atlas-roslin.pl · forum jaka to roślina?

Piotr Kobierski · grudnia 2022 #1

nowe archiwum «profil Piotr Kobierski 1»

wypowiedzi 1-1 grudnia 2022 wg ostatniej aktywności

Ciekawostka z rodzaju Najas

6.sty 13:44

Piotr Grzegorzek — Mamy przerwę w sezonie wegetacyjnym, dlatego proponuje do dyskusji coś z historii botaniki, tak dla gimnastyki. Zapewne problem już nie istnieje i takson o którym wspomnę zasilił szereg synonimów. Wszedłem niedawno w posiadanie biblioteki prof. Mazarakiego. Trafiłem tam na Botanikę rybacką S. Bernatowicza wydaną przez PWRiL Warszawa w 1951 roku. Dzisiaj w naszym atlasie jak i w Roślinach Polskich mamy trzy gatunki z rodzaju Najas. We wspomnianym dziele wymienia się czwarty. To jezierza polska - Najas polonica Zal. Oto jej opis - roślina jednoroczna, bardzo podobna do jezierzy morskiej (N. marina) z tą różnicą, że jest większa, drobniejsza i mniej żywo zielona. Występuje w jeziorku Sobieraj pomiędzy Kikołem i Lipnem w ziemi Dobrzyńskiej (Szafer). Jeziorko znalazłem, wymienione miejscowości także, ale bliżej mu do Konotopia.
A teraz pytanie, czy jest tam jeszcze jakaś Najas i kiedy takson mający jakby na to nie patrzeć status endemitu został "zniknięty". A może istnieją tak zaetykietowane okazy zielnikowe. 21.gru.22 21:11

Piotr Grzegorzek — Nie zwróciłem na to uwagi - system atlasu już udzielił pierwszej odpowiedzi. To synonim Najas marina. Tym nie mniej ciekaw jestem jeziorka jako takiego i tej populacji. Ktoś wie cokolwiek. 21.gru.22 21:36

lukkrajewski — Kiedyś zagadywałem dr Zalewską-Gałosz o ten takson. Mianowicie na Białorusi wyróżniają czasem zarówno Najas marina, jak i Najas... major (nawet w ich Czerwonej Księdze, N. major - SE Polesie, N. marina - kiedyś pojezierza na północy). I faktycznie, widziałem tę N. major - i to jest coś makroskopowo różnego od naszych N. marina var. marina (czerwonawej, drobniejszej) - ta jest większa, grubsza, soczyście zielona (często z N. minor). Miałem tam w dużych rzekach (Berezyna, Dniepr), w Polsce nie spotkałem. Dokładne opisy taksonu Zalewskiego są też w którejś z bibliotek cyfrowych, mniej więcej odpowiadające tej N. major (=N. marina var. major). 22.gru.22 00:09

Piotr Grzegorzek — Dzięki. Tak czy owak coś jest na rzeczy. A poza tym we wspomnianej książeczce piszą o Najas flexilis - Bardzo rzadka. Podobno występuje w okolicy Olsztyna. Z kolei Najas minor - rośnie na mulistym dnie rowów i jezior. Dochodzi do 4,5 m głębokości. Spotyka się ją na Pomorzu, Warmii, Mazurach, Kujawach, w Poznańskiem i Krakowskiem. Dla Najas marina nie podano konkretnego rejonu występowania, ale uznaje się ja za gatunek stosunkowo rzadko spotykany. 22.gru.22 14:55

Piotr Kobierski — W Naszych publikacjach (P. Kobierski, R. Piotrowski, R. Ryś) Najas marina podaliśmy z 8 kwadratów ATPOL (10x10 km) w południo-zachodniej części woj. lubuskiego. W Atlasie (Zając & Zając 2001) na tym obszarze podano ten gatunek tylko z 1 kwadratu. Notowaliśmy ją w Odrze, starorzeczach Odry, Jeziorze Suchodół, w zbiornikach retencyjnych, stawie hodowlanym i rowie. Prawdopodobnie występuje częściej. 22.gru.22 19:11

Piotr Grzegorzek — Osobiście po raz pierwszy spotkałem ten gatunek w stawie Foryśka w Świętochłowicach. Pojawił się też w Zalewie Chechło w okolicy Chrzanowa. 22.gru.22 19:46

Jerzy — Jeszcze o Najas - komentarz i korekta do info w ostatniej Checkliście:
obecnie wyróżnia się równorzędne gatunki N. major i N. marina, trudne albo niemożliwe do rozróżnienia morfologicznie
Synonimy:
N. marina subsp. intermedia (1174) = N. marina (nie major!)
N. marina subsp. marina = N. major (powinna być cytacja 1175)

Literatura: Bräuchler et al. (2015) TAXON 64 (5): 1028–1030.
Rüegg et al., Hydrobiologia (2017) 784:381–395.
Rüegg et al., Aquatic Botany 153 (2019) 15–23. 4.sty.23 18:28

Piotr Grzegorzek — Azaliż oznacza to, że bez analizy DNA nie sposób będzie je odróżniać? 5.sty.23 10:54

Jerzy — mniej więcej tak, jeśli chce się mieć pewność - takie czasy nastały :( 5.sty.23 16:46

Piotr Grzegorzek — No to mamy jasność w temacie. 6.sty.23 13:44

zasady / regulamin

Zawsze podawaj! w jakim siedlisku roślina rosła (łąka, las, pobocze drogi, ogród itp., jeśli poza Polską to gdzie) - to ułatwia oznaczenie.
Niezalogowani do atlas-roslin.pl także mogą dodawać zapytania i udzielać odpowiedzi.
Atrakcją zalogowania jest posiadanie trwale przypisanego pseudonimu (nie trzeba podawać za każdym razem), dostęp do takich atrakcji jak archwium własnych wpisów, możliwość edycji ✍ lub usuwania [✕] własnych wpisów.
Nowy system zapytań "jaka to roślina" w końcu 2018 roku przeniósł się z bio-forum.pl do atlas-roslin.pl Stąd korzysta z atlas-roslinnego (a nie bio-forumowego) systemu kont użytkowników do pamiętania pseudonimu i "zaklepania" go na stałe.
Nazwy dwuczłonowe, polskie i łacińskie, są automatycznie linkowane do strony w atlas-roslin.pl, tak samo wskazania do bio-forum.pl.