· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||
występowanie


Igły w pęczku dwie, 4-7 cm długości, dość sztywne, kłujące, często skręcone; zielone, po stronie wewnętrznej z sinym nalotem.
Szyszki stosunkowo nieduże, 2.5-7 cm długości, pojedynczo lub po 2-3 na trzonkach zgiętych w dół; niedojrzałe ciemnozielone, dojrzałe szare, matowe; tarczki różnej formy.
Pospolita, jako dominujący gatunek tworzy lasy zwane borami sosnowymi. W uprawach leśnych jest podstawowym gatunkiem w Polsce o dużym znaczeniu gospodarczym.Drzewo, w niekorzystnych warunkach także niskie drzewo lub szeroko rozgałęziony krzew. W górze korowina gładka, cienka, w różnych odcieniach od żółego, przez pomarańczowe do brązowomiedzianego; łuszczy się cienkimi, błoniastymi płatami; w dole korowina gruba, spękana, szarobrunatna.
Szyszki stosunkowo nieduże, 2.5-7 cm długości, pojedynczo lub po 2-3 na trzonkach zgiętych w dół; niedojrzałe ciemnozielone, dojrzałe szare, matowe; tarczki różnej formy.
Pinus mugo · sosna górska »6
Pinus montana · Pinus mughus · Pinus pumilio
Takson rodzimy lub trwale zadomowiony.[491]
ochrona częściowa (2.241); b/wył. gosp. (§8.1)



Igły gęsto osadzone na pędzie, po dwie w pęczku, (2) 3-6 (8) cm długości, sztywne, ciemnozielone, błyszczące, bez woskowego nalotu.
Szyszki stosunkowo nieduże, 2-7 cm długości, pojedynczo lub po 2-3.
Stanowiska naturalne w Polsce w wyższych położeniach górskich w Sudetach, Tatrach i na Babiej Górze. Powyżej górnej granicy lasu kosodrzewina tworzy mniej lub bardziej zwarte zarośla.
Z uwagi na tworzenie zwartych płatów i zdolność do wzrostu na suchych piaskach używana jest też do umacniania skarp i stabilizacji wydm na niżu. W uprawie znajdują się liczne odmiany, w szczególności karłowate, wolno rosnące.Niewysoki krzew (do 2.5 m). Gałęzie ścielą się po ziemi, ich końce wzniesione. Korowina nie łuszczy się tylko jest spękana.
Szyszki stosunkowo nieduże, 2-7 cm długości, pojedynczo lub po 2-3.
Z uwagi na tworzenie zwartych płatów i zdolność do wzrostu na suchych piaskach używana jest też do umacniania skarp i stabilizacji wydm na niżu. W uprawie znajdują się liczne odmiany, w szczególności karłowate, wolno rosnące.


opis
Na długich pędach występują silnie skrócone krótkopędy na których wyrastają igły po 2, 3, 5, rzadko w innej liczbie, w nasadzie początkowo lub trwale z pochewką z błonkowatych łusek. Igły przeważnie drobno piłkowane.
Kwiaty żeńskie i męskie tworzą się na tym samym egzemplarzu (jednopienność). Kwiaty żeńskie na szczycie ubiegłorocznego przyrostu, męskie w jego dolnej części.
Szyszki od drobnych (u kosodrzewiny (Pinus mugo) ) do kilkudziesięciocentymetrowych; zwieszone lub odstające; dojrzewają zwykle w drugim albo trzecim roku po kwitnieniu. Łuski szyszek grubsze i silniej zdrewniałe niż u jodeł (Abies) czy świerków (Picea), zakończone zgrubiałą rombową tarczką (tworzą powierzchnię szyszki przed jej otworzeniem). U większości gatunków otwierają się na drzewach, u części dopiero po opadnięciu na ziemię (np. sosna limba (Pinus cembra)).
Nasiona u większości gatunków z długim skrzydełkiem, u kilku duże, orzeszkowate, jadalne (np. sosna limba (Pinus cembra)).Drzewa, rzadko krzewy; drewno z żywicą.
Kwiaty żeńskie i męskie tworzą się na tym samym egzemplarzu (jednopienność). Kwiaty żeńskie na szczycie ubiegłorocznego przyrostu, męskie w jego dolnej części.
Nasiona u większości gatunków z długim skrzydełkiem, u kilku duże, orzeszkowate, jadalne (np. sosna limba (Pinus cembra)).
właściwości i zastosowanie

wymagania i uprawa
Większość jest wrażliwa na zanieczyszczenia powietrza — stąd źle rośną w miastach. Wyjątki to np. sosna czarna (Pinus nigra) i sosna amerykańska (Pinus strobus).
Niemal wszystkie gatunki wymagają pełnego nasłonecznienia.
Tylko nieliczne gatunki sosen dobrze zimują w naszym klimacie, np. sosna czarna (Pinus nigra), sosna amerykańska (Pinus strobus), sosna żółta (Pinus ponderosa).
Źle znoszą przesadzanie; dlatego należy sadzić kilkuletnie siewki.
Rozmnażane są z nasion, które wymagają stratyfikacji (nieraz kilkuletniej). Szczepienie jest też możliwe.Sosny mają bardzo małe wymagania glebowe; wiele z nich może rosnąć na bardzo ubogich glebach szkieletowych. Niewysokie są też wymagania wodne, przeważnie dobrze znoszą suszę.
Niemal wszystkie gatunki wymagają pełnego nasłonecznienia.
Źle znoszą przesadzanie; dlatego należy sadzić kilkuletnie siewki.