Equisetum variegatum Schleich. [🔉 e·kwi·se·tum *]

Wieloletnia bylina, zwykle przynajmniej łodygi zimozielone. Rośnie w kępach. Pędy płonne i zarodnikowe są jednakowe i wyrastają o tej samej porze.

Na przekroju poprzecznym łodygi centralny kanał powietrzny niezbyt szeroki, zajmuje 1/4 – 1/3 średnicy łodygi i jest ±tej wielkości co obwodowe kanały powietrzne.

Kłos jajowaty do elipsoidalnego, 5 – 10 mm długości, szpiczasty. Kłosy pojawiają się od maja do września.

Pochwy dzwonkowato rozszerzone, w dole łodygi często całe czarne, pośrodku i w górze łodygi zielone ale po bokach z czarnym pasem lub z czarnymi plamami, żebrowane, z wąskim rowkiem oddzielającym i dodatkowym widocznym rowkiem na grzbiecie żeberka pochwy. Ząbki pochwy trwałe (odpada nitkowaty wierzchołek), 1/2 – 1/3 długości pochwy, z widocznym środkowym rowkiem, prześwitująco, białawo błoniaste, tylko w środkowej części z czarną pręgą lub jedynie z czarnym trójkątem u podstawy ząbka, ostro lub tępo zakończone.

Nieczęsty. Głównie na południu Polski.

Z uwagi na przywiązanie do siedlisk będących przedmiotem melioracji odwadniających, jest gatunkiem zagrożonym.