Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
XL
Bryonia alba (przestęp biały)
XL
kilkuletni korzeń
cechy diagnostyczne w kluczu:

występowanie

antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
wystepowanie - Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
Bryonia alba (przestęp biały)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Bryonia alba (przestęp biały)
Częsty. Zarośla, miejsca ruderalne, dawniej uprawiany.
Bylina, pnącze.

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

Inwazyjność i/lub kategorie obcego elementu flory /Tokarska-Guzik et al. (2012) [234]/:
• zadomowiony
kenofit
• Pochodzenie: Europa wschodnia i Azja zachodnia.
• Czas przybycia na teren Polski: XVIIw. (introdukcja), 1824r.
• Wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym.

wybrane okazy · selected collections

#4
pkob.61
leg. Piotr Kobierski
/Lubsko, przy zalewie Karaś/
#19
jmak.282
leg. Jarosław Makowski
#19
konrad_kaczmarek.180
leg. Konrad Kaczmarek
#2
bl.020800-2
leg. Barbara Łotocka
/Warszawa, ogród/
#2
sm.020709-5
leg. Michał Smoczyk, msmoczyk at wp pl
/Wrocław, nad Ślężą/
#7
22 07 05 - 1
leg. Marek Snowarski
/Sopot, ul. 1 Maja, płot Sądu Rejonowego/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Bryonia alba (przestęp biały)
🌱
Korzenie, liście i jagody słabo trujące. Zatrucia zwykle przypadkowe w wyniku spożycia jagód lub rzadziej w wyniku stosowania nieprawidłowo przygotowanych preparatów. Działa drażniąco na błony śluzowe przewodu pokarmowego, skórę i spojówki.
słabo trująca

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Bryonia alba L. [🔉 brjo·ni·a l·ba](pl) przestęp biały • posed bilý /cz/ · Zaunrübe weiße (f) /de/ · переступень белый /ru/
Nazwa rodzaju jest starożytną nazwą łacińską, zapożyczoną z greki. Epitet gatunku odnosi się do białej barwy powierzchni bulwiastego korzenia. W starożytności odróżniano w ten sposób ten gatunek od innego pnącza ze zgrubiałymi korzeniami, "czarnej bryonia" Dioscorea (Tamus) communis o ciemnej, brązowej barwie powierzchni korzeni. Obydwa gatunki były stosowane w dawnej medycynie. Są trujące, w okładach działają silnie drażniąco na skórę.
brynia, -ae (lat. z gr., subst.) — starożytna nazwa łacińska, wywodząca się z greki i odnosząca się do przestępu białego (Bryonia alba); ("czarna" bryonia to było inne, pospolite w lasach południa Europy pnącze Dioscorea (Tamus) communis)
lbus, -a, -um (lat., adj.) — biały (raczej matowy/brudny niż lśniący/czysty); też jasnej barwy lub bezbarwny; !czysto lśniąco biały to candidus; przymiotnik często używany jako epitet gatunku wskazujący na jasną, srebrzystą barwę całej lub części rośliny, zazwyczaj spowodowaną gęstym owłosieniem lub owoszczeniem
przestęp (pol.) — prawdopodobnie ukute od staropolskiego przestępić "przejść, przekroczyć, przeniknąć" (w staropolskim przestęp "przestępstwo"), być może chodzi o bujny wzrost tego pnącza; intrygująca jest etymologia czeskiej nazwy przestępu białego (Bryonia alba) - 'posed', znaczącej "nawiedzony, posiadły przez demona", nawiązującej do demonicznych właściwości korzenia, mającego zamieniać się po ośmiu latach w diabełka itp., sprzedawanego jako podróbka mandragory (forma człekokształtna), rośliny magicznej, demonicznej; może więc polska nazwa to eufemizm?
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji