Bylina o liściach unoszących się na powierzchni wody i z pełzającym w dnie kłączem 6 – 8 (12) cm grubym.
Szypuła kwiatu 8 – 11 mm średnicy, z dwoma okręgami wiązek przewodzących.
Kwiaty 4 – 6 cm średnicy, o silnym zapachu.
Działek kielicha pięć, tępo zakończone, żółte lub żółtozielone.
Płatków 14 – 18, ponad 7 mm długości; żółtobrązowe z nektarnikiem.
Owoce dojrzewają ponad powierzchnią wody, z zachowanymi zielonymi działkami; dopiero dojrzałe zanurzają się i rozpadają na owocolistki, te w śluzowatej otoczce wraz z nasionem unoszą się na powierzchni wody.
Owoc 25 – 45 mm średnicy, prosty.Nasiona 4 – 5 mm długości.
Kwitnienie czerwiec – sierpień(wrzesień).
występowanie
Do roku 2014 podlegał ochronie częściowej. Obecnie nie jest chroniony.
Wody stojące i wolno płynące. Szerokie spektrum ekologiczne, od wód eutroficznych do oligotroficznych a nawet dystroficznych; na głębokości 50 – 200 cm; na głębokich także formy zanurzone.
Rodzima bylina wodna, zakorzeniająca się w dnie, grubymi, długimi, pełzającymi kłączami; o dużych elipsowatych liściach z sercowatą nasadą pływających po tafli wodny i czasem z liśćmi zanurzonymi, pomarszczonymi sałatowato. Bardzo silnie rosnąca, ekspansywna.
Do średnich i większych oczek wodnych lub naturalistycznych większych zbiorników ogrodowych lub parkowych. Jest żywotniejszy i nie wymaga specjalnych zabiegów jak "bardziej szlachetne" analogi — grzybienie (Nymphaea), z którymi nie jest zalecane łączenie bo konkurują o te same zasoby i nie pasują do siebie.
Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — pełne słońce • woda — gleba mokra lub roślina wodna • odczyn — gleba słabo kwaśna lub gleba o obojętnym pH lub gleba zasadowa, z wapniem • ciepło — miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba lekka, piaszczysta lub gleba średnio zwięzła lub gleba ciężka, gliniasta • próchnica — gleba mineralna, uboga w humus lub gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • żyzność — podłoże umiarkowanie żyzne lub podłoże żyzne
Sadzi się na głębokości przynajmniej 70 cm, do 2 m.
Pielęgnacja ogranicza się do usuwania żółknących i zamierających liści (najlepiej z wycięciem przynależnej części pędu) oraz przekwitłych pędów kwiatowych.
Nuphar pumila · grążel drobny