co to jest
Jest to jedna z technik tzw. swobodnego oglądu stereopary. Nie wymaga żadnych specjalnych przyrządów, tylko własne oczy i opanowanie szczególnego sposobu spoglądania.
Ogromną zaletą każdej z technik swoboglądu jest oglądanie stereofotografii w naturalnych barwach (nie ma tej zalety prezentacja anaglifowa).
Zaletą krzyżoglądu jest to, że pozwala na w miarę komfortowy ogląd fotografii o szerokości znacznie przekraczającej rozstawi źrenic, tj. o szerokości powyżej 6 cm.
jak ustawić wzrok
Trudność dojrzenia pierwszego stereogramu w ustawieniu dla swobodnego oglądu bierze się z konieczności: a) przełamania odruchowego skupiania wzroku na powierzchni fotografii; b) poziomego ustawienia oczu.
Ile taka nauka zajmuje? U szczęśliwców o elastycznym umyśle do kilku minut, u osób opornych dłużej. To jest mniej więcej tak jak z nauką jazdy na rowerze u dorosłej osoby. Jednemu wystarczy minuta, drugi załapie po 2-3 podejściu. Przy kolejnych stereoparach nastawienie oglądu zajmuje zwykle kilkanaście sekund i z każdą kolejną jest szybsze, w końcu przychodzi niemal natychmiast.
nauka krzyżoglądu
Na początku pomocne jest trzymanie przed ekranem palca lub ołówka/długopisu na którym będziemy skupiali wzrok. Odległość w jakiej trzymać ten pomocnicy przyrząd zależy od kątowego rozmiaru obrazu na ekranie czyli od jego wielkości i naszej odległości od monitora.
1. Odległość palca/ołówka powinna być tak dobrana aby postrzegane obrazy lewy i prawy rozdwoiły się a ich części przyśrodkowe nasunęły się na siebie i po nałożeniu utworzyły w centrum obraz stereoskopowy. Postrzegamy wtedy trzy obrazy: centralny obraz stereoskopowy i po bokach po jednym obrazie składowym.
2. Obraz centralny powinien “automagicznie” uzyskać ostrość (to efekt przełamania odruchu sprzęgania akomodacji na odległość ze zbieżnością spojrzenia).
3. Wycofujemy palec/ołówek nie zwracając nań uwagi — tę mamy skupioną na tym co widzimy w stereogramie.
Podstawowa trudność początkujących polega na tym, że odruchowo przenoszą spojrzenie na powierzchnię ekranu. Trening w istocie sprowadza się do przełamania tego odruchu. Drugi etap treningu to uzyskanie odpowiedniego spojrzenia, w ciągu sekund i bez palca czy ołówka.
Dla stereofotogramu koszyczka kwiatowego na stronie ostrożenia polnego (Cirsium arvense) punkt zbieżności będzie nieco bliżej niż środek odległości od ekranu (tak mniej-więcej, bo zależy to od parametrów ekranu i jak daleko od niego siedzisz).