Chamomilla recutita (L.) Rauschert [🔉 cha·mo·mil·la]

Roślina jednoroczna jara lub ozima, o charakterystycznym, aromatycznym, przyjemnym, zapachu.

Liście siedzące, 3-7 cm długości, w zarysie eliptyczne lub wąsko odwrotniejajowate, 2-3×-pierzastosieczne — rozcięte na oddalone od siebie, wąskie (0.3-0.5(0.7) mm szerokości), równowąskie lub nitkowate, zaostrzone łatki.

Kwiaty języczkowe białe, umieszczone na brzegu koszyczka zwykle w liczbie 15 sztuk (9-12-15), żeńskie, długość języczka 6-9 mm długości, wkrótce po rozkwitnięciu wywinięte do dołu — ±równolegle do szypułki koszyczka. Kwiaty wnętrza koszyczka żółte, rurkowe, obupłciowe, 5-ząbkowe. Bardzo rzadko zdarzają się egzemplarze bez lub z silnie zredukowanymi kwiatami języczkowymi.

Kwitnienie od maja do września.

Roślina jednoroczna. Pospolicie na całym niżu, na pogórzu i w górach rzadziej.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:

Roślina jest pozbawiona charakterystycznego, aromatycznego, zapachu, roztarte ziele praktycznie bez zapachu.

Niełupki po stronie wewnętrznej (brzusznej, przy osi koszyczka) z trzema grubymi żebrami, po zewnętrznej gładkie z dwoma smugami żywicznymi a na górze z dwoma plamami — gruczołkami żywicznymi; prawie proste, o powierzchni przyczepu prostopadłej do osi niełupki; około 2 mm długości.

W ziołolecznictwie mają zastosowanie:

• Matricariae flos (kwiaty rumianku), dawniej pod nazwami Chamomillae anthodium lub Chamomillae flos — wysuszone koszyczki kwiatowe tego gatunku
• Matricariae aetheroleum (olejek eteryczny rumiankowy) — niebieski olejek eteryczny otrzymywany przez destylację z parą wodną świeżych lub wysuszonych koszyczków albo kwitnących szczytów pędów tego gatunku
• Matricariae extractum fluidum (wyciąg płynny z rumianku) otrzymywany z kwiatów tego gatunku

Zbiera się ze stanu dzikiego i z upraw.
Wykazuje silniejsze działanie przeciwzapalne niż rumian rzymski (Anthemis nobilis); poza tym ma działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie, poprawiające trawienie, wiatropędne. Matricariae flos wchodzi w skład: Species ad gargarisma (zioła do płukania gardła), Species antipyreticae (zioła przeciwgorączkowe) i Species sedativae (zioła uspokajające).