Nigella damascena L. [🔉 ni·gel·la *]

Roślina jednoroczna, 20-40 cm wysokości, wzniesiona, naga, rozgałęziona.

Tuż pod kwiatem okrywa dłuższych od działek liści 2-3× pierzastosiecznych o odcinkach równowąskich do nitkowatych; niższe liście łodygowe tego samego rodzaju.

Zewnętrzne listki okwiatu (działki) jasnoniebieskie, białe lub intensywnie niebieskie albo różowe u odmian ozdobnych; jedynie na szczycie, przy nerwach zielone. Pręciki bez wystającego łącznika.

Mieszki nagie, na całej długości zrośnięte, dzióbki odstające ± poziomo. Nasiona trójgraniaste, poprzecznie pomarszczone, czarne.

Kwitnienie maj-czerwiec.

Dość często uprawiany kwiat jednoroczny. Rzadko przejściowo dziczeje.

Roślina jednoroczna 30-50 cm wysokości, z rejonu śródziemnomorskiego, u nas uprawiana jako kwiat letni z siewu wprost do gruntu.

Efekt ozdobny w czasie kwitnienia dają efektowne kwiaty ok. 3 cm średnicy, o licznych barwnych listkach okwiatu, w zależności od odmiany białe, błękitne do ciemnoniebieskich, purpurowe lub odcieniach różu, także półpełne; w czasie owocowania efektowne są osobliwe duże rozdęte owocostany i podsadkowe liście pocięte na wąskie łatki (jak u koperku).

Kwitnie od czerwca (z wczesnego wysiewu) do sierpnia (z czerwcowego wysiewu).

Wysiewana na rabatach kwiatowych i wykorzystywana na kwiat cięty oraz suche bukiety (pędy z owocami).

Stanowisko słoneczne, ciepłe. Gleba przeciętna, przepuszczalna; nie podmokła, w razie suszy wymaga podlewania; odczyn lekko kwaśny do obojętnego.

Wysiewa się wprost do gruntu (nie znosi przesadzania), od końca marca (dla wczesnego, czerwcowego kwitnienia) lub później do czerwca włącznie, dla kwitnienia w sierpniu. Nasiona kiełkują w ciemności — muszą być przykryte glebą.

Docelowa (po przerwaniu) rozstawa w rzędzie co 10-15 cm, pomiędzy rzędami 15-25 cm.

Łatwo daje samosiew. Zebrane nasiona, po starannym wysuszeniu można stosować jako przyprawę (choć odpowiedniejsza jest do tego celu czarnuszka siewna (Nigella sativa)).