marchew

Marchew uprawia się wyłącznie z siewu do gruntu na miejsce stałe. Termin siewu zależy od sposobu użytkowania i wczesności odmiany:
- w roku poprzedzającym tuż przed zamarznięciem gruntu (zwykle koniec listopada lub grudzień) lub wczesną wiosną gdy rola jest zdatna do uprawy (zwykle marzec) - dla użytkowania młodych korzeni na początku lata; siew przedzimowy nieco przyśpiesza zbiór ale niesie ryzyko uszkodzenia siewek (nasiona przez zamarznięciem gleby powinny jedynie napęcznieć a nie kiełkować)
- w kwietniu na użytkowanie latem i jesienią
- w końcu kwietnia, w maju i na początku czerwca odmiany późne do przechowywania przez zimę, dla sprawnego kiełkowania w tym okresie może być konieczne nawadnianie
- w lipcu można siać na zbiór pęczkowy jesienią
- w sierpniu można siać na zbiór pęczkowy jesienią o ile zostaną przykryte folią.

W okresie wchodów i początku rozwoju marchew jest bardzo wrażliwa na zaskorupianie się gleby. Korzystne jest okrycie agrowłókniną co przyśpiesza o kilka dni wegetację. Włókninę ściąga się z podrośniętych roślin.

Odstęp w uprawie marchwi lub innych warzyw korzeniowych na tym stanowisku powinien wynosić przynajmniej 4 lata.

Marchew jest warzywem dobrze przystosowanym do naszego klimatu. Optymalnie rośnie w temperaturze 15-20°C, dobrze znosi chłody i niewielkie przymrozki. Długi okres chłodów na początku wegetacji może prowadzić do jarowizacji i wybijania w pędy kwiatostanowe. Jest fotoperiodycznie obojętna co umożliwia siew w szerokim przedziale czasu, od końca zimy do maja.

Wymagania glebowe są nieduże. Łatwiejsza jest uprawa na glebach niezbyt zwartych ale zasobnych w próchnicę. Gleba musi być głęboko uprawiona. Zbyt zbita prowadzi do deformacji korzeni. Optymalny jest odczyn lekko kwaśny lub zbliżony do obojętnego (pH 6-6.5).

Najwcześniej zbiera się marchew na tzw. pęczki, z nacią, od końca maja od sierpnia.
Na przechowywanie należy zbierać możliwie późno (jest wtedy smaczniejsza), przed pierwszymi silnymi przymrozkami, co zwykle ma miejsce w końcu października lub listopadzie. Marchew do przechowywania zbiera się po odcięciu naci.

Marchew w pęczkach z nacią w temperaturze 0-1°C i w wysokiej wilgotności można przechowywać do dwóch tygodni. Marchew późną można przechowywać do połowy kwietnia a w dobrych chłodniach nawet do czerwca kolejnego roku.

Średnia wartość kaloryczna to 27kcal/100g. Węglowodany stanowią 4-6% (średnio 5.1g/100g) w tym sporo jest sacharozy, nadającej słodki smak temu warzywu. W korzeniach pod koniec wegetacji rośnie zawartość cukru i zmniejsza się ich włóknistość, przez co są smaczniejsze. Średnia zwartość białka to 1g/100g, tłuszczu 0.2g/100g, błonnika 3.6g/100g.
Marchew jest najbogatszym źródłem karotenów (one nadają korzeniom pomarańczową barwę), które z kolei służą do syntezy witaminy A w organizmie. W pierwszych miesiącach wzrostu karotenu brak, zaczyna go przybywać po 3-4 miesiącach wegetacji. Zawartość innych witamin jest niska.
Zwartość soli mineralnych jest stosunkowo niewysoka, za wyjątkiem wapnia (61mg/100g świeżej masy).

Poszczególne odmiany różnią kształtem i wielkością korzeni. Istotny jest też okres wegetacji. Odmiany wczesne po 85-100 dniach wegetacji nadają się na zbiór pęczkowy już na początku czerwca. Okres wegetacji odmian średnio wczesnych to 115-140 dni, późnych 140-240 dni.

Przykładowe odmiany średnio wczesne: Nantejska, Lenka Selecta