Verbascum phlomoides (dziewanna kutnerowata)

Rchb. Ic. fl. Germ. XX T.1641 f.20 dziewanna kutnerowata (Verbascum phlomoides)

opis

cechy diagnostyczne w kluczu:

⇑ kl 170 "dłuższe ogonki liściowe" w "Verbascum (dziewanna)"

Cała roślina gęsto, kutnerowato owłosiona, z włoskami gwiazdkowatymi. Pęd kwiatostanowy zwykle pojedynczy z pęczkami kwiatów. Rośliny zwykle nieduże, 80-150 cm wysokości.

Liście odziomkowe wyraźnie ogonkowe, z nasadą klinowatą lub zaokrągloną, blaszka w dole niewyraźnie karbowana. Środkowe i górne liście nie zbiegające po łodydze lub krótko i niewyraźnie zbiegające (ale nie aż do niższego liścia).

Szypułki kwiatowe w czasie kwitnienie ± tak długie jak kielich.

Korona ± płaska, dość duża, (20) 30-40 (55) mm średnicy. Nitki 3 górnych (krótszych pręcików) biało owłosione, dwóch dłuższych pręcików prawie nagie. Znamię słupka wydłużone, zbiegające dwustronnie po szyjce słupka.

Pylniki dwóch dłuższych pręcików duże, mają 3.5-5 mm długości, wyraźnie zbiegają po nitce pylnika, nitka pylnika przy tym krótka, stanowi tylko 0.5-2× długości pylnika.

występowanie

rodzimy takson flory Polski ^[491]

wystepowanie - Verbascum phlomoides (dziewanna kutnerowata)

ekologiczne liczby wskaźnikowe Verbascum phlomoides (dziewanna kutnerowata)

Częsta, na północy Polski rzadko. Miejsca ruderalne, nieużytki, przydroża.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

wybrane okazy · selected collections ⇈

#15

and.090628-3
leg. Anna Nowak-Dańda
/Górecko Kościelne, Roztocze/

and.040705-1
leg. Anna Nowak-Dańda
/nieużytki w pd.-zach. części Krakowa/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Verbascum phlomoides (dziewanna kutnerowata)

⇈ 🌱

W medycynie stosuje się Verbasci flos (kwiat dziewanny) — wysuszony kwiat, złożony tylko z korony i pręcikowia dziewanny drobnokwiatowej (Verbascum thapsus), dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum) i dziewanny kutnerowatej (Verbascum phlomoides). Substancje śluzowe mają działanie osłonowe i wykrztuśne.

roślina lecznicza

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie

Verbascum phlomoides L. [🔉 *o·i·des] • (pl) dziewanna kutnerowata

-form-(is,is,e); -oid-e-(us,a,um); -morphus (suff.) — przyrostki nadające znaczenie -postaciowy, -kształtny;
· końcówka -form- (lat. forma - kształt, postać), a dla wyrazów z greki końcówka -oid- (gr. eidos ειδος - rodzaj, postać), dodawana do rdzenia rzeczowników tworzy przymiotnik oznaczający "posiadanie podobnej formy, kształtu, wyglądu, charakteru" np. fili‑form-is (nitkowaty), pyri-form-is (gruszowaty), disc-oid-eus (dyskowaty);
· tego rodzaju znaczenie daje też grecki przyrostek -morf- z gr. μορφη (wygląd, kształt, postać)
· daje ten sam efekt słowotwórczy co człon ‑at‑, np. pectin-at-us, czasem obie cząstki słowotwórcze są łączone w jednym wyrazie, np. pectin‑at‑i‑form-is (grzebieniasty, grzebieniokształtny); to samo lub podobne znaczenie przymiotników uzyskuje się końcówkami -(al/ar/os/at/ic)-
· np. jajowaty - ovatus = ovalis = oviformis = ovoideus

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