Vicia faba L. ssp. faba

Warzywo strączkowe, uprawiane z siewu wprost do gruntu lub rzadziej z rozsady.

Suche nasiona zawierają 21 – 23 g białka na 100 g i 51 – 55 g węglowodanów 100 g.

Nasiona bobu charakteryzują się wyjątkowo wysoką zawartością białka, większą niż u grochu czy fasoli.

Najczęściej jest uprawiany z siewu wprost do gruntu. Wcześniejszy termin siewu daje wyraźnie wyższy plon. Dlatego należy go wykonać wcześnie, gdy tylko gleba nadaje się do uprawy, w końcu marca lub w kwietniu.

Wysiewa się na głębokość 4 – 6 cm, pojedynczo w rozstawie 40 – 60 × 10 cm lub gniazdowo po 2 – 3 nasiona w rozstawie 40 – 60 × 15 – 30 cm. Dociskając nasiona do gleby.

Przy uprawie z rozsady uzyskuje się większy i znacznie wcześniejszy plon.

Po wytworzeni 4 – 6 strąków można ogławiać rośliny co zapobiega lub ogranicza występowanie mszycy trzmielinowo-burakowej, najczęstszego szkodnika tej uprawy. Ogławianie nie przyśpiesza i nie zmniejsza plonu.

Bób może być uprawiany po sobie. Nie ma też szczególnych wskazań co do roślin poprzedzających. Nie zachwaszcza gleby i zostawia ją w dobrej strukturze.

Dla uprawy bobu najlepsze są gleby ciężkie, o dużej pojemności wodnej. Odczyn obojętny do lekko zasadowego.

Generalnie bób ma wysokie wymagania wodne. Częściowo realizuje je głęboki i szroki system korzeniowy. Deficyt wody znacznie obniża plon. Największe wymagania wodne są w pierwszym okresie, podczas kiełkowania i wschodów, oraz w czasie kwitnienia i zawiązywanie strąków. Zwłaszcza w tym drugim krytycznym okresie może być wskazane nawadnianie.

Wskazane jest nawożenie fosforem i potasem. Azot skutecznie wiąże z powietrza. Jest wrażliwy na zasolenie.

Najczęściej bób jest zbierany w fazie dojrzałości mlecznej nasion. Osiągają one wtedy pełną wielkość, strąki są napęczniałe ale nasiona są miękkie i jaśniejsze niż w pełni dojrzałe. Zwykle faza ta wypada na koniec czerwca lub lipiec. Zbiór może być jednorazowy lub podzielony na 2 – 3 etapy.

Suche nasiona zbiera się we wrześniu, w fazie pełnej dojrzałości, gdy dolne strąki czernieją lub stają się plamiste. Na skalę przemysłową wyrywa się całe rośliny, dosusza, a następnie młóci.

Poszczególne odmiany różnią się wczesnością, wielkością nasion i ich zabarwieniem które w fazie dojrzałości mlecznej może być jasnozielone lub fioletowe, u dojrzałych suchych nasion kremowobiałe, zielonkawe lub brunatne. Zróżnicowane mogą być też inne cechy np. wysokość roślin - odmiany karłowe. Odmiany samokończące mają drobniejsze nasiona ale kończą w pewnym momencie przyrost pędu i nie potrzebują ogławiania.

Botanicy zaliczają do podgatunku typowego odmiany o nasionach bocznie spłaszczonych, eliptycznych do okrągławonerkowatych, różnie zabarwionych, jasnych lub ciemnych brunatnych, różowożółtych, ciemnofioletowych i innych; u odmian:
var. equina 15 – 20 mm długości, strąki cienkie, ±obłe, 4 – 5 nasienne, nasiona wałeczkowato-płaskie;
u odmian var. faba 17 – 30 mm długości, strąki grube, nieraz wygięte, do 12 cm długości.