gatunki w większości rosnące na niżu Polski i ujęte w kluczu poniżej
Klucz do gatunków (przeważnie) niżu Polski, zasadniczo za /Rutkowski L., 2005 [15.2]/, z niejakimi rozszerzeniami i modyfikacjami.
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
▶ Alchemilla fissa (przywrotnik rozcięty) 
syn. Alchemilla pyrenaica · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] Roślina wysokogórska. Karkonosze. | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rośliny silne, 30-80 cm wysokości. Liście duże, odziomkowe o blaszce ponad 10 cm szerokości. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla mollis (przywrotnik miękki)  (potocznie: "przywrotnik ostroklapowy (ogr.)" · "przywrotnik pospolity (ogr.)") ·
syn. Alchemilla acutiloba · antropofit zadomowiony we florze Polski[491] Uprawiana bylina ozdobna; rzadko dziczejąca. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Klapy liści z każdej strony z 4-6 tępymi ząbkami. Najniższe przylistki brunatne. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Działki ± wyprostowane. Hypancja bańkowate, w czasie owocowania niemal kulistawe. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszki liściowe ± płaskie, owłosione (ale nie jedwabiście). · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Murawy, skraje lasów, przydroża. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hypancja pucharowato-dzwonkowate. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Gatunek gór i pogórza. Zapuszczone krótkopędowe pastwiska, w miejscach nie wysychających i ±ocienionych. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki w nasadzie czerwonofioletowe. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla filicaulis (przywrotnik delikatny)  przywrotnik cienkołodygowy ·
syn. Alchemilla vestita · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przylistki brunatne lub zielonkawe. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla monticola (przywrotnik pasterski) 
syn. Alchemilla pastoralis · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rośliny czysto jasnozielone. Włoski na ogonkach liściowych odstające pod kątem 70-90°. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla propinqua (przywrotnik jasny) 
syn. Alchemilla propinqua · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty drobne, zielone, 3 mm średnicy. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Wilgotne lasy i zarośla. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Klapy bez całobrzegich wcięć. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Wilgotne łąki, zarośla, miejsca ruderalne. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszki liściowe obustronnie (silniej spodem) ± gęsto owłosione, z wierzchu ciemnozielone lub żółtawozielone, spodem niebieskawozielone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla crinita (przywrotnik płytkoklapowy)  przywrotnik płaskoklapowy · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] Murawy. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hypancja w czasie owocowania kulistawe lub półkuliste. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Alchemilla subglobosa G.C. Westerl. - przywrotnik kulistawy
Murawy przydrożne na północy. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rośliny jasnozielone lub żółtozielone. Kwiaty żółtozielone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rośliny ciemnozielone. Kwiaty zielone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Nerwy na spodzie liści przylegająco, lśniąco, jedwabiście owłosione. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Łąki, pastwiska, zarośla, widne lasy. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Nerwy na spodzie liści (przynajmniej po części bliżej nasady blaszki) ± odstająco owłosione. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszki liściowe obustronnie (silniej spodem) ± gęsto owłosione, z wierzchu ciemnozielone lub żółtawozielone, spodem niebieskawozielone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla crinita (przywrotnik płytkoklapowy) przywrotnik płaskoklapowy · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Blaszki liściowe (okrągławo-)nerkowate, bardzo zmiennie owłosione. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla acutiloba (przywrotnik ostroklapowy) 
syn. Alchemilla vulgaris · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] Torfowiska, wilgotne łąki, zarośla i miejsca ruderalne. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty żółte do żółtozielonych, drobne, 2.2-3 mm średnicy (najniższe zwykle poniżej 3.7 mm średnicy), w gęstych pęczkach. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Murawy, widne lasy, miejsca ruderalne. | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Między klapami wyraźne, całobrzegie wcięcia. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla monticola (przywrotnik pasterski)
syn. Alchemilla pastoralis · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Klapy do samej nasady ząbkowane. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście nerkowate, z podkowiasto wykrojoną nasadą; nagie. ▶ Alchemilla straminea (przywrotnik płowy)  przywrotnik szmaragdowy ·
syn. Alchemilla kotulae · Alchemilla subtatrica · Alchemilla smaragdina · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ogonki liściowe i łodygi zupełnie nagie. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Miejsca cieniste. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście nie nerkowate, bez podkowiastego wcięcia w nasadzie. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Całobrzegie wcięcia pomiędzy klapami wyraźne, 3-6 mm długości. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Alchemilla baltica (przywrotnik przymglony) 
syn. Alchemilla nebulosa · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] Murawy, skraje lasów. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Brak całobrzegich wcięć pomiędzy klapami lub niewyraźne. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hypancja wrzecionowato odwrotniejajowate. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Wilgotne łąki, brzegi wód, zarośla. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Hypancja czasem dzwonkowate lub dzwonkowato odwrotniejajowate, nagle w nasadzie zwężone i słabiej w górze zwężone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
Alchemilla obtusa Buser - przetacznik przytępiony | ||||||||||||||||||||
|
▶ Alchemilla obtusa (przywrotnik tępy)  przywrotnik przytępiony ·
syn. Alchemilla reniformis · Alchemilla obsoleta · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491] | ||||||||||||||||||||
gatunki górskie (przeważnie) nie ujęte w powyższym kluczu
uwagi o oznaczaniu
Do rodzaju należy szereg gatunków różniących się zespołem dosyć subtelnych cech. Poszczególne gatunki to klony lub zespoły podobnych klonów osobników rozmnażających się bezpłciowo (apogamicznie).
Przy oznaczaniu należy zwrócić uwagę na takie cechy jak:
- barwa rośliny, w tym barwa "letnia", to jest uzyskiwana przy pełnym nasłonecznieniu,
- owłosienie łodyg, ogonków liściowych, blaszek liściowych, szuplek i kwiatów,
- kształt i wymiary liści - zarówno odziomkowych (osobno w różyczkach płonnych pierwsze liście, środkowe i najmłodsze (wewnętrzne) - różnią się niekiedy kształtem i owłosieniem), jak i łodygowych - liczba i kształt klap, liczba i postać ząbków, przylistki i ich barwa,
- kształt i gęstość kwiatostanów, długość szypułek,
- rozmiary i barwa kwiatów,
- kształt hypancjów (dno kwiatowe w formie dzbanuszkowatej) i działek,
- stosunek kielicha do kieliszka i hypancjum.
Przed zasuszeniem konieczne jest zanotowanie tych cech, które zanikają - barwę liści i kwiatów, formę przestrzenną liści - czy są płaskie, czy lejkowate lub sfałdowane.
występowanie
Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
Gatunek wyróżniający (D.) dla: