Większość gatunków silnie zmienna. Zwłaszcza różnią się populacje kwitnące wcześniej i później w sezonie wegetacyjnym. Zwykle są wyróżniane w randze podgatunku lub odmiany. Tu przyjęto podział głównie za florą Czech, jako nowszy i "mniej drobiący".

Dla zachowania barwy, przy zielnikowaniu należy suszyć szybko i przy znacznym nacisku, gdyż szybko i łatwo czernieją.

objaśnienie skrótów
↓nie(z) kwiatostan gęsty, ± wszechstronny
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki gęsto ułożone dachówkowato, grzebieniaste lub szczeciniasto ząbkowane, zakrywają łodygę; górne zwykle czerwone do purpurowych, rzadziej białe lub żółtozielone.
↓nie(z) kwiatostan wybitnie gęsty, 4-kanciasty; przysadki rynienkowato złożone
Melampyrum cristatum (pszeniec grzebieniasty)
Melampyrum cristatum (pszeniec grzebieniasty)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki rynienkowato złożone wzdłuż głównego nerwu, dolne tylko w dolne, pozostałe całe drobno piłkowane, dolne płynnie przechodzące w całobrzegi wierzchołek skierowany w dół.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Melampyrum cristatum L. (pszeniec grzebieniasty)
wystepowanie - Melampyrum cristatum (pszeniec grzebieniasty)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Suche murawy i widne lasy.
↑nie (z) kwiatostan nie 4-kanciasty; przysadki płaskie
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki płaskie, brzegiem z długimi ząbkami, w górnej części skośnie skierowanymi ku przodowi.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) górne przysadki zwykle czerwone, spodem z czarnymi gruczołkami
Melampyrum arvense (pszeniec różowy)
pokrój
Melampyrum arvense (pszeniec różowy)
kwiatostan
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Podstawowa barwa korony żółta, przy tym wargi czerwone a rurka korony z czerwonym nalotem; rzadko czerwona barwa zastąpiona przez białą (gdy przysadki też białe).
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Melampyrum arvense L. (pszeniec różowy)
wystepowanie - Melampyrum arvense (pszeniec różowy)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Suche murawy, zarośla, pola.

W porównaniu z innymi gatunkami rodzaju ten jest stosunkowo mało zmienny. Wyróżnia się taksony niższego względu kierując się zmiennością sezonową i siedliskową lub skrajnymi cechami zmienności populacyjnej. [71.6]

↑nie (z) górne przysadki żółtozielone, bialozielone, spodem z gruczołkami tej samej barwy
Melampyrum barbatum (pszeniec brodaty)
XL
Melampyrum barbatum (pszeniec brodaty)
XL
Melampyrum barbatum (pszeniec brodaty)
XL
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Korona cytrynowożółta, jej rurka żółtobiała.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Endemit panoński. U nas sporadycznie (zawlekany?). Suche murawy.
↑nie (z) kwiatostan rzadki, jednostronny
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki nie ustawione ściśle dachówkowato, nie zakrywają łodygi; górne zwykle zielone (czasem rdzawo nabiegłe) lub niebieskofioletowe, rzadko białe, bardzo rzadko czerwone.
↓nie(z) kielich długo owłosiony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Górne przysadki najczęściej niebieskofioletowe, rzadziej białe lub zielone, bardzo rzadko czerwone; szerokojajowate, w nasadzie sercowate i tam zwykle pokryte długimi, wielokomórkowymi włoskami, szczeciniasto ząbkowane.
  Melampyrum nemorosum s.l.
↓nie(z) cały kielich z długimi, kędzierzawymi włoskami
Melampyrum nemorosum
Melampyrum nemorosum (pszeniec gajowy)
Melampyrum nemorosum (pszeniec gajowy)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście zwykle ponad 6 mm szerokości; pierwsza przysadka w kwiatostanie ponad 10 mm szerokości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Melampyrum nemorosum L. (pszeniec gajowy)
wystepowanie - Melampyrum nemorosum (pszeniec gajowy)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Lasy liściaste, ich skraje i zarośla, murawy.
↑nie (z) kielich króciutko owłosiony tylko na rurce, poza tym czasem z pojedynczymi dłuższymi włoskami
Melampyrum polonicum (pszeniec polski)
Melampyrum polonicum (pszeniec polski)
kielich między nerwami nagi lub tylko omszony, włosków długich brak lub nieliczne na nerwach. U podobnego M. nemorosum kielich ± równomiernie owłosiony długimi włoskami.
Melampyrum polonicum (pszeniec polski)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście zwykle poniżej 6 mm szerokości; pierwsza przysadka w kwiatostanie poniżej 10 mm szerokości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Lasy liściaste, zarośla, suche murawy.
↑nie (z) kielich nagi lub bardzo krótko, przylegająco owłosiony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Górne przysadki zielone, w miejscach silnie nasłonecznionych nabiegłe rdzawo lub czerwono; kształtem podobne do liści, w nasadzie zaokrąglone lub zwężone, całobrzegie lub z 1-3 ząbkami w nasadzie.
↓nie(z) rurka korony krótsza lub niewiele dłuższa od kielicha
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Torebki ± jajowate do elipsoidalnych, ich powierzchnia z dość wyraźną nerwacją skierowaną przeważnie prostopadle do osi torebki.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Melampyrum sylvaticum agg.
↓nie(z) przysadki lancetowate do wąsko lancetowatych, bez ząbków lub z 1 (2) parami
Melampyrum sylvaticum (pszeniec leśny)
szczyt kwitnącej rośliny
Melampyrum sylvaticum (pszeniec leśny)
górna część pędu
Melampyrum sylvaticum
kwiaty
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pierwsza przysadka zwykle (4.5) 6-10 (11)× dłuższa niż szersza.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Melampyrum sylvaticum L. (pszeniec leśny)
wystepowanie - Melampyrum sylvaticum (pszeniec leśny)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
↑nie (z) przysadki wąsko trójkątne do rombowatych, zwykle z 2 lub większą liczbą par ząbków
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pierwsza przysadka zwykle (2.5) 3-6 (7)× dłuższa niż szersza.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Rośliny przeważnie w każdym elemencie roślejsze niż pszeniec leśny (Melampyrum sylvaticum).
↓nie(z) korona złocistożółta
Melampyrum herbichii (pszeniec Herbicha)
Melampyrum herbichii (pszeniec Herbicha)
▶ Melampyrum herbichii Woł. (pszeniec Herbicha)
wystepowanie - Melampyrum herbichii (pszeniec Herbicha)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
↑nie (z) korona mlecznobiała z purpurowymi prążkami na wardze dolnej
Melampyrum saxosum (pszeniec biały)
kwitnąca roślina; endemit, w Polsce rośnie tylko w Worku Bieszczadzkim
Melampyrum saxosum (pszeniec biały)
kwiaty, widok z boku
Melampyrum saxosum (pszeniec biały)
kwiaty
▶ Melampyrum saxosum Baumg. (pszeniec biały)
wystepowanie - Melampyrum saxosum (pszeniec biały)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
↑nie (z) rurka korony znacznie dłuższa od kielicha
Melampyrum pratense
kwiatostan
Melampyrum pratense
Melampyrum pratense
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Torebki zwykle niesymetrycznie jajowate do sierpowato wygiętych, ich powierzchnia zwykle z mało wyraźną nerwacją zwykle równoległą do osi torebki.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Melampyrum pratense L. (pszeniec zwyczajny)
wystepowanie - Melampyrum pratense (pszeniec zwyczajny)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Lasy, zarośla i ich skraje, murawy.

Takson charakteryzuje się dużą zmiennością cech, po części sezonową, po części regionalną, wyróżnia się więc szereg podgatunków lub odmian, w praktyce trudnych do stosowania. [71.6]

po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji