiona krótkimi i długimi włoskami; ogonek liściowy owłosiony, żłobkowany.

Koszyczki kwiatowe drobne, 5-8 mm średnicy, zebrane w wierzchotkowaty kwiatostan o nierównej długości szypułach; szypułki koszyczków z przylegającymi do odstających włoskami, zwykle z licznymi odstającymi włoskami gruczołowatymi o ciemnych, czarnych, czerwonobrunatnych główkach. Okrywa koszyczka półkulista, listki okrywy w dwóch rzędach, zewnętrzne krótsze (1.5-3 mm długości), wewnętrzne 2.5-4.0 mm długości, wszystkie listki okrywy elipsoidalne do jajowatych, tępo zakończone, brzegiem suchobłoniaste i krótko orzęsione, powierzchnia z pojedynczymi krótszymi włoskami gruczołowatymi.

Brzeżne kwiaty języczkowe żeńskie, zwykle pięć (rzadko 4 lub 6), ich kielich z kilku wąskich, na szczycie postrzępionych, łuseczek, korona z odstająco owłosioną, rurką i białym, trójklapowym, języczkiem 1.2-2.8 mm długości, porównywalnej ze średnicą tarczki koszyczka.

Niełupki z kwiatów brzegowych elipsoidalne, 4-graniaste, 1.3-1.8 mm długości i 0.6-0.8 mm szerokości, po zewnętrznej stronie nagie, po stronie przyśrodkowej krótko przylegająco szczeciniaste, czarne, pappus utworzony z kilku wąskich, krótkich (do 1 mm długości), postrzępionych, odpadających, białawych łuseczek. Niełupki z kwiatów niebrzegowych są 3-4-graniaste, klinowato zwężone ku nasadzie, nieco mniejsze 1.1-1,5 mm długości i 0.5-0.7 mm szerokości, przylegająco szczeciniaste, czarne, ich pappus jest dłuższy (do 1.5 mm), utworzony z lancetowatych, postrzępionych i zwykle ościstych łuseczek.

Gatunek stosunkowo mało zmienny.

Częsta na terenie całego kraju do niższych położeń górskich, rzadsza od żółtlicy drobnokwiatowej (Galinsoga parviflora) ale powiększająca zasięg; oba gatunki często rosną razem, przemieszane. Zadomowiony chwast pochodzący z andyjskiej części Ameryki Południowej.

Żółtlica drobnokwiatowa (Galinsoga parviflora) różni się od żółtlicy owłosionej (Galinsoga ciliata) rzadziej i krócej owłosioną łodygą często niemal nagą, włoski gruczołowate o ile występują to nielicznie, największe różnice owłosienia są widoczne na szypule koszyczka.

Języczki kwiatów brzeżnych są krótsze; plewinki odwrotnielancetowate, przeważnie głęboko wycięte, trój-klapowe; łuseczki papusa kwiatów niebrzeżnych bezostne.