Hedera helix (bluszcz pospolity)
XL
Hedera helix (bluszcz pospolity)
Hedera helix (bluszcz pospolity)
Hedera helix (bluszcz pospolity)
Hedera helix
liście romboidalne na pędach owocujących
Hedera helix L.
kwiaty i młode owoce
Hedera helix (bluszcz pospolity)
Hedera helix
korzenie przyczepne
Hedera helix (bluszcz pospolity)
Liście są wielopostaciowe. Na młodych egzemplarzach lub młodych pędach są charakterystycznie głęboko wcięte. Stare egzemplarze, zwłaszcza kwitnące i owocujące mają niepodzieloną blaszkę liściową.

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
wystepowanie - Hedera helix (bluszcz pospolity)
Obecnie nie jest chroniony.
Hedera helix (bluszcz pospolity)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Hedera helix (bluszcz pospolity)
Niegdyś, do 2001 roku tylko kwitnące egzemplarze bluszczu podlegały ochronie, potem, do 2014 roku ochronie podlegały wszystkie. Kwitnienie tego gatunku nie jest czymś wyjątkowym, jednak czynią to dopiero dojrzałe, kilkunastoletnie i starsze egzemplarze, których nie jest wiele. Roślina ta, jeśli obrasta budynki jest tępiona przez administrujących. Kwitnące egzemplarze można spotkać najczęściej w starych parkach, zapuszczonych cmentarzach i temu podobnych miejscach.

W uprawie znajdują się też liczne ozdobne odmiany tego gatunku.

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

wybrane okazy · selected collections

#18
bl.040310-4
leg. Barbara Łotocka
#1
jmak.09_1b30
leg. Jarosław Makowski
/Sigmaringen ogród, Niemcy/
#1
jmak.10_13_73
leg. Jarosław Makowski
/ogr. zielny; Niemcy/
#11
bl.A057
leg. Barbara Łotocka
#4
15 03 07 - 6
leg. Marek Snowarski
/ogród, Wrocław/
#1
konrad_kaczmarek.190814-1
leg. Konrad Kaczmarek
/woj. łódzkie, pow. sieradzki, Sieradz/
/siewka/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Hedera helix (bluszcz pospolity)
🌱
Rodzime pnącze. Młode egzemplarze i rosnące w zacienieniu tworzą długie, wspinające się przy pomocy korzeni czepnych pędy, o charakterystycznie klapowanych liściach. Starsze egzemplarz, dobrze nasłonecznione, tworzą skrócone pędy generatywne z liśćmi całobrzegimi, jajowatymi lub rombowatymi. Kwitną późno w sezonie, we wrześniu i październiku. Owoce, czarne jednonasienne pestkowce z żywiczną owocnią, dojrzewają w kwietniu i maju kolejnego roku.

Dużą zaletą bluszczu jest znaczna cienioznośnoć. Cenne pnącze wieloletnie do pokrywania ścian budynków, skarp, murów od strony północnej (przy czym ściana nie może być gładka) oraz dla użycia jako trwała roślina okrywowa (płoży się gdy pozbawione podpory) w miejscach silnie zacienionych w ogrodach i parkach, pod drzewami.

Uprawiane także w licznych odmianach ozdobnych różniących się formą i barwą liści. Odmiany w większości niepewnie zimują, są przystosowane do klimatu atlantyckiego.

W medycynie stosuje się Hederae folium (liść bluszczu) — całe lub pocięte wysuszone liście. Liście, owoce i pozostałe części słabo trujące. Zatrucia są spowodowane substancjami silnie drażniącymi błony śluzowe przewodu pokarmowego, skórę i oczy, znajdującymi się w owocach i liściach. Zjedzenie kilku owoców wywołuje zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

pnącze wieloletnie (liana) • zimozielone (wiecznie zielone) • o znaczeniu produkcyjnym
👌 uprawa łatwa • trwałe • 🌿 ozdobne liście • słabo trująca • roślina lecznicza
wysokość: do 10 m
kwitnienie: od września do października • owocowanie: od kwietnia do maja

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce: ⛅ półcieniste • ☁ cieniste • ↭ ekspansywne
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • gleba dostatecznie wilgotna • nie znosi przesuszania
☷ gleba: żyzna • próchniczna • odczyn zbliżony do obojętnego • preferuje zasadową
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 5b

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — półcień lub umiarkowane słońce lub pełne słońce • woda — gleba przeciętnie wilgotna • próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba średnio zwięzła lub gleba inicjalna - skały i szczeliny skalne • żyzność — podłoże żyzne

Bez większych wymagań glebowych ale najlepiej rośnie na glebach dostatecznie wilgotnych, próchnicznych i zasadowych. Najlepiej rozwija się w mikroklimacie typu morskiego (wilgotne powietrze, nie nazbyt mroźne zimy). Znosi nawet silne zacienienie. Odmiany typu Variegata często są niedostatecznie mrozoodporne i ogólnie bardziej wrażliwe na niekorzystne warunki rozwoju. Lepiej stosować je jako okrywowe - przy ziemi są mniej narażone na wymarzanie.

Pnącze silnie rosnące. Cięcie ograniczające najlepiej wykonywać latem. U odmian typu Variegata często dochodzi do cofnięcia mutacji na niektórych pędach; należy je usuwać.

