Prunus spinosa (śliwa tarnina)
gałązka z owocami
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
liście, widok od spodu
Prunus spinosa
owoce
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
pokrój
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
liście
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
gałązka
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
kora drzewa o średnicy ok. 15 cm

opis

cechy diagnostyczne w kluczu:Prunus s.str. (śliwa (s.str.))kl 1775
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
kwiaty
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
ciernie, owoce
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
gałązka
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
liście, widok od spodu
Niewysokie krzewy 1-2 (3) m wysokości, rzadziej niskie drzewa (do 4 m wysokości), bogato rozgałęzione, wokół krzewu z licznymi pędami (odroślami korzeniowymi) odbijającymi z pączków przybyszowych powstałych na płytko i daleko rozchodzących się korzeniach.
Gałązki zwykle silnie ociernione, rzadziej słabo lub wcale. Młode pędy krótko, kutnerowato owłosione, z czasem w łysiejące, sztywne, jednoroczne brązowe do czerwonobrązowych, starsze szarobrązowe, ciemnobrązowe. Pędy końcowego rzędu ± prostopadle odstające, skrócone, zakończone silnym cierniem.

Pączki małe, kuliste lub jajowate, po 1-3 (4), z łuskami brązowymi do czerwonobrązowych, rzadko owłosionymi, brzegiem orzęsionymi.

Blaszki liściowe o dużej rozpiętości kształtów — odwrotniejajowate, szerokojajowate, eliptyczne, do szerokoeliptycznych, rzadko lancetowate, (15) 20-40 (50) mm długości i (7) 10-20 mm szerokości; zakończone tępo lub szpiczasto; nasada klinowato zwężona; brzeg pojedynczo lub podwójnie ostro piłkowanoząbkowany; ciemnozielone do szarozielonych; górna powierzchnia naga lub rzadko owłosiona; spód początkowo gęsto owłosiony, potem łysiejący za wyjątkiem nerwów. Ogonek liściowy 2-10 mm długości, owłosiony lub nagi. Przylistki równowąskie, ± 5 mm długości, brzegiem piłkowanoząbkowane z gruczołkami, owłosione, nietrwałe.

Kwiaty pojedynczo lub pęczkach po 2(-5), do 20 mm średnicy, liczniej na końcowych odcinkach młodych pędów. Szypułki kwiatów krótkie, 5-8 mm długości, nagie lub owłosione, sztywne, wzniesione.

Działki trójkątniejajowate ± 2 mm długości, nagie lub ogruczolone, nie odgięte, na brzegu orzęsione.

Płatki korony jajowate do podługowatojajowatych, 6-8 (9) mm długości, czysto białe, z krótkim paznokciem.

Owoc pestkowy, kulisty (8) 10-15 mm średnicy, zwykle silnie (rzadko słabo) owoszczony, niebieskoczarny, ciemnoniebieskofioletowy, w smaku dławiąco cierpki (rzadko słodki), miąższ zielonawy, dość zwarty; pestka ± kulista, z ostrym wierzchołkiem i zaokrągloną lub szpiczastą podstawą, 7-10 mm średnicy, drobno brodawkowana z podłużnymi żeberkami, jasnobrązowa do żółtawobrązowej, zwykle silnie zrośnięta z miąższem; szypułka owocu tak jak i kwiatu krótka, sztywna, wzniesiona.

Kwitnienie wcześnie wiosną, przed rozwojem liści, w (marcu)kwietniu(maju). Owoce dojrzewają późno, w październiku-listopadzie.

zmienność

Gatunek zmienny pod względem owłosienia, wielkości i kształtu liści. Owoce różnią się stopniem owoszczenia i smakiem; pestki różnią się kształtem. Zmienność dotyczy też wielkości kwiatów.

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
wystepowanie - Prunus spinosa (śliwa tarnina)
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
kwitnący krzew tarniny
Prunus spinosa (śliwa tarnina)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Prunus spinosa (śliwa tarnina)
Gatunek pospolity za wyjątkiem północnej części Polski, gdzie nieczęsty i za wyjątkiem wyższych położeń górskich.

Krzaczaste, słoneczne okrajki lasów, miedze, krzaczaste zarośla śródpolne, skraje dróg, zarasta nieużytkowane przez dłuższy czas lub słabo eksploatowane użytki zielone, tereny zruderalizowane. Tworzy takie monogatunkowe zarośla.

Owoce są jadalne; mniej dławiąco-cierpkie stają się po silniejszych przymrozkach.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
space_elw

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

Cerasus fruticosa Pall.
wiśnia karłowata

wisienka stepowa · Cerasus fruticosa (Pall.) Woronow · Prunus fruticosa Pall. · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] · ochrona częściowa (2.238) · Czerwonej Lista 2016[311] — VU – narażony · Czerwona Księga — VU – narażony[169.14]
Cerasus fruticosa (wiśnia karłowata)
Cerasus fruticosa
wystepowanie - Cerasus fruticosa (wiśnia karłowata)
Cerasus fruticosa (wiśnia karłowata)
porównanie: śliwa tarnina (Prunus spinosa) (z lewej) — brak połysku, wyraźnie zaostrzone liście, nieco większe, wyraźne zagłębione unerwienie; i wiśnia karłowata (Cerasus fruticosa) (z prawej) — połyskujace liście, lekko zaostrzone, mniejsze; w Polsce taksony te mieszają się i występują formy pośrednie
Podobna (gdy nie ma kwiatów ani owoców) do tarniny (Prunus spinosa) — cechy różnicujące po liściach są podane na fotografii obok.

wybrane okazy · selected collections

#5
02 04 21 - 1
leg. Marek Snowarski
/dolina Bystrzycy, okolice Wrocławia/
#9
10 10 06 - 4
leg. Marek Snowarski
/Maniów, Bieszczady/
#10
js.050324-1
leg. Jacek Soboń
/okolice Wlenia, Pogórze Kaczawskie/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Prunus spinosa (śliwa tarnina)
🌱
Krajowy krzew, odporny na trudne warunki wodne, można używać do tworzenia trwałych żywopłotów formowanych (1-2 m wysokości) i nieformowanych (tej samej wysokości) o silnie wyrażonym charakterze obronnym; z uwagi na ciernie tworzą mur nie do przebycia. W okresie przedwiosennym, gdy krzewy kwitną jeszcze przed rozwojem liści, taki żywopłot jest niezwykle ozdobny. W okresie jesienno-wczesnozimowym ozdobę stanowią granatowe owoce. Są one jadalne, choć dla amatorów z uwagi na znaczną cierpkość.
krzewy liściaste • "kolczaste/kłujące" • liście sezonowe
trwały • 🌺 ozdobne kwiaty • ozdobne owoce • roślina lecznicza
wysokość: 1 – 2 (4) m

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ⛅ półcieniste • ↭ ekspansywny
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • gleba dostatecznie wilgotna • znosi suszę • gleba stale wilgotna do podmokłej
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 5a

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — umiarkowane słońce • woda — gleba sucha lub gleba przeciętnie wilgotna • próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe lub miejsce wybitnie ciepłe • zwięzłość — gleba średnio zwięzła • żyzność — podłoże żyzne

🌱 🌸

odmiany uprawne (#2) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany
‘Merzig’ — owoce duże, jadalne
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji