mapy występowania

W badaniach rozmieszczenia organizmów żywych na terenie Polski, standardem stosowanym w nauce jest system ATPOL z podstawową siatką kwadratów o boku 10km. Każdy kwadrat jest opisany parą liter i parą cyfr.

Początek układu współrzędnych ATPOL znajduje się w lewym górnym rogu mapy (wypada na Bałtyku przy Danii). Kolumny i wiersze siatki 100 × 100km przyjmują wartości literowe od A do G. W obrębie pola 100 × 100km kolumny i wiersze podziału 10 × 10km przyjmują wartości liczbowe od 0 do 9 (także licząc od lewego górnego rogu pola).

Zapis współrzędnych ATPOL jest następujący kolumna_literą wiersz_literą - wiersz_cyfrą kolumna_cyfrą

np. miejscowość Hel ma DA-51.

Na stronach atlasu znajdują się mapy występowania różnych gatunków na terenie Polski. Obrazek mapki jest dostępny w trzech wersjach: miniaturka (w akapicie typu notka o taksonie), średniej (na stronie danego taksonu), dużej z naniesioną siatką ATPOL (po kliknięciu na mapę średniego rozmiaru).

Po kliknięciu na mapę na stronie taksonu pokaże się strona z dużą wersją mapy, z zaznaczonymi odmiennymi symbolami punktami odnoszącymi się bądź to do całych kwadratów ATPOL, bądź to do konkretnych stanowisk.

Dane muszą być dobrze udokumentowane. Mogą pochodzić z publikacji w czasopiśmie naukowym. Mogą być niepublikowane i w takim razie najlepiej, jeśli są udokumentowane arkuszem zielnikowymi.

W przypadku gdy nie ma możliwości dokumentacji zielnikowej, stanowisko i oznaczenie musi być weryfikowalne co najmniej przez zanotowanie precyzyjnej lokalizacji w terenie.

Dane należy przesyłać bezpośrednio na e-mail (podany w formularzu kontaktowym - link w stopce strony). Format takich danych jest w zasadzie dowolny (np. taki w jakim prowadzony jest Twój rejestr). Ważne jest aby był podany takson, lokalizacja (kwadrat ATPOL i ewentualnie bardziej precyzyjne dane), źródło danych (publikacja, inne).

Jeśli potrzebujesz określić współrzędne ATPOL na podstawie współrzędnych geograficznych (odczytanych np. z GPS lub mapy), autor atlas-roslin.pl udostępnił (przycisk przy haśle słownikowym ATPOL).

Ziarno mapy to kwadrat ATPOL (o boku 10km). Nie jest różnicowana informacja na temat częstości występowania w obrębie danego kwadratu — wystarczy jedno stanowisko aby dany kwadrat był zaznaczony.

Dla większości map głównym źródłem danych jest publikacja [25] z 2001 roku. Współrzędne kwadratów ATPOL dla poszczególnych gatunków, podane w tej publikacji, zostały ręcznie odczytane z następującymi modyfikacjami: zostały pominięte wszelkie informacje o stanowiskach zanikłych, efemerycznych, niepotwierdzonych, błędnych, wątpliwych, niepewnych. Nie czyni się rozróżnienia (często podanego w tej publikacji) pomiędzy stanowiskami naturalnymi a synantropijnymi, introdukowanymi — wszystkie jednakowo skutkują zaznaczeniem kwadratu.

Przy wprowadzaniu danych z aktualizacji/uzupełnienia [432] z 2019r. uwzględniono wszystkie dane z map.

W pewnych przypadkach dane o występowaniu zostały uzupełnione lub skorygowane w oparciu o inne opublikowane dane. Szczegółowa specyfikacja danych do danej mapy znajduje się na stronie największego rozmiaru mapy.

Mapy występowania w atlas-roslin.pl są kreślone w układzie prostokątnym względem współrzędnych geograficznych a nie względem ATPOL — jak wygląda taka projekcja to dobrze widać w dużej wersji mapy, gdzie siatka ATPOL jest naniesiona na kontury Polski.

W razie potrzeby należy sięgnąć bezpośrednio do źródła dla poznania literaturowych referencji i rozróżnień klas poszczególnych stanowisk.

W wielu przypadkach na obraz rozmieszczenia decydujący wpływ mają dane z [25]. Przejmują one w dużej mierze specyfikę tego ujęcia, którą należy mieć na uwadze przy interpretacji map:

• dane o występowaniu pochodzą z długiego przedziału czasowego, od 1945 roku, a około 10% danych z lata wcześniejszych; w efekcie dla niektórych rzadkich gatunków z malejącą liczbą stanowisk, są na mapach stanowiska zanikłe, z drugiej strony może nie być stanowisk nowo odkrytych lub introdukowanych (data publikacji [25] to 2001 rok); uzupełnienie i aktualizacja wydana została w 2019 [432]
• gęstość zebranych danych jest zróżnicowana na terenie Polski, np. bardzo wysoka dla Karpat, dla innych terenów Polski zróżnicowana; w praktyce oznacza to, że np. w przypadku gatunków bardzo pospolitych na terenie całego kraju lub w jego części, może się zdarzać brak zaznaczenia kwadratu ATPOL; wtedy najpewniej nie oznacza to, że gatunek ten tam nie występuje — a że brakuje jedynie danych o nim z tego kwadratu
• wyczerpująco te i inne aspekty są opisane we wstępie do [25].

Dane pochodzące od informatorów często mogą mieć aspekt lokalny — pokazują stan w terenie zainteresowań danego badacza, często nie jest to teren całej Polski.