Rozmnaża się wegetatywnie przez odcinki pędów. Te łatwo ukorzeniają się o każdej porze roku.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

6 szt./m2 • rozstawa: 40 cm
przez sadzonki pędowe zielne [łatwo ukorzeniają się o każdej porze roku]
przez sadzonki pędowe częściowo zdrewniałe [łatwo ukorzeniają się o każdej porze roku]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#44) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

A · Angularis Aurea · Arborescens · Arbori Compact · B · Baby Face · Bettina · Białystok · Buchlovice AF · C · Cecilia · Cristata · Curvaceous · D · Denmark · Duckfoot · Dyinni · E · Erecta · Eva · F · Filigran · G · Glacier · Golden Snow · Goldheart · Green Ripple · H · Hibernica · I · Irish Lace · Ivalace · M · Manda's Crested · Maple Queen · Marion Beauty · N · Natasja · P · Parsley Crested · Pedata · Pittsburgh · Poetica Arborea · Profesor Seneta · R · Remscheid · S · Sagittifolia · Spectre · Spetchley · Stift Neuburg · Szara Stopka · T · Thorndale · Tricolor · Triton · W · Woerner · Y · Yellow Ripple · Z · Zebra · Zorgvlied
bez odmiany
‘Angularis Aurea’ — liście ciemnozielone w centrum blaszki, ku brzegowi nieregularnie jaśniejsze, żółtawe; lepiej wybarwione na jaśniejszych stanowiskach; niższa mrozoodporność
‘Arborescens’ — odmiany z utrwaloną fazą generatywną, pokrój krzaczasty, kulisty, 3-5 m wysokości, roczne przyrosty ok. 20 cm, pędy krótkie, sztywne, wzniesione; propaguje się przez szczepienie dobrze wyrażonej formy generatywnej na podkładce
‘Arbori Compact’
‘Baby Face’ — liście z wydłużonymi ostrymi klapami
‘Bettina’
‘Białystok’ — lepiej zimująca; liście ciemnozielone z jaśniejszą nerwacją
‘Buchlovice AF’
‘Cecilia’ — mutant od 'Harald'
Cristata (‘Parsley Crested’) — liście jasnozielone, niewyraźnie 5-klapowe, z kędzierzawo pozawijanym brzegiem
‘Curvaceous’
‘Denmark’ — liście nierówno płytko klapowane, szarozielone, nieregularnie, zwłaszcza przy brzegu białawo plamiste
‘Duckfoot’ — liście drobne, 3-3.5 cm, z 3 wyraźnymi klapami
‘Dyinni’
‘Erecta’ — forma ze sztywnymi, wzniesionymi pędami, wyjątkowo regularnie naprzemianlegle ulistnionymi, bez tendencji do wspinania się; tworzy niskie krzewy 50-100 cm wysokości, starsze pędy mogą wyginać się pod własnym ciężarem; liście ciemnozielone, trójkątno-rombowe
‘Eva’ — liście z powiększoną, ostro trójkątną środkową klapą; szarozielone, nieregularnie, białokremowo obrzeżone
‘Filigran’
‘Glacier’ — forma krzewiasta, z liśćmi nieregularnie łopatkowatymi, szarozielonymi, nieregularnie biało obrzeżonymi
‘Golden Snow’
‘Goldheart’ — liście w centrum żółte, nieregularnie, szeroko ciemnozielono obrzeżone; wolno rosnącą (ok. 50 cm rocznie); niska wytrzymałość na mróz
‘Green Ripple’ — liście duże, ciemnozielone, silnie błyszczące, z jaśniejszymi nerwami i ostro zakończonymi klapami
‘Hibernica’
‘Irish Lace’
‘Ivalace’ — liście drobne, 3-4 cm, silnie pofalowane, jakby kędzierzawe; dość mrozoodporna
‘Manda's Crested’
‘Maple Queen’ — liście małe, zielone, z 3-5 zaokrąglonymi klapami i jaśniejszymi nerwami (przypominają klon polny (Acer campestre)); stosunkowo mrozoodporna
‘Marion Beauty’
‘Natasja’ — liście błyszczące, prawie bez klap, ostro sercowate
‘Parsley Crested’ (Cristata) — liście jasnozielone, niewyraźnie 5-klapowe, z kędzierzawo pozawijanym brzegiem
‘Pedata’
‘Pittsburgh’
‘Poetica Arborea’
‘Profesor Seneta’ — liście 5-klapowe, zielone, marmurkowato żółto pstre w dużym stopniu; dobrze zimuje; często występujące regresyjne pędy zielone wycinać
Remscheid (‘Woerner’) — liście duże, 8-12 cm, ciemnozielone, płytko 3-klapowe, z wyraźną jaśniejszą nerwacją; mrozoodporna (5b)
‘Sagittifolia’ — liście zwykle 3-klapowe, głęboko powcinane, z długą klapą środkową i bocznymi ostającymi prawie pod kątem prostym; u nas dobrze zimuje
‘Spectre’
‘Spetchley’
‘Stift Neuburg’
‘Szara Stopka’ — blaszka liściowa językowato wydłużona, szarozielona, przy brzegu może być nieregularnie plamista
‘Thorndale’ — liście ciemnozielone, jaśniej unerwione; mrozoodporna (5b)
‘Tricolor’ — liście nieregularnie tępo 3-klapowe, szeroko białawo nierówno obrzeżone
‘Triton’ — klapy silnie wydłużone, ich brzegi nieregularne, pofalowane
‘Woerner’ (Remscheid) — liście duże, 8-12 cm, ciemnozielone, płytko 3-klapowe, z wyraźną jaśniejszą nerwacją; mrozoodporna (5b)
‘Yellow Ripple’
‘Zebra’
‘Zorgvlied’ — liście ciemnozielone
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Hedera helix L. [🔉 he·de·ra he·liks](pl) bluszcz pospolity
hedera, -ae; hederaceus, -a, -um (lat., subst., f) — starorzymska nazwa bluszczu pospolitego (Hedera helix); dopełniacz hederae; przymiotnik hedareaceus, -ea, -eum (bluszczopodobny, bluszczowy)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji