Termin trichom jako szersze pojęcie obejmuje różnego rodzaju wyrostki z epidermy jak: włoski, szczecinki, łuseczki, i kolce.
W wąskim ujęciu utożsamiany z włoskiem tj. cienki i długi wyrostek epidermy, jedno- lub wielokomórkowy.
Rzadko używany termin metablastem obejmuje wielokomórkowe, płaskie, przylegające twory w rodzaju łuseczek, wytworzone jedynie z komórek epidermy. Trichomy i metablastemy razem tworzą pokrycie powierzchni [84.1s155].
W innym ujęciu metablastemy to pojęcie zbiorcze dla trichomów i emergencji.
Emergencja w wąskim rozumieniu to welokomórkowy wyrostek epidermy w budowie którego biorą także udział komórki tkanek pod epidermą, ale bez doprowadzenia do wyrostka wiązki przewodzącej. Emergencję można uderwać od łodygi bez uszkadzania głębszych tkanek. Emergencją są np. kolce w rodzaju malina, jeżyna (Rubus) i Rosa lub kolce na owocach bielunia dziędzierzawego (Datura stramonium). [84.1s155][51s823]
Włoski są jednokomórkowymi lub wielokomórkowymi wytworami skórki; stosunkowo długimi i cienkimi trichomami.
W procesie rozwoju danego organu włoski są początkowo żywymi komórkami, biorącymi istotny udział w transpiracji przed rozwinięciem się aparatów szparkowych. Potem włoski realizujące funkcje osłonne, z reguły zamierają, światło ich komórek wypełnia się powietrzem, co nadaje pokryciu białą lub jasnoszarą barwę (światło jest wielokrotnie odbijane, załamywane i rozpraszane przy przechodzeniu przez ściany komórkowe).
Obecność lub brak oraz rodzaj włosków na poszczególnych organach rośliny jest zwykle ważną cechą diagnostyczną pomocną w identyfikacji gatunku. Do odpowiedniej obserwacji włosków, czasem długości rzędu 0.1mm, potrzebna jest lupa a jeszcze lepiej mikroskop stereoskopowy.
Często też znajdują się osobniki lub odmiany gatunku z nietypowym owłosieniem (np. formy silnie owłosione u gatunku przeważnie nagiego). Siła i skład owłosienia w pewnym stopniu zależy też od warunków siedliskowych.
prosty[włosek]
lat.simplex (trichoma, pilus); l.mn. pili simplices; ang. normal hair; niem. einfach Haare; ros. простый (неветвистый) волосок; cz. jednoduchý chlup; slo. jednoduchý chlp;
Włosek prosty jest nierozgałęziony, zwykle jednokomórkowy (w ścisłym rozumieniu tylko taki). Słowo "prosty" w znaczeniu niezłożony [nierozgałęziony], a nie odnośnie wyprostowanego kształtu!
Włosek złożony (lat. pilus compositus) to włosek wielokomórkowy. [471s44]
lat.trichoma glandulosum; ang. glandular hair; niem. Drüsenhaar; cz. žláznatý chlup
Włosek gruczołowaty (włosek wydzielniczy) to włosek mający zwykle koniec pęcherzykowato rozszerzony; pęcherzyk zawiera wydzielinę (aromatyczną, lepką, parzącą) zwykle spełniającą funkcję obronną, zniechęcającą zwierzęta do jedzenia rośliny.
haczykowaty (włosek)
lat.trichoma hamulatum, uncinatum; ang. hooked hair, uncinate hair; niem. Hakenhaar
lat. trichoma hamulatum, uncinatum; niem. Hakenhaar; ang. hooked, uncinate; cz.
lat.trichoma stellatum; ang. stellate hair; niem. Sternhaar; cz. hvězdovitý chlup
Włosek rozgałęziony ma kilka ramion wyniesionych na dłuższym lub zupełnie krótkim trzonku, rozmieszczonych ± w jednej płaszczyźnie (smagliczka (Alyssum)).
pierzasty (włosek)
lat.trichoma plumosum; ang. plumose hair; niem. fiederartig; cz. zpařený
lat. trichoma plumosum; niem. gefiedert; ang. plumose
tarczowaty (włosek)
lat.trichoma peltatum; ang. peltate; niem. schildhaar
Włosek z trzonkiem pośrodku i szeroką, spłaszczoną na podobieństwo tarczy główką.
