właściwości i zastosowanie
⇈🌱
Silnie rosnące byliny ozdobne uprawiane w olbrzymiej liczbie odmian mieszańcowych. Posiadają krótkie kłącza i grube mięsiste korzenie, z czasem tworzą szerokie i gęste kępy wąskich, odziomkowych, liści. W zależności od odmiany od 30 do 90 cm wysokości, czasem powyżej 150 cm.
Kwiaty lejkowate, dość duże, zwykle wielobarwne, w zależności od odmiany w różnych odcieniach żółtego, pomarańczowego, czerwonego i różu, także w ciemnych rdzawych i bordowych odcieniach. Ozdobne są też gęste, szerokie kępy wąskich, trawiastych liści.
Odmiany różnią się rosłością, porą kwitnienia i tym czy powtarzają jesienią, barwą kwiatów. Niektóre odmiany mniej lub bardziej zimozielone. Dawne, historyczne odmiany generalnie mają delikatniejsze liście i kwiaty drobniejsze, węższe. Współczesne szykowne odmiany ogrodowe przeważnie mają szerokie, mięsiste kwiaty i szerokie liście.
wymagania i uprawa
Stanowisko słoneczne lub częściowo ocienione. Optymalna gleba żyzna lub przeciętna, dostatecznie wilgotna, gliniasta lub próchniczna. Rośliny odporne i niewybredne, radzą sobie też na słabszych glebach.
Kilkuletnie, dobrze zakorzenione egzemplarze znoszą okresowe susze i nie wymagają podlewania. Wiele odmian w pełni mrozoodpornych.
Brak istotnych zagrożeń przez choroby i szkodniki.
≈ odmiany i dostępność (#292/254)⇈🌱🌸 opcje Bazaru
analiza dostępności roślin (form i odmian #292)
Aglow
Beata
Bells Appealing
Berlin Giant
Berliner Zimtstaub
Bess Ross
Big Spender
Black Prince
Black Watch
Bona
Brigitte Bonet
Brillant Glow
Brunette
Butterfly Kisses
Castle Double Debut
Cherry Cheeks
Chopin
Cichociemny
Cologne Joker
Condilla
Curly Cinnamon Windmill
Danuta
Doneer Moon
Double Firecracker
El Desperado
Emerald Joy
Flyaway
Fooled Me
Francis Hughes
Frans Hals
Golden Surrey
Great Scott
Harriet Maxwellh
Heap Good
Hesperus
Hidden Rainbow
Hudson Valley
Ida Wimberly Munson
Jan Paweł II
Java Sea
Kanarek
Kardynał Wyszyński
Katarzyna
Kormoran
Lady Neva
Lech Walesa
Lilly Dache
Litling Lavender
Love Me
Magic Dimples
Maikonigin
Marta
Masada
Mazowsze
Mighty Mogul
Moonlit Masquerade
Newberry Bobbie Jean
Night Embers
Norton Hall
Norton Orange
On the Web
Papilon
Parade Queen
Patti-Pooh
Polka Time
Powder Puff
Prairie Charmer
Prairy Blue Bella
Prophet
Queen of May
Queen of Roses
Radiant Greetings
Red Rain
Renata
Salmon Sheen
Sammy Russel
Saratoga Pinwheel
Siloam Bo Peep
Słowik
Snowy Eyes
Strawberry Candy
Summer Flair
Summer Wine
Syrena
Wiktoria
Wild Horses
Wilejka
Winning Spirit
Wraw
Yellow Explosion
Zodiac
• #1 • #1 • #1 • ‘Aglow’ • #1 • #1 • #2 • #1 • (kwiaty czerwone, lipiec, powtarza w sierpniu; 70 cm [odm. historyczna]) • #1 (kwiaty limonkowo-bordowe, duże, "pająkowate") • (wczesna, kwitnie czerwiec – lipiec i powtarza sierpień – wrzesień; kwiaty brzoskwiniowe, z ciemnoróżowym oczkiem; zimozielona; 70 cm) • #1 (kwiaty jasnopomarańczowe, duże) • #4 (kwiaty białokremowe, duże) • #3 • #1 (kwiaty duże, pomarańczowożółte, lipiec – sierpień; 100 cm) • #1 (kwiaty intensywnie ciemnoczerwone, w centrum ciemniejsze, lipiec, powtarza jesienią; 100 cm [odm. historyczna]) • #2 • #1 • #1 • #2 • (kwiaty pudrowy róż, lipiec, powtarza sierpień – wrzesień; 50 cm; półzimozielona) • ‘Beata’ • ‘Bells Appealing’ • #1 • ‘Berlin Giant’ • ‘Berliner Zimtstaub’ • ‘Bess Ross’ • (kwiaty duże, brudno lawendowe, w gardzieli żółtawe, lipiec – sierpień; 70 cm) • #1 • ‘Big Spender’ • #2 • #1 • #1 • #2 (kwiaty drobne, kremowe, w centrum czerwonawo-zielone) • (kwiaty maślanożółte z czerwonopurpurowym centrum, lipiec; 65 cm; polecana na obwódki, do pojemników i na rabaty) • ‘Black Prince’ #1 • ‘Black Watch’ • #1 • (kwiaty b. duże, pomarańczowożółte, gardziel purpurowobrązowa, lipiec – sierpień; 90 cm) • ‘Bona’ • #6 (niska, 50 cm; kwiaty obficie, żółte z brązową gardzielą [Ferrick, 1954]) • #1 • ‘Brigitte Bonet’ • ‘Brillant Glow’ #1 • ‘Brunette’ • #2 • (kwiaty ciemnopomarańczowożółte w kierunku brązowoczerwonym, późne; 60 cm [Fisher, 1962]) • ‘Butterfly Kisses’ • #1 • #2 • ‘Castle Double Debut’ • (kwiaty pastelowo jasnolilaróżowe, silnie pachnące, późne, koniec lipca-sierpień; 75 cm [odm. historyczna]) • ‘Cherry Cheeks’ #1 • #2 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 (kwiaty karminowoczerwone, w centrum żółte; 65 cm) • #3 (kwiaty jednolicie ciemnożółte, z rumieńcem, płatki szerokie; 60 – 70 cm) • #1 • (kwiaty wiśniowoczerwone, gardziel żółtozielona; 60 cm) • ‘Chopin’ • #3 • ‘Cichociemny’ • #1 • ‘Cologne Joker’ • #1 • #1 • ‘Condilla’ (kwiaty pełne, złotożółte; 60 cm) • #1 • #2 • #1 • #6 (kwiaty ciemnoczerwone, gardziel pomarańczowa, jadalne; średnio wczesna, czerwiec – sierpień; 70 (80) cm; polecana okrywowa, bardziej mrozoodporna (USDA 4) [Sass, 1951]) • #1 • ‘Curly Cinnamon Windmill’ • #1 • ‘Danuta’ • #1 • #2 • #1 • #1 • #1 • (kwiaty jasnoróżowe, gardziel ciemnoróżowa; 50 cm) • #1 • #1 • ‘Doneer Moon’ • (kwiaty nieduże, pełne, łososiowopomarańczowe, w centrum morelowopomarańczowe; 50 cm) • ‘Double Firecracker’ #1 (wczesna, czerwiec – lipiec, powtarza sierpień – wrzesień; kwiaty pełne, piwoniowe, czerwone; 65 cm) • #1 (kwiaty pełne, jasnożółte, lipiec; 80 cm [odm. historyczna]) • (kwiaty z szerokimi listkami okwiatu i szeroką gardzielą, brzegi podwinięte i drobno pofałdowane, bladoróżowo-łosiowe; 70 cm) • #1 • #1 • ‘El Desperado’ #3 (kwiaty cytrynowe, duże, brzegi karbowane, bordowe, centrum bordowe, późne, koniec lipca-sierpień; 75 cm) • #2 • ‘Emerald Joy’ • #1 • #1 • ‘Flyaway’ • ‘Fooled Me’ #1 (kwiaty pomarańczowe, w centrum ciemnoczerwone, duże) • #1 • ‘Francis Hughes’ • #1 • ‘Frans Hals’ #7 (kwiaty duże, dwubarwne, zewnętrzne płatki żółte, wewnętrzne czerwonopomarańczowe z kremowym paskiem, gardziel pomarańczowożółta i na dnie zielonkawa, obficie kwitnie, późno, koniec lipca-sierpień; 60 (70) cm; szczególnie mrozoodporna (USDA 4)) • #1 • (kwiaty pomarańczowe z żółtymi paskami, gardziel żółta; 65 cm) • (kwiaty duże z szerokimi listkami okwiatu, brzegi nieco pofalowane, intensywnie żółte; 70 cm) • #2 (wczesna, czerwiec – lipiec; kwiaty białe, gardziel żółta; półzimozielona; 70 – 80 cm [odm. historyczna]) • #1 • (kwiaty złotożółte, późne, koniec lipca-sierpień; 65 cm) • ‘Golden Surrey’ • #1 • ‘Great Scott’ #1 • (gardziel zielonożółta, potem strefa czerwonobrązowa, wewnętrze żółte, czerwiec – lipiec; 60 cm) • #1 • #1 • #2 • ‘Harriet Maxwellh’ • ‘Heap Good’ • #1 (kwiaty limonkowożółte, duże, "pająkowate") • #1 • (kwiaty czerwone, gardziel złotożółta; polecana na kwiat cięty) • ‘Hesperus’ • #1 • ‘Hidden Rainbow’ • ‘Hudson Valley’ • #2 (kwiaty duże, cytrynowożółte, średnio wczesne; 80 cm [Mead, 1925]) • ‘Ida Wimberly Munson’ • #2 • #1 • ‘Jan Paweł II’ #1 • #1 • #1 • ‘Java Sea’ • #1 (wczesna, czerwiec – lipiec, powtarza sierpień – wrzesień; kwiaty kremowobiałe; 70 cm) • (kwiaty czerwonoróżowe, gardziel żółtozielona, nerw środkowy kremowy; 70 cm) • ‘Kanarek’ • ‘Kardynał Wyszyński’ (kwiaty czerwone z żółtą gardzielą, lipiec; 75 cm) • ‘Katarzyna’ • #1 • #1 • ‘Kormoran’ • (kwiaty małe, pomarańczoworóżowe, gardziel morelowa; 75 cm) • ‘Lady Neva’ (kwiaty duże, wielobarwne, gardziel jasnożółta, potem strefa czerwonobrązowa, zewnętrze bladopomarańczowe i taki też nerw środkowy; 100 cm) • (kwiaty lawendowopurpurowe, pachnące, lipiec; 60 cm) • #1 • ‘Lech Walesa’ • #1 • (kwiaty brudno różowofioletowe, brzegi żółte, karbowane; 50 cm) • ‘Lilly Dache’ • ‘Litling Lavender’ • #1 • #1 • (kwiaty złotożółte; 45 cm) • (kwiaty karminowoczerwone, lipiec, powtarza w sierpniu; półzimozielona; 40 (60) cm; na obwódki, rabaty, do pojemników) • #1 • #1 • #1 (kwiaty półpełne, szerokie, miodowożółte listki kwiatu; 85 cm) • #1 • ‘Love Me’ • #2 • (kwiaty kremowobrzoskwiniowe, gardziel winnoczerwona, czerwiec – sierpień; 40 cm) • ‘Magic Dimples’ • ‘Maikonigin’ • (kwiaty brązowoczerwone, z jaśniejszymi smugami pośrodku płatków, średnio wczesne; 80 cm [Perry, 1925]) • ‘Marta’ • #1 • ‘Masada’ • #1 • ‘Mazowsze’ • #1 • #1 • #1 (kwiaty żółte; 80 cm) • ‘Mighty Mogul’ • (listki okwiatu pomarańczowe, u nasady