W Polsce występuję cztery rodzime gatunki irysów (pokazane obok).

Ponadto liczne gatunki obcego pochodzenia, a przede wszystkim odmiany mieszańcowe, są chętnie uprawianymi kłączowymi bylinami ozdobnymi.

objaśnienie skrótów
nazwa pozycji klucza *alternatywy dla tej pozycji · do pozycji w szablonie klucza: (z) · powrót z szablonu klucza: (p)
byliny cebulowe; liście nie mieczowate (nie jednakopowierzchniowe, z obu stron różne)
(z) *byliny kłączowe; liście mieczowate (jednakopowierzchniowe)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
byliny kłączowe; liście mieczowate (jednakopowierzchniowe)
(z) *byliny cebulowe; liście nie mieczowate (nie jednakopowierzchniowe, z obu stron różne)
zewnętrzne listki okwiatu "bez bródki"
(z) *zewnętrzne listki okwiatu z bródą
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
Iris pseudacorus (kosaciec żółty)
XL
Iris pseudacorus (kosaciec żółty)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiatów 4-12.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Iris pseudacorus L. (kosaciec żółty)
wystepowanie - Iris pseudacorus (kosaciec żółty)
syn. Iris pseudoacorus L. orth. var. · rodzimy takson flory Polski [491]
  Brzegi wód, moczary, olsy.
okwiat niebieski lub fioletowy
(z) *okwiat żółty
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiatów zwykle 1-3(-5).
łodyga silnie spłaszczona, z ostrymi oskrzydlonymi kantami
(z) *łodyga prawie obła
Iris graminea
Iris graminea
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście trawiaste, odziomkowe przewyższają kwiatostan, 35-100 cm wysokości i 0.5-1.5 cm szerokości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Iris graminea L. (kosaciec trawolistny)
takson wymarły na terenie Polski [491]
  Uprawiany; dawniej dziko koło Cieszyna.
Iris sibirica (kosaciec syberyjski)
Iris sibirica (kosaciec syberyjski)
Iris sibirica (kosaciec syberyjski)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście odziomkowe długości kwiatostanu lub krótsze, 25-80 cm długości i 2-6 (10) mm szerokości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Wilgotne łąki, zarośla i dąbrowy; uprawiany, także w odmianach — hort..
zewnętrzne listki okwiatu z bródą
(z) *zewnętrzne listki okwiatu "bez bródki"
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
łodyga 1-2-kwiatowa, do 10 cm długości
(z) *łodyga 2-6-kwiatowa, ponad 10 cm długości
Iris pumila (kosaciec niski)
Iris pumila (kosaciec niski)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście 5-15 cm długości, szydlasto zakończone.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Iris pumila L. (kosaciec niski)
irys niski · takson uprawiany [491]
  Rzadko uprawiany. Dał początek niektórym, wczesnym i niskim mieszańcom ogrodowym — xbarbata.
łodyga 2-6-kwiatowa, ponad 10 cm długości
(z) *łodyga 1-2-kwiatowa, do 10 cm długości
podsadki w czasie kwitnienia zielone
(z) *podsadki w górnej połowie suchobłoniaste
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Łodygi ± tak długie jak liście lub nieco krótsze.
Iris aphylla (kosaciec bezlistny)
Iris aphylla
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Dolne podsadki na brzegu i na szczycie z wąskim suchobłoniastym obrzeżeniem.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Suche murawy i skały.
kwiaty różnobarwne, zewnętrzne listki okwiatu żółte do żółtobiałych i fioletowo lub czerwonobrązowo żyłkowane, wewnętrzne listki okwiatu czysto żółte
(z) *kwiaty niebieskofioletowe, listki okwiatu z ciemniejszym żyłkowaniem lub białawymi pręgami
Iris variegata (kosaciec pstry)
Iris variegata (kosaciec pstry)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Podsadki całe liściaste, zielone.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Iris variegata L. (kosaciec pstry)
takson uprawiany, nie ujęty w czekliście [491]
  Dawniej uprawiany i dziczejący (jeden z przodków niektórych odmian współczesnych barbata hort).
podsadki w górnej połowie suchobłoniaste
(z) *podsadki w czasie kwitnienia zielone
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Listki okwiatu fioletowe, w nasadzie żółtawe lub białawe, z żółtymi lub białawymi bródkami.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Uprawiane byliny ozdobne, dziczejące lub trwające w miejscu dawnej uprawy.
nitki pręcików długości pylników
(z) *nitki pręcików około o 1/2 dłuższe od pręcików
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Zewnętrzne listki okwiatu niebieskie, niebieskofioletowe lub białe, jedynie w nasadzie szeroko ciemno żyłkowane, z bródką biała w nasadzie listka żółtawą.
▶ Iris ×germanica L. (kosaciec bródkowy)
irys bródkowy · kosaciec niemiecki · syn. Iris ×trojana A. Kern. ex Stapf · Iris ×squalens L. · Iris ×sambucina L. · Iris pallida × variegata · takson uprawiany [491]
  Od dawna uprawiany, niekiedy zdziczały, obecnie zastąpiony przez swoje?, często złożone, mieszańce — barbata.
nitki pręcików około o 1/2 dłuższe od pręcików
(z) *nitki pręcików długości pylników
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Zewnętrze listki okwiatu jasnofioletowe z wyraźnym brązowofioletowym żyłkowaniem, bródka jasnożółta.
▶ Iris ×germanica L. (kosaciec bródkowy)
irys bródkowy · kosaciec niemiecki · syn. Iris ×trojana A. Kern. ex Stapf · Iris ×squalens L. · Iris ×sambucina L. · Iris pallida × variegata · takson uprawiany [491]
  Dawniej uprawiany Iris ×sambucina L. Tu traktowany jako forma kosaćca bródkowego (Iris ×germanica).
po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji