cechy charakterystyczne
Łodyga prosta, gruba (2-6cm) i wysoka 100-250 (300) cm; naga i gładka; bardzo mocna; międzywęźla z gąbczastym rdzeniem.
Blaszki liściowe długie do 120 cm, szerokie 4-12 cm; dolna strona naga i gładka; górna owłosiona i szorstka.
Pochwy liściowe gładkie.
Języczek liściowy krótki, ząbkowany lub porozrywany na delikatne włókna.
Kwiaty męskie w szczytowej wiesze, żeńskie w grubych kolbach.
występowanie
właściwości i zastosowanie
W przypadku odmian kukurydzy cukrowej istotna jest wczesność odmiany i zawartość cukru. Odmiany supersłodkie mają ponad 8% cukru w ziarniakach.
Specyficzny zapach kukurydzy, nie wszystkim miły, nadaje dwusiarczek metylu.
W ziołolecznictwie (nie ma w farmakopei) stosuje się Maydis stigma (znamiona kukurydzy).
Siew prowadzi się po dostatecznym ogrzaniu gruntu (nasiona kiełkują przy temperaturze >9°C) co ma miejsce zwykle po połowie maja. Kukurydzę cukrową sieje się w rozstawie rzędów co 50-70 cm. a w rzędzie w zależności od rosłości i stopnia krzewienie się odmiany, co 15-50 cm. Wysiewa się gniazdowo po 2-3 nasiona, na głębokość 3-5 cm lub głębiej dla ochrony przed ptakami. Po wytworzeniu 3-4 liści przerywa się pozostawiając najsilniejszą.
Rozsadę przygotowuje się z siewu w połowie kwietnia do doniczek o średnicy 8-9 cm, rośliny źle znoszą uszkodzenia korzeni. Do gruntu wysadza się po ustąpieniu ryzyka wiosennych przymrozków, w drugiej połowie maja. Przy uprawie pod osłonami rozsadę można przygotować miesiąc wcześniej, w połowie marca i wysadzać w drugiej połowie kwietnia.
zmianowanie
Kukurydzę uprawia się jako plon główny. Współrzędnie z kukurydzą można uprawiać ogórki dla których stanowi ona osłonę przed wiatrami. Po szczególnie wcześnie zbieranej kukurydzy cukrowej można uprawiać jesienne warzywa poplonowe o krótkim okresie wegetacji.
Kukurydza ma silny, rozległy ale bardzo płytki system korzeniowy. Znaczna jego część to korzenie przybyszowe. Jej wymagania wodne wysokie w początkowym okresie wzrostu, a podczas kwitnienia są najwyższe. W okresie dojrzewania nasion wymagania zapotrzebowanie na wodę jest najniższe. Przy niedostatku wody wydaje zdecydowanie mniejszy plon.
Wymaga pełnego nasłonecznienie. Przy niewielkim nawet zacienieniu wzrost jest znacznie osłabiony.
Najlepiej rośnie na glebach lekkich, przewiewnych, głęboko uprawionych. Optymalny odczyn jest lekko kwaśny, nie niższy jak pH 5.
zbiór i przechowywanie
![Zea mays ssp. saccharata (kukurydza zwyczajna cukrowa)](/foto/13/20130920-4991is.jpg)
Kukurydzę cukrową zbiera się gdy ziarniaki w kolbie mają mniej lub bardziej zaawansowaną dojrzałość mleczną tj. bielmo ma konsystencję i barwę gęstego mleka. Zawartość cukrów wynosi wtedy około 5%. Zbierane nieco później, w fazie dojrzałości woskowej ma też dość smaczne ziarna (to kwestia gustu), zdecydowanie mniej słodkie, bo cukry przekształcają się już w skrobię. Ocena stanu dojrzałości wymaga sprawdzenia ziarniaków w wybranych kolbach. Nie ma sensu robić tego wcześniej niż zaczną zasychać znamiona słupków wystające z kolby.
Kolby zbiera się z pozostawieniem liści ochronnych. Zaraz po zbiorze kolby muszą być schłodzone i przechowywane w temperaturze 0°C, w tej temperaturze mogą być przechowywane około tygodnia. W wyższych temperaturach bardzo szybko postępuje przekształcanie słodkich cukrów w bezsmakową skrobię.
Kukurydzę pękającą zbiera się w fazie pełnej dojrzałości fizjologicznej gdy ziarniaki są stwardniałe, szkliste. Kolby obiera z liści osłonowych, suszy i wyłuskuje ziarna.
wybrane okazy · selected collections ⇈
![](/foto/icon/kukurydza.zwyczajna_Zea.mays.Sobota.5152-icon.jpg)
leg. Jacek Soboń
![](/foto/icon/js-kukurydza.PICT4850-icon.jpg)
leg. Jacek Soboń
/Okolice Wlenia – uprawa/
![](/foto/icon/wm-00aaP0816049658-icon.jpg)
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Kraków; Kurdwanów; hałdy Solvaju [pole orne]/