atlas-roslin.pl

Lycopus europaeus L. [🔉 ly·ko·pus e͡ł·ro·pe·us]

karbieniec pospolity
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
pokrój
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
liście łodygowe
Lycopus europaeus
kwitnący pęd
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
brzeg liścia i górna powierzchnia w zbliżeniu
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)

opis

cechy diagnostyczne w kluczu:Lamiaceae (jasnotowate)kl 2291
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
3D
nibyokółek
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
Bylina o pełzającym kłączu i z cienkimi, długimi, białawymi rozłogami (ok. 1 mm średnicy) wyrastającymi z kłącza i podstawy łodygi.

space

Liście krótkoogonkowe, blaszka liściowa w zarysie eliptyczna, lancetowata, podługowatojajowata do szerokojajowatej; zaostrzona do tępej, naga lub spodem i na żyłkach rzadko owłosiona, rzadko kiedy górna powierzchnia krótko, rzadko owłosiona lub z dłuższym i gęstszym owłosieniem (ekotypy); górna powierzchnia ciemnozielona, spodnia jaśniejsza. Blaszka liściowa dolnych liści, zaschniętych podczas owocowania, pierzastodzielna lub pierzastosieczna. Dolne liście łodygowe (3)6-12 cm długości i 2.5-3.5(5) cm szerokości, bliżej nasady blaszka pierzastodzielna lub pierzastosieczna z odcinkami odstającymi prostopadle do osi liścia lub mniej lub bardziej wygiętymi ku jego nasadzie; w górnej części blaszka jest jedynie płytko wcinana do grubo piłkowanoząbkowanej. Idąc w górę łodygi liście są słabiej podzielone, niekiedy tylko grubo ząbkowane.

space

Kwiaty mogą być obupłciowe, z wyglądu obupłciowe ale funkcjonalnie żeńskie lub żeńskie o zredukowanych pręcikach. Zdarzają się egzemplarze tylko z żeńskimi kwiatami są one wtedy większe i silniejsze niż egzemplarze obupłciowe.

space

Korona ok. 4 mm długości, podzielona na 4 ± równe płatki (górny odpowiada wardze górnej, pozostałe trzy łatkom wargi dolnej, środkowa nieco szersza), białe z karminowoczerwonymi plamkami, odgięte ku nasadzie, na szczycie czasem nieco wykrojone.

Pręciki dwa, w kwiatach funkcjonalnie żeńskich krótsze od korony, w obupłciowych dłuższe od korony; pozostałe dwa (tyle) pręciki zredukowane do drobnych nitkowatych prątniczków lub brak. Szyjka słupka długa, znamię rozdwojone o tylnej łatce nieco krótszej.

space

space

zmienność

W Polsce występuje typowy podgatunek ssp. europaeus tworzący szereg form lub ekotypów różniących się przede wszystkim wielkością i stopniem podzielenia blaszki liściowej i niekiedy silniejszym owłosieniem liści i łodygi.

space

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
wystepowanie - Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
Pospolity na niżu i pogórzu. W górach rzadko spotykany.

space

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
space_elw
Gatunek wyróżniający (D.) dla:
space_elw
Istotny diagnostycznie gatunek wspólny dla:
space_elw
Stałość w zdjęciach fitosocjologicznych dla wybranych syntaksonów[7]:
space_elw

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

Lycopus exaltatus L.f.
karbieniec wyniosły

takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491]
Lycopus exaltatus (karbieniec wyniosły)
XL
Lycopus exaltatus
Gatunek ze wschodu i południa Europy. U nas podawany z okolic Chełma.

space

wybrane okazy · selected collections

#11 #6 3D
11 07 24 - 6
leg. Marek Snowarski
/Kościerzyna Wybudowanie/
#6
jmak.07_11a4
leg. Jarosław Makowski
/Sigmaringen, Niemcy/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
🌱
W medycynie stosuje się Lycopi herba (ziele karbieńca) (jest podane w europejskiej farmakopei).

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Lycopus europaeus L. [🔉 ly·ko·pus e͡ł·ro·pe·us](pl) karbieniec pospolity
e͡uropa͡eus, -a, -um (lat., adj.) — europejski (pochodzący z kontynentu Europa)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Slavík, B., 2000 — Květena České Republiky 6 [71.6]
  • Flora Polska. Rośliny naczyniowe ... Tom XI (zrosłopłatkowe cz. 2), 1967 — Euphrasia. Orobanchaceae. Lentibulariaceae. Verbenaceae. Labiatae. [16.11]
  • Rothmaler W., 2005 — Exkursionsflora von Deutschland, Band 4. Gefäßpflanzen: Kritischer Band. [40]
  • Szafer, Wł., Kulczyński, St., Pawłowski, B., 1988 — Rośliny polskie, cz. I i II. [3]
  • Haeupler, H., Muer, T., 2000 — Bildatlas der Farn- und Blütenpflanzen Deutshlands. [9]
  • Rothmaler W., 1995 — Exkursionsflora von Deutschland, Band 3. Gefäßpflanzen: Atlasband. [11]
  • Rutkowski L., 1998 — Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. [15]
  • Fedorov R.V., 1978 — Flora Partis Europaeae URSS. T.3 [86.3]
  • Schischkin B.K., 1954 — Flora URSS. T.21 [85.21]
  • Tutin T.G. et al., 1972 — Flora Europaea. Volume 3. Diapensiaceae to Myoporaceae [150.3]
  • European Pharmacopoeia, 2018 — 9 i suplementy [341]
  • Kołodziej, B. red., 2010 — Uprawa ziół. Poradnik dla plantatorów [403]
  • Cullen J., Knees S.G., Cubey, H.S., 2011 — The European Garden Flora Flowering Plants Vol. V [448]
  • Mirek Z. et al., 2020 — Vascular plants of Poland. An annotated checklist. Rośliny naczyniowe Polski. Adnotowany wykaz gatunków. [491]
  • Zając, A., Zając, M. (Eds.), 2001 — Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. - Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland. [25]
  • Matuszkiewicz W., 2001 — Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. [14]
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji