Salvia (szałwia)

Rodzime byliny lub zawlekane oraz uprawiane byliny ozdobne.

fu2/2

☼ 40-60 VI-VIII

Salvia verticillata
szałwia okręgowa

Salvia glutinosa
szałwia lepka

kolory kwiatów — ☼ 30-60 VI-VII
Salvia pratensis
szałwia łąkowa

fau/1

☼ 80 VI-VII

Salvia stepposa
szałwia zaroślowa

Salvia ×sylvestris
nemorosa × praten.

uprawiane ozdobne

u12/15

☼ 30-60 VI

Salvia officinalis
szałwia lekarska

u/2

Salvia coccinea
szałwia szkarłatna

Salvia sclarea
szałwi. muszkatołow.

Salvia aethiopis
szałwia etiopska

Salvia transsylvanica

Salvia virgata
szałwia rózgowata

☼

Salvia hispanica
szałwia hiszpańska

Salvia verbenaca

Salvia nutans
szałwia zwieszona

Perovskia

u6/14

☼ 60-120 VII-IX

Salvia yangii
perowsk. łobodolistn.
Per. atriplicifolia

Salvia abrotanoides
perowskia bylicowata

Salvia chrysophylla

Salvia cyanescens

Salvia daghestanica

Salvia miltiorrhiza
szałwia czerwona

Salvia fruticosa
szałwia krzewiasta

objaśnienie skrótów

w kluczu:⇈aethiopis argentea glutinosa nemorosa officinalis pratensis sclarea splendens stepposa verticillata viridis ×digenea ⇊

⇒ zwarta wersja klucza

⇑ kl 1648 "kwiatostan wydłużony" w "Lamiaceae (jasnotowate)"

nazwa pozycji klucza *alternatywy dla tej pozycji · do pozycji w szablonie klucza: (z) · powrót z szablonu klucza: (p)

półkrzew gęsto szaro owłosiony

(z) *jednoroczne lub byliny

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Oba ramiona łącznika podobnej długości, zakończone płodnymi workami pyłowymi.

▶ Salvia officinalis L. (szałwia lekarska)

takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

Rośliny uprawiane.

jednoroczne lub byliny

(z) *półkrzew gęsto szaro owłosiony

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Oba ramiona łącznika wyraźnie różnej długości, krótsze bez lub płonnym workiem pyłowymi.

Rośliny uprawiane i dziko rosnące.

nibyokółki 12-30-kwiatowe

(z) *nibyokółki 2-10-kwiatowe

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Dolne liście z oddaloną parą łatek/odcinków na ogonku liścia.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Salvia verticillata L. (szałwia okręgowa)

wystepowanie - Salvia verticillata (szałwia okręgowa)

rodzimy takson flory Polski ^[491]

Suche murawy, przydroża i zarośla.

nibyokółki 2-10-kwiatowe

(z) *nibyokółki 12-30-kwiatowe

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście bez dodatkowych łatek u podstawy blaszki, na ogonku liściowym.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

podsadki i kwiaty intensywnie czerwone

(z) *podsadki i kwiaty nie intensywnie czerwone; rośliny rzadko do gęsto owłosionych

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Salvia splendens Sello (szałwia błyszcząca)

szałwia lśniąca · takson uprawiany ^[491]

Uprawiana ozdobna.

podsadki i kwiaty nie intensywnie czerwone; rośliny rzadko do gęsto owłosionych

(z) *podsadki i kwiaty intensywnie czerwone

rośliny roczne; szczyt kwiatostanu z silnie powiększonymi podsadkami, wyraźnie niebieskimi lub różowofioletowymi

(z) *rośliny dwuletnie lub byliny; górne podsadki nie zwiększone, zawsze krótsze od kwiatów

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Na szczycie kwiatostanu silnie powiększone podsadki, wyraźnie niebieskie lub różowofioletowe.

▶ Salvia viridis L. (szałwia zielona)

szałwia powabna · szałwia trójbarwna · syn. Salvia horminium L. · takson uprawiany ^[491]

Uprawiany kwiat ozdobny.

rośliny dwuletnie lub byliny; górne podsadki nie zwiększone, zawsze krótsze od kwiatów

(z) *rośliny roczne; szczyt kwiatostanu z silnie powiększonymi podsadkami, wyraźnie niebieskimi lub różowofioletowymi

korona jasnożółta; rośliny w górze lepko, gruczołowato owłosione

(z) *rośliny w górze nie są lepko owłosione

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rośliny w górze lepko, gruczołowato owłosione.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Salvia glutinosa L. (szałwia lepka)

wystepowanie - Salvia glutinosa (szałwia lepka)

rodzimy takson flory Polski ^[491]

Lasy liściaste i ich skraje.

rośliny w górze nie są lepko owłosione

(z) *korona jasnożółta; rośliny w górze lepko, gruczołowato owłosione

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rurka korony wewnątrz naga lub z pierścieniem włosków w ujściu gardzieli.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

podsadki i ząbki kielicha długoościste

(z) *podsadki i ząbki kielicha zaostrzone, nigdy nie ościste

podsadki i korony różowe do fioletowych

(z) *podsadki zielone; korony białe; liście gęsto, wełniste lub kutnerowato owłosione

▶ Salvia sclarea L. (szałwia muszkatołowa)

takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

podsadki zielone; korony białe; liście gęsto, wełniste lub kutnerowato owłosione

(z) *podsadki i korony różowe do fioletowych

korona do 15 (20) mm długości z warga górną słabo sierpowatą

(z) *korona 15-35 mm długości, z wargą górną silnie sierpowatą

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście wełnisto owłosione.

▶ Salvia aethiopis L. (szałwia etiopska)

takson uprawiany ^[491]

Bardzo rzadko zawlekana.

korona 15-35 mm długości, z wargą górną silnie sierpowatą

(z) *korona do 15 (20) mm długości z warga górną słabo sierpowatą

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście jedwabisto kutnerowate.

▶ Salvia argentea L. (szałwia srebrzysta)

takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

Uprawiana i bardzo rzadko dziczejąca.

podsadki i ząbki kielicha zaostrzone, nigdy nie ościste

(z) *podsadki i ząbki kielicha długoościste

łodyga równomiernie ulistniona aż po kwiatostan, bez przyziemnej różyczki liściowej

(z) *łodyga z 2-3 parami liści i przyziemną różyczką liściową

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście przynajmniej spodem pilśniowato owłosione, podługowato jajowate do jajowato lancetowatych.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

▶ Salvia nemorosa L. (szałwia omszona)

wystepowanie - Salvia nemorosa (szałwia omszona)

szałwia gajowa · takson o niepewnym statusie we fl.PL.; być może antropofit ^[491]

Miejsca ruderalne, przydroża, suche murawy.

▶ Salvia ×digenea Borbás

syn. Salvia ×superba hort. ex E. Vilm. · Salvia nemorosa L. ‘Superba’ · Salvia ×superba (Silva Tar. et C.K. Schneid.) Stapf · Salvia virgata × nemorosa · takson uprawiany, nie ujęty w czekliście ^[491]

łodyga z 2-3 parami liści i przyziemną różyczką liściową

(z) *łodyga równomiernie ulistniona aż po kwiatostan, bez przyziemnej różyczki liściowej

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście rzadko owłosione, nigdy nie pilśniowato owłosione; szeroko jajowate do podługowatych.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony

kwiaty obupłciowe (15) 20-30 mm długości

(z) *kwiaty obupłciowe 10-15 mm długości

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty obupłciowe (15) 20-30 mm długości; grzbiet wargi górnej prawie sierpowaty.

▶ Salvia pratensis L. (szałwia łąkowa)

wystepowanie - Salvia pratensis (szałwia łąkowa)

rodzimy takson flory Polski ^[491]

Suche murawy, zarośla i przydroża.

kwiaty obupłciowe 10-15 mm długości

(z) *kwiaty obupłciowe (15) 20-30 mm długości

· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Korona 10-15 mm długości; grzbiet wargi górnej słabo łukowaty.

▶ Salvia stepposa Des.-Shost. (szałwia zaroślowa)

syn. Salvia dumetorum Andrz. ex Besser · antropofit zadomowiony we florze Polski ^[491]

Rzadko zawlekana.

po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony

właściwości i zastosowanie

⇈ 🌱

Rodzaj wybitnie bogaty w gatunki (ok. 200), w tym krzewinki i krzewy rosnące w strefie tropikalnej i klimatu umiarkowanego. U nas rośnie kilka gatunków bylinowych, kilka kolejnych jest uprawianych jako ozdobne.

space

wymagania i uprawa

⇈ 🌱 🌸

odmiany uprawne (#15) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

▫	‘Amber’ — kwiaty żółte, z bordowoczerwoną wargą dolną; 80cm
	‘Amistad’
	Arctic Blaze (‘Novasalfuc’)
◔	‘Blauhügel’ — 30 cm; liście jajowatolancetowate; kwiaty niebieskofioletowe · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
◕	‘Blaukönigin’ — kwiaty niebieskofioletowe; 50 cm · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
	‘Coral Nymph’
	‘Eveline’
▫	‘Lyrata Purple Knockout’
◔	‘Mainacht’ (May Night) — 60 cm; kwitnie od maja, kwiaty intensywnie niebieskofioletowe · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
◔	May Night (‘Mainacht’) — 60 cm; kwitnie od maja, kwiaty intensywnie niebieskofioletowe · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
	‘Novasalfuc’ (Arctic Blaze)
	‘Rhapsody in Blue’
○	‘Rosakönigin’ (Rose Queen) — 60 cm; kwiaty różowe, wczesne kwitnie od maja · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
○	Rose Queen (‘Rosakönigin’) — 60 cm; kwiaty różowe, wczesne kwitnie od maja · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
▫	Rose Wine (‘Rosenwein’) — kwiaty fiołkoworóżowe · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
▫	‘Rosenwein’ (Rose Wine) — kwiaty fiołkoworóżowe · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
	‘Royal Bumble’
◔	‘Schneehügel’ — 40 cm; kwiaty białe · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)
○	‘Wesuwe’ — 70 cm; kwiaty ciemnofioletowe, kielichy śliwkowoczerwone · odmiana ujmowana też w ramach Salvia nemorosa (szałwi omszonej)

symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

opis

Korona kwiatowa wyraźnie dwuwargowa. Warga dolna korony trójłatkowa, przy czym łatka środkowa znacznie większa od bocznych i jest karbowana lub całobrzega. Warga górna korony przeważnie silnie sklepiona i wygięta, rzadziej prosta i słabo wypukła.

space

Pręciki tylko dwa; każdy ma tylko jeden w pełni wykształcony pylnik, stoi on na szczycie górnego, wydłużonego ramienia łącznika pylnika, dolne ramię łącznika pylnika jest krótsze i jest zakończone szczątkowym pylnikiem lub bez niego.