Capsicum annuum L.

Wartość energetyczna papryki wynosi 18-30kcal/100g. Zawartość białka 1.1-1.3g/100g, tłuszczu 0.30.5g/100g, węglowodanów 2.6-4.6g/100g. Zawartość cukru zależy m.in. od dojrzałości papryki i jest wyższa u wybarwionych, dojrzałych owoców. Zawartość witaminy C jest bardzo wysoka, wyższa niż w owocach cytrusowych.

Z uwagi na bardzo wysokie wymagania cieplne i długi okres wegetacji papryka jest uprawiana wyłącznie z rozsady. W korzystnych warunkach jest możliwa uprawa gruntowa, pewniejsza jest jednak pod osłonami typu tunele foliowe lub uprawa szklarniowa.

Należy dbać aby rozsada nie była zacieniona gdyż łatwo wybiega. Przed sadzeniem do gruntu trzeba dobrze zahartować.

Do gruntu sadzi się w końcu maja lub na początku czerwca, po ustaleniu się ciepłej pogody. Po osłonami można sadzić w połowie maja, do ogrzanej ziemi. Rozstawa zależy od rosłości odmiany, między rzędami wynosi 40-50 cm, pomiędzy roślinami 30-40 cm. Dla odmian drobnoowocowych 35-50 × 30-35 cm.

Zabiegi uprawowe należy wykonywać tak aby nie uszkadzać płytko umieszczonych korzeni.

Może być uprawiana po wszystkich warzywach. Z uwagi na choroby warto jednak unikać poprzedzających warzyw psiankowatych. Nie powinna być uprawiana po sobie z uwagi nasycanie gleby auto-inhibitorami hamującymi wzrost w kolejnych latach.

Wymagania cieplne papryki są wysokie, stanowisko do uprawy musi być osłonięte o glebie szybko nagrzewającej się. Papryka optymalnie rośnie w temperaturze w dzień powyżej 20°C, w nocy 16-18°C, w temperaturze poniżej 14°C przestaje rosnąć. Gleba musi być ogrzana do temperatury powyżej 14°C. W temperaturze poniżej zera rośliny giną.

Wymagania świetlne są wysokie, wymaga pełnego nasłonecznienia, nie toleruje żadnego zacienienia ani przegęszczenia. Warto zwrócić uwagę, że papryka jest rośliną zawiązującą owoce w czasie krótkiego dnia, w uprawie gruntowej w drugiej połowie lata.

Wymagania wodne są wysokie, szczególnie w okresie kwitnienia i wzrostu owoców. W przypadku niedostatku wody są zrzucane kwiaty, zawiązki a owoce są mniejsze, zdeformowane i o cieńszym miąższu. Zły wpływ mają także wysuszające wiatry. Mniejsze wymagania wodne mają odmiany drobnoowocowe. Bardzo pozytywnie reaguje na nawadnianie.

Wymagania glebowe są wysokie. Gleba powinna być żyzna, o dobrej strukturze i wysokiej zawartości próchnicy. Wymagania nawozowe są bardzo wysokie.

Dojrzewające owoce papryki tracą zielony kolor, bieleją a potem wybarwiają się na kolor właściwy dla odmiany (czerwony, pomarańczowy, żółty lub fioletowy). Dojrzałość zbiorcza jest wcześniejsza.

Odmiany ostre należy zbierać w pełnej dojrzałości fizjologicznej, gdy są intensywnie czerwone.

Pierwsze zbiory w uprawie gruntowej są możliwe na przełomie lipca i sierpnia. Owoce zbiera się sukcesywnie w miarę dojrzewania. Pod koniec sezonu można okryć agrowłókniną aby przyśpieszyć dojrzewanie. Przed pierwszym przymrozkiem należy zebrać wszystkie owoce do czysta ponieważ są nieodporne na na spadek temperatury poniżej zera.

Ze względów użytkowych można rozróżnić odmiany użytkowane jako warzywo, tworzące duże i średnie owoce łagodne w smaku oraz odmiany drobnoowocowe o ostrym smaku, użytkowane jako pikantna przyprawa. Ostrość smaku zależy od zawartości kapsaicyny, u odmian słodkich stanowi ona 1% suchej masy, u słodkich jest 100 razy niższa. Niektóre odmiany papryki, o drobnych owocach, nieraz osobliwej formy, są uprawiane jako jednoroczne rośliny ozdobne.

Odmiany różnią się pokrojem krzaków, które mogą być wzniesione lub rozłożyste, różnią się barwą, wielkością i kształtem liści oraz oczywiście cechami owoców, wielkością, kształtem, grubością miąższu. Owoce w pełnej dojrzałości są typowo czerwone, u niektórych odmian żółte, pomarańczowe lub fioletowe.

W medycynie stosuje się: Capsici fructus (owoc pieprzowca), Capsici oleoresina raffinata et quantificta (oleożywica z owoców pieprzowca oczyszczona i kwantyfikowana), Capsici tinctura normata (nalewka standaryzowana z owoców pieprzowca), Capsici extractum spissum normatum — wysuszone dojrzałe owoce "bardzo ostrych" odmian i ich pochodne. Substancją czynną jest kapsaicyna i pokrewne związki o silnie drażniącym działaniu na błonę śluzową i skórę, pobudza zakończenia nerwowe. Wykorzystywana w maściach do wcierania w skórę, łagodzących bóle reumatyczne, mięśniowe i nerwobóle.