cechy charakterystyczne
Bylina; korzeń bulwiasto zgrubiały.
Kwiatostan rozgałęziony.
Hełmy wydłużone 1.6-2.3× wyższe niż szersze. Płatki na zewnątrz gruczołowato owłosione.
Słupki najczęściej trzy, całe gruczołowato owłosione.
Kwitnienie (lipiec)sierpień-wrzesień.
W Polsce dwa podgatunki:
Aconitum lasiocarpum ssp. kotulae
tojad wschodniokarpacki Kotuli
Aconitum variegatum ssp. kotulae · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] · ochrona ścisła (1.223)
Aconitum variegatum ssp. kotulae
Podgatunek podgórski tojad wschodniokarpacki Kotuli (Aconitum lasiocarpum ssp. kotulae) — szypułki kwiatowe nagie (na Podolu) lub powyżej podkwiatków gruczołowato owłosione a poniżej skąpo gruczołowato owłosione (Karpaty Wschodnie) i/lub zakrzywione i powyginane, niegruczołowato owłosione (Karpaty Zachodnie); hełmy na zewnątrz gruczołowato owłosione.
Aconitum lasiocarpum ssp. lasiocarpum
tojad wschodniokarpacki typowy
takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] · ochrona ścisła (1.223)
Podgatunek górski tojad wschodniokarpacki typowy (Aconitum lasiocarpum ssp. lasiocarpum) — szypułki powyżej i poniżej przykwiatków ±gęsto gruczołowato owłosione; płatki na zewnątrz gęsto gruczołowato owłosione.
występowanie
Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
Gatunek podlega ochronie ścisłej
(poz. 1.223 wg aktualnego rozporządzenia).
Do ustawowej ochrony został włączony w 1983 roku.
Na pogórzu i w górach na siedliskach związanych z potokami, w olszynach Ass. Alnetum incanae i ziołoroślach związku All. Adenostylion alliariae, rzadko na wilgotnych łąkach związku All. Calthion palustris.
Status czerwonej księgi 2014r.[169.14]: VU – narażony
Statusy czerwonej listy 2016r.[311]: VU – narażony.
Na liście z 2006r. takson miał status — V – narażony na wymarcie
Wymieniony w Konwencji Berneńskiej.
Na liście z 2006r. takson miał status — V – narażony na wymarcie
Wymieniony w Konwencji Berneńskiej.
Podstawy przyznania kategorii zagrożenia:
C. populacja niewielka z trendem spadkowym, liczba osobników generatywnych <10000.
C2. obserwowany, szacowany, spodziewany lub wydedukowany jest trend spadkowy i:
a)(i) liczba osobników generatywnych w każdej subpopulacji ≤1000.