Chelidonium majus L. [🔉 che·li·do·ni·um]

Bylina, 30-90(100)cm wysokości, pędy rozgałęzione, miękko, odstająco owłosione. Roślina z pomarańczowym sokiem mlecznym.

Torebka silnie wydłużona 2-5cm długości i 2-3mm szerokości, jednokomorowa, wielonasienna, otwierająca się od dołu dwoma klapami, przypominająca strąk. Nasiona czarne, ok. 1.5mm długości, z dużym białym ciałem mrówczym.

Pospolita roślina ruderalna, okolice domostw, zarośla, przydroża; w miejscach częściowo zacienionych, żyznych, bogatych w próchnicę i azot.

W medycynie ma zastosowanie Chelidonii herba (ziele glistnika) — wysuszone, całe lub pocięte ulistnione pędy nadziemne zebrane w okresie kwitnienia, szybko suszone w temperaturze do 60°C. Zbiera się ze stanowisk naturalnych. W europejskiej i polskiej farmakopei nie figuruje korzeń, ale w niektórych krajach to on jest surowcem (Chelidonii radix), z racji wyższej zawartości alkaloidów. Substancjami czynnymi są alkaloidy izocholinowe o złożonym działaniu, głównie rozkurczającym mięśnie gładkie i przeciwbólowym. Są to substancje o silnym działaniu, drażniące skórę i błony śluzowe, niebezpieczne. W lecznictwie ludowym sok mleczny używany był do usuwania kurzajek i brodawek.

Niedojrzałe owoce, korzenie i pozostałe części trujące. Zatrucia przypadkowe, zwykle w wyniku spożycia soku mlecznego zawartego we wszystkich częściach rośliny lub stosowania źle przygotowanych preparatów ziołowych. Wywołuje zaburzenia ze strony układu pokarmowego, układu krążenia i ośrodkowego układu nerwowego.