Tropaeolum majus L. [🔉 tro·pe·o·lum *]

Pochodzi z tropikalnej strefy Ameryki Południowej (Peru, Ekwador). Uprawiana jako roślina ozdobna, w ciepłym klimacie jako bylina, u nas siana wprost do gruntu jak kwiat jednoroczny; popularna, przejściowo dziczejąca z uprawy. Rośliny o bardzo zróżnicowanej wysokości w zależności od odmiany. Formy karłowate o krzaczkowatym pokroju mogą mieć tylko 30 – 40 cm wysokości (oferowane jako „nasturcja niska”). Formy pnące się mają pędy 2 – 4 m długości (oferowane jako „nasturcja wysoka”). Odmiany pośrednie w pełnym zakresie od 30 cm do 400 cm.

Nasturcja ma wyjątkowo szerokie zastosowanie w ogrodzie. Karłowate odmiany są dobre na szerokie obwódki oraz na kobierce kwiatowe, można też je stosować na rabatach kwiatowych. Te o nieco dłuższych, ścielących się pędach, dzięki dużym liściom są świetną rośliną okrywową. Długopędowe, pnące się, można sadzić przy płotach, altanach, pergolach lub podporach albo ekranach ogrodowych tworząc roślinne przesłony i żywopłoty jednoroczne. W podobnej roli sprawdzą się sadzone w pojemnikach, przy balustradach, także i w pojemnikach wiszących.

Optymalne kwitnienie zapewnia pełnego nasłonecznienia i przeciętna gleba. Na glebach żyznych i w półcieniu także rośnie bardzo dobrze ale bardziej "idzie w liście, niż w kwiaty". Gleba powinna być stale umiarkowanie wilgotna; odczyn obojętny.

Można też przygotować rozsadę w kwietniu, w doniczkach i wysadzać w drugiej połowie maja po ustąpieniu ryzyka przymrozków. Tak uprawiane kwitną wcześniej, bo już od czerwca.

Dojrzewające owoce nasturcji mogą być marynowane (przypominają wyglądem kapary i są od nich na mój gust smaczniejsze).

Pod mianem „nasturcja wielka” jest oferowana w celach leczniczych.

Gdy na rabacie pojawia się luka po zejściu wiosennych kwiatów można na niej wysiać nasturcję; jest to możliwe nawet późno, w lipcu. Oprócz atrakcyjnego wyglądu samego płatu roślin, otrzymujemu gęstą okrywę liści skutecznie gluszących rozwój chwastów pod nimi.

Nasturcje są często atakowane przez mszyce, zwłaszcza wiosną. Gdy te się pojawiają to niezwłocznie należy opryskiwać. Jeśli tego przypilnować, to latem ataki mszyc są rzadsze i zwykle rośliny nie sprawiają kłopotu w utrzymaniu.