| |||||||||
| |||||||||
cechy charakterystyczne
Młode gałązki i pąki zielone. Wąsy czepne z 3 – 5-rozgałęzieniami, ich końce bez przylg lub z bardzo słabo rozwiniętymi.
Liście dłoniasto złożone, 5-listkowe; obustronnie ±błyszczące; listki grubo piłkowane; jesienią przebarwiają się karminowoczerwono.
Kwiaty w dwudzielnych wierzchotkach w kątach liści. Owoce ciemnoniebieskie, silnie owoszczone, ok. 8 mm średnicy, z 3 – 4 nasionami.
Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.
- zadomowiony, inwazyjny regionalnie; kenofit; pochodzenie: Ameryka Północna (południowy-zachód, część środkowa, północny-wschód) [czas przybycia na teren Polski: 1806r. (introdukcja), 1884r.]
Kategoria inwazyjności II (średnia) 12pkt.: gatunek przynajmniej w niektórych regionach o ujawnionej zdolność inwazyjnej przez zwiększanie zajmowanej powierzchni lub liczby stanowisk
- zagrożenia: ekologiczne (bardzo istotne)
- zasięg regionalny (występuje w dwóch i większej liczbie regionów lub województw)
- populacje: występują na przeważającym obszarze Polski, jest wiele rozproszonych stanowisk o umiarkowanej liczbie osobników lub duża liczba stanowisk o charakterze większych skupień; stopniowo zajmuje nowe stanowiska
- kolonizuje siedliska/zbiorowiska: głównie antropogeniczne ale z możliwością wejścia w częściowo przeobrażone lub o charakterze naturalnym
- wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym
- główne typy siedlisk będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, do których wnika:
· 6430 — ziołorośla górskie (All. Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (O. Convolvuletalia sepium)
Zagrożenie dla różnorodności biologicznej w przypadku zadomowienia na obszarach cennych przyrodniczo:
- gdzie stwarza zagrożenie: Lasy i mezofilne zarośla oraz obszary chronione.
- powód uprawy: Pnącze ozdobne, stosowane do pokrywania bardzo wysokich i rozległych obiektów (np. ściany budynków), tworzy gęstą masę liści, efektownie, czerwono, przebarwiających się jesienią. Mrozoodporne, wytrzymałe na suszę i zanieczyszczenie powietrza.
- przypadki spontanicznego rozprzestrzeniania się: Co najmniej od kilkudziesięciu lat, przynajmniej w zachodniej i środkowej Polsce.
- zalecenia: Wyłączenie z uprawy na terenach leśnych i ograniczenie stosowania na terenach do nich przylegających.
właściwości i zastosowanie
wymagania i uprawa
Rozmnażany głównie przez sadzonki zdrewniałe. Tnie się w grudniu na 3 oczka; sadzić głęboko; łatwo ukorzeniają się. Na kwaterze pnączy prowadzi się w rozstawie 20 × 80 cm; w pierwszym roku skraca się pęd do 30 cm; w drugim przycina się krótko nad ziemią aby uzyskać silną, rozkrzewioną sadzonkę.