Polypodium vulgare (paprotka zwyczajna (s.l.))

cechy charakterystyczne

Bylina z płytko czołgającym się, rozgałęzionym kłączem do 30cm długości, 2.5-6mm średnicy. Miąższ kłącza w smaku słodki. Liście zimozielone, wyrastają wzdłuż kłącza w dwóch rzędach, ±oddalone od siebie; do 50cm długości, dłuższe od nieco oskrzydlonego ogonka; w zarysie wąsko trójkątne do szeroko równowąskich lub wąsko prostokątnych. Głęboko pojedynczo pierzasto podzielone na 3-26 par listków; listki nagie, wąsko prostokątne, co najwyżej płytko ząbkowane, prawie wszystkie tej samej długości.

space

Gatunek cechuje się dużą zmiennością kształtu liści i listków. Zobacz też niżej uwagi o taksonach różniących się ploidalnością.

występowanie

rodzimy takson flory Polski ^[491]

wystepowanie - Polypodium vulgare (paprotka zwyczajna (s.l.))

Podlegała ochronie ścisłej do 2014r. Obecnie nie znajduje się na liście roślin chronionych.

ekologiczne liczby wskaźnikowe Polypodium vulgare (paprotka zwyczajna (s.l.))

Częsta. Kamieniste zbocza, skałki, kamienie, lasy w miejscach zacienionych, pokrytych mchem, na podłożu kwaśnym, jeśli na wapieniach to na grubej warstwie humusu.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:

Gatunek wyróżniający (D.) dla:

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

zmienność

W ramach szeroko ujętej Polypodium vulgaris L. s.l. wyróżnia się drobniejsze taksony. Z nich na terenie Polski stwierdzono trzy. Różnią się one ploidalnością i dość niepewnie rozróżnia się je po cechach mikroskopowych. Pewne rozróżnienie wymaga badań cytologicznych — określenia liczby chromosomów lub określenia zawartości DNA w jądrze komórkowym.

w kluczu:⇈Polypodium interjectum Polypodium ×mantoniae s.str.⇊

⇑ kl 3459 "liście oddalone, wyrastają w dwóch rzędach z wydłużonego kłącza (Polypodiaceae)" w "Pteridophyta (paprocie)"

nazwa pozycji klucza *alternatywy dla tej pozycji · do pozycji w szablonie klucza: (z) · powrót z szablonu klucza: (p)

		najczęściej spotykany gatunek rodzaju; diploidalny 2n=148 stwierdzona tylko na jednym stanowisku w Górach Kaczawskich; gatunek triploidalny 2n=222 mieszaniec dwóch powyższych o 2n=5x=185; dość często notowany XL liście paprotki zwyczajnej (Polypodium vulgare s.str.) i paprotki przejściowej (Polypodium interjectum) ▶ Polypodium vulgare s.str.* L. (paprotka zwyczajna (s.str.)) rodzimy takson flory Polski (brak w czekliście) ^[491]

		stwierdzona tylko na jednym stanowisku w Górach Kaczawskich; gatunek triploidalny 2n=222 najczęściej spotykany gatunek rodzaju; diploidalny 2n=148 mieszaniec dwóch powyższych o 2n=5x=185; dość często notowany XL liście i zarodnie paprotki zwyczajnej (Polypodium vulgare s.str.) i paprotki przejściowej (Polypodium interjectum) ▶ Polypodium interjectum* Shivas (paprotka pośrednia) paprotka przejściowa · rodzimy takson flory Polski ^[491] Gatunek ciepłolubny i zasadolubny, o zasięgu subatlantycko-submediterrańskim.

		mieszaniec dwóch powyższych o 2n=5x=185; dość często notowany najczęściej spotykany gatunek rodzaju; diploidalny 2n=148 stwierdzona tylko na jednym stanowisku w Górach Kaczawskich; gatunek triploidalny 2n=222 XL ▶ Polypodium ×mantoniae* Rothm. (paprotka mieszańcowa) syn. Polypodium interjectum × vulgare · Polypodium interjectum × vulgare · rodzimy takson flory Polski ^[491] Nieco bardziej mrozoodporny niż paprotki przejściowej (Polypodium interjectum), toleruje też kwaśniejsze i bardziej suche stanowiska.

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Polypodium vulgare (paprotka zwyczajna (s.l.))

⇈ 🌱

Rodzima paproć z pełzającymi, rozgałęzionymi kłączami do 30 cm długości. Występuje dość pospolicie w całej Euroazji, do nizin po piętro alpejskie, w wilgotnych lasach, na kwaśnym podłożu, także na warstwie próchnicy na butwiejących kłodach itp.

space

wymagania i uprawa

⇈ 🌸

🔆 miejsce: ⛅ półcieniste • ☁ cieniste • ↭ ekspansywna

💧 woda: gleba dostatecznie wilgotna

☷ gleba: przeciętna ogrodowa • próchniczna • wymaga kwaśnej (niskie pH)

❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 5

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — cień • woda — gleba sucha lub gleba przeciętnie wilgotna • próchnica — gleba mineralna, uboga w humus lub gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce umiarkowanie zimne lub miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba inicjalna - skały i szczeliny skalne lub gleba kamienista, żwirowa lub gleba lekka, piaszczysta • żyzność — podłoże ubogie lub podłoże umiarkowanie żyzne

⇈ 🌱 🌸

odmiany uprawne (#7) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

Bifido Multifidum

Bifidomultifidum

Cornubiense

◑	bez odmiany
○	‘Bifido Multifidum’
	‘Bifido-cristatum’ — listki dwudzielne, tworzące wachlarzowate grzebienie
	‘Bifidomultifidum’
	‘Cornubiense’ — dawna odmiana, silnie rosnąca; liście 3-krotnie pierzastodzielne
	‘Longicaudatum’ — blaszki "strzałkowate", wąskotrójkątne z krótkimi listkami, silnie zmniejszającymi się ku górze liścia
▫	‘Whitley Giant’ — 40 cm

symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

Polypodium vulgare L. s.l. [🔉 * wul·ga·re]