ciemniejsze, gardziel żółtawa; 75 cm) • (kwiaty żółte, pachnące, lipiec; karłowa, 30 cm; do pojemników, na obwódki i skalniaki) • #1 • #1 • ‘Moonlit Masquerade’ #2 • #1 • ‘Newberry Bobbie Jean’ (kwiaty pełne, żółte, brzegi jaśniejsze; 50 cm) • #1 (wczesna, czerwiec, powtarza sierpień – wrzesień; kwiaty czarnopurpurowe; zimozielona) • ‘Night Embers’ (kwiaty czerwonoburgundowe, pachnące, lipiec, powtarza sierpień – wrzesień; 80 cm) • #1 • #1 • ‘Norton Hall’ • ‘Norton Orange’ • (kwiaty fioletowogranatowe, gardziel miodowożółta; 75 cm) • ‘On the Web’ • #1 • #1 • #2 • (kwiaty kremowożółte, gardziel zielonkawożółta, nasada listków okwiatu i brzegi wiśniowe; 60 cm) • #1 • ‘Papilon’ • ‘Parade Queen’ • #1 • #1 • ‘Patti-Pooh’ • #1 • #1 • #1 • #1 • #3 (odmiana długowieczna, dobrze znosi suszę i upały; kwiaty jasno łososioworóżowe, z jaśniejszymi nerwami, średnio wczesne, lipiec, powtarza sierpień – wrzesień; 90 cm [Stevens, 1953]) • ‘Polka Time’ • #1 • ‘Powder Puff’ #1 • #1 • #3 • ‘Prairie Charmer’ • ‘Prairy Blue Bella’ • ‘Prophet’ • #1 • #1 • #1 • ‘Queen of May’ • ‘Queen of Roses’ (kwiaty ciemnoróżowe, gardziel żółta; 75 cm) • ‘Radiant Greetings’ #1 (długowieczna odmiana, dobrze znosi suszę i upały; kwiaty pomarańczowe, maj – lipiec) • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • (kwiaty ciemnoczerwone z żółtym środkiem) • ‘Red Rain’ • #2 • ‘Renata’ • #2 • #1 • #1 • (wczesna, od czerwca do końca wegetacji; kwiaty czerwone z żółtym środkiem; niska, 40 cm; polecana na obwódki, do pojemników i jako okrywowa [odm. historyczna]) • #1 • #1 • #1 • ‘Salmon Sheen’ • ‘Sammy Russel’ #3 (kwiaty obficie, ceglastoczerwone, gardziel pomarańczowa, średnio późne; 70 cm [Russell, 1951]) • ‘Saratoga Pinwheel’ • #1 • #1 • #1 • ‘Siloam Bo Peep’ • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • ‘Słowik’ • #1 • ‘Snowy Eyes’ • (kwiaty ciemnopomarańczowe, gardziel jasnopomarańczowa, nerw środkowy jaśniejszy; 75 cm) • #1 • #1 • #9 (karłowa, 30 (40) cm; kwiaty żółte, długo kwitnie czerwiec – wrzesień; polecana jako okrywowa, na dużych powierzchniach, także w miejscach półcienistych i zacienionych, na obwódki i do pojemników; bardziej mrozoodporna (USDA 4); b. popularna; wymaga co kilka lat odmładzania [odm. historyczna]) • ‘Strawberry Candy’ #2 • #1 • ‘Summer Flair’ • ‘Summer Wine’ #6 • #1 (kwiaty ceglastoczerwone z żółtopomarańczową gardzielą, późne, koniec lipca-wrzesień; 80 cm) • #1 • #1 • ‘Syrena’ • #1 • #1 • #1 • #1 • #3 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 (kwiaty różowe) • #1 • #1 • #1 • #1 • #1 • ‘Wiktoria’ • ‘Wild Horses’ • ‘Wilejka’ • ‘Winning Spirit’ #1 • ‘Wraw’ • #1 • ‘Yellow Explosion’ • #1 • ‘Zodiac